Kennen jullie het begrip ‘singulariteit'? Niet in de zin van Stephen Hawkins, die het gebruikt om uit te leggen wat er vlak voor de Big Bang gebeurde en nog steeds gebeurt binnen zwarte gaten. Ik bedoel in technologische zin, zoals gebruikt door futuristen als Ray Kurzweil.
Super-intelligentie
De technologische singulariteit verwijst naar het ogenblik waarop technologie een intelligentie zal ontwikkelen dat het menselijke overstijgt, een soort ‘super-intelligentie' dus. Deze intelligentie zal in staat zijn om zichzelf verder te ontplooien en te verbeteren, los van elke menselijke interventie –hoewel het niettemin een impact zal hebben op de mens. Op dat ogenblik wordt een ‘event horizon' bereikt, een punt vanaf hetwelke het onmogelijk wordt om watdanook nog te voorspellen – net zoals de wetten van de fysica niet meer gelden – en dus onvoorspelbaar worden - in zwarte gaten.
Science Fiction?
Tja, in zekere zin wel – elke visie over de toekomst is per definitie science fiction. Maar deze is niet geheel van de pot gerukt. Het uitgangspunt van de singulariteitsgedachte is dat technologie exponentieel evolueert. Denk maar aan de wet van Moore, die beweert dat de capaciteit van een microchip om de twee jaar verdubbelt. In sé is dit een exponentiële ontwikkeling. Dit heeft echter fundamentele gevolgen. Zo zal ons lichaam over enkele jaren worden ‘gestuurd' door nanorobots ter grootte van een bloedcel, dat voortdurend ons lichaam zal monitoren en – indien nodig - bijsturen. Dit laatste is geen science fiction, het gebeurt nu al in zekere mate.
Het uitgangspunt van de singulariteitstheorie is tevens haar zwakte: het is niet omdat technologie de laatste 20-30 jaar exponentieel is gegroeid, dat het dat automatisch in de toekomst zal blijven doen. Ook de capaciteit dat aan een chip kan worden toegevoegd, moet een limiet hebben, toch?
Misschien ook weer niet. Maar deze onzekerheid (of: onwetendheid) geeft aan dat de theorie speculatief is. Het gaat uit van een veronderstelling die verre van wetenschappelijk is. De theorie is niettemin bijzonder nuttig binnen een scenario planning oefening. Maar het is ook niet meer dan dat: een beeld van een mogelijke toekomst. En een leuke denkoefening.
