De retail beleeft zware tijden en het einde van de fysieke winkel is zogezegd nabij. Toch legt Belgische kledingketen JBC ook de jongste jaren een vlekkeloos parcours af. Het bedrijf staat vandaag voor een omzet van 330 miljoen euro, blijft in stenen winkels investeren terwijl het ook de online trein niet heeft gemist. Bart Claes doet uit de doeken hoe hij dat aanpakt en ervoor zorgt dat JBC succes blijft boeken.
JBC werd opgericht door ex-wielrenner Jean-Baptiste Claes, maar wordt vandaag gerund door zijn kinderen Bart en Ann.“We zijn er rotsvast van overtuigd dat offline en online voor de retail een én-én verhaal is”, vertelt Claes. Hieronder een openhartig gesprek met deze leider!
Transformeren om te overleven: als leider én bedrijf
“Alle bedrijven moeten tegenwoordig transformeren om te overleven,” vindt Claes. “In de retail en in de moderetail is dat wellicht nog meer het geval. Maar als een bedrijf transformeert, moet ook zijn leider transformeren.” Bart Claes legt uit hoe hard hij daarmee bezig is, zonder daar noodzakelijk altijd de buitenwereld van op de hoogte te brengen.
CEO haalt koffie
Bart Claes ontvangt ons in het imposante hoofdkantoor van JBC in Houthalen-Helchteren. Wat opvalt: de enorme ruimte. Later zal hij aangeven hoe belangrijk die ruimte is om medewerkers de kans te geven zich ten volle te ontplooien.
Claes gaat de koffie halen en reageert schouderophalend op onze opmerking dat zoiets vroeger toch niet vaak gebeurde door een CEO. Eentje die nota bene aan het hoofd staat van een bedrijf met 1.600 medewerkers. “Dat is toch maar de normaalste zaak van de wereld?” vindt hij.
“We hanteren daarom een directe communicatiestijl. De dingen moeten gewoon bij naam worden genoemd. Dus zeggen we het gewoon als we zaken goed vinden, maar ook als we ze niet goed vinden”
“No-nonsense is bij JBC dan ook één van de sleutelwoorden. Hetzelfde geldt voor eerlijkheid en respect. We gaan ervan uit dat je maar vooruit kan geraken als je open kaart speelt. We hanteren daarom een directe communicatiestijl. De dingen moeten gewoon bij naam worden genoemd. Dus zeggen we het gewoon als we zaken goed vinden, maar ook als we ze niet goed vinden. Het heeft geen zin om daar omfloerst over te doen, want dat heeft alleen maar een remmend effect.”
Belgische voetbalploeg tegen kapitaalkrachtige ploegen
“Je mag niet vergeten dat we als kmo een dagelijks gevecht voeren tegen internationale ketens als Primark, Zara en H&M,” voegt Claes eraan toe. “We spelen dus eigenlijk met een degelijke Belgische voetbalploeg op Champions League-niveau tegen kapitaalkrachtigere ploegen.”
In diezelfde voetbaltermen betekent dat – volgens Claes – dat iedereen in het bedrijf zijn beste niveau moet halen om kansen te blijven maken. Net als AA Gent in het voetbal, toont JBC (dat ondertussen offline ook actief is in Duitsland en geïnvesteerd heeft om kinderkleding in China via e-commerce aan de man te brengen) dat het dit niveau aankan. Want het bedrijf houdt niet alleen stand, het blijft ook zijn groei voortzetten.
Ruimte met de R van respect
Bart Claes geeft aan dat duidelijke grenzen daar belangrijke rol spelen in zijn groeitraject. “Het is voor mij evident dat een open communicatie en respect hand in hand gaan,” bekent hij. “Als je openlijk je mening mag verkondigen, moet dat altijd op een respectvolle manier gebeuren. Ja, ik haal zelf de koffie voor de bezoekers. Maar als iemand met zijn voeten op het bureau ligt, zal ik daar toch een opmerking over maken.”
Ontplooiing van talent
JBC doet geeft haar medewerkers veel ruimte. Ook doet het bedrijf verschillende dingen om hen de kans te geven hun talent volop te ontplooien. “Ik heb er bijvoorbeeld geen moeite mee om ja te zeggen als iemand me vraagt om eens een namiddag in het bos te gaan wandelen. Omdat hij bijvoorbeeld denkt daar de creatieve ideeën te vinden die nodig zijn om een specifiek probleem op te lossen,” zegt Claes.
Bron foto: Profacility
“We blijven natuurlijk wel medewerkers beoordelen op basis van output. Er zullen uiteraard krijtlijnen en spelregels zijn waarbinnen iedereen moet opereren. Maar voor de rest krijgen onze mensen de vrijheid om de taken op hun manier in te vullen. We verwachten dat ze die ruimte nemen, en zelf met initiatieven komen. Zichzelf willen ontplooien is ook een manier om ambitie te tonen. Ondernemerschap bij de medewerkers is heel belangrijk. En ze krijgen daarvoor de ruimte, omdat ik ondertussen heb geleerd hoe belangrijk die is.”
Familiebedrijf met verschillende leiderschapsstijlen maar dezelfde waarden
JBC is en blijft een familiebedrijf. Vader Jean-Baptiste gaf de fakkel door aan zoon Bart, al verliep dat niet zonder slag of stoot. Zoon Claes zou nooit de stijl van vaderlief toepassen. “De eerste vijftien jaar in een bedrijf zag ik hoe mijn vader het aanpakte. En die hanteerde een bijzonder hiërarchische leiderschapsstijl die je gerust als die ‘van de oude stempel’ zou kunnen omschrijven,” klinkt het.
Soms botste het tussen Bart en zijn vader, dat steekt de man niet onder stoelen of banken.”Loslaten was moeilijk voor hem, en dat begrijp ik ook wel,” geeft hij toe. “Hij staat tenslotte aan de basis van het bedrijf en heeft het op zijn manier gebracht tot waar het stond.”
Bron foto: Trends
Bart Claes houdt er misschien een andere leiderschapsstijl op na, volgens hem moeten de familiewaarden ook bij hem pal overeind blijven. Over eerlijkheid en respect had hij het al: ditmaal haalt hij veerkracht en doorzettingsvermogen aan. “Karakter tonen, dus ook als het even moeilijk gaat, zit bij ons ingebakken. Dat is eigen aan wielrenners,” verwijst Claes naar zijn vader. “We zijn winnaars en geven niet op. We zijn niet dadelijk kapot van een tegenslag. We veren opnieuw op. Daaruit put ik ook zelfvertrouwen voor de toekomst. Als familiebedrijf hebben we natuurlijk ook het voordeel dat we geen druk voelen van kwartaalcijfers. We kunnen wat meer op de lange termijn denken dan beursgenoteerde organisaties die altijd met de druk van de kwartaalcijfers zitten.”
Coachende rol
Bart Claes is verheugd dat ook medewerkers tijdens het weekend wel eens een winkel binnenlopen. Of aan het ontwerpteam foto’s doorspelen van iets dat ze hebben gezien dat voor het bedrijf belangrijk kan zijn. “Dat is het ondernemerschap waaraan we bij alle medewerkers nood hebben”, zegt hij. “En dat we eigenlijk vanzelf krijgen door onze mensen veel ruimte te geven en door hen bijvoorbeeld ook een boodschappendienst aan te bieden.”
Bart Claes geeft toe dat hij bij dat ondernemerschap van de medewerkers graag een coachende rol wil spelen. “We weten dat we als bedrijf moeten transformeren. We hebben ons voor dat proces trouwens laten begeleiden door Herman Toch, de auteur van het boek “Transformeren om te overleven.” We zijn daarin nog niet scherp genoeg en moeten dat proces nog voortzetten. Maar in de weg die we al hebben afgelegd, heb ik ingezien dat ik ook zelf moet transformeren. Ik wil meer een coachende leider worden en veel minder directief zijn.
