Brainstormen zoals we het allemaal kennen blijkt nu toch niet de meest geschikte manier te zijn om innovatieve projecten te ontwikkelen of nieuwe ideeën uit te werken. We moeten meer durven ruzie maken.

Dat bewijst onder andere Susan Cain in haar boek "Quiet". (Het boek legt de focus op het bespreken van introverte types zoals Mark Zuckerberg en Bill Gates en hoe het komt dat zij zoveel succes oogsten. Maar "brainstormen" wordt uitvoerig besproken, aangezien dit voor introverten een uitdaging is.)

Brainstormen tot nu toe

De meest gekende manier om nieuwe en innovatieve ideeën te genereren, is brainstormen. In groep betekent dit dat je gaat samenzitten, een onderwerp naar voor schuift en elk met ideeën afkomt om een doel te bereiken. Je werkt hierbij dan met de "zachte aanpak". Elk idee is een goed idee en je mag niet 'nee' zeggen, maar enkel voortbouwen op gegeven suggesties of zelf met nieuwe afkomen. Dit zou een sfeer moeten creëren van openheid en aanvaarding, waardoor minder assertieve of introverte mensen toch durven deelnemen aan het gesprek.

Het idee was dus om op die manier een positieve spiraal te creëren waaruit geniale concepten komen en je achteraf nog eens moet kiezen tussen de verschillende suggesties.

Maar geef toe, hoeveel keer ben je al buitengewandeld na een sessie met een gevoel van "onafgewerkt" en misschien zelfs een lichte frustratie omdat je niet alles kon zeggen wat op je lever lag? (zeker bij die enkele idiote voorstellen die er ongetwijfeld wel de revue gepasseerd zijn)

Waarom werkt Brainstormen niet zoals het moet?

  • De angst voor afwijzing blijft. Als iedereen zich aan de regels houdt en geen ideeën afbreekt, dan nog blijven veel mensen met die angs zitten en durven ze niets naar voor schuiven. Of ze blijven bij 'veiligie ideeën'.
  • Er is een 'meerdere' aanwezig. Dit zie je vooral bij jongere medewerkers. Onbewust denken er veel "Beter stil blijven, dan iets stom zeggen, want de baas zit erbij".
  • Olifant in de kamer. Brainstormers hebben soms het gevoel dat er zaken niet uitgesproken worden. Dat komt omdat je geen kritiek mag geven op ideeën van iemand anders.
  • Creativiteit wordt afgestompt. Veel goeie voorstellen komen voort vanuit het bespreken van tekortkomingen bij andere. Maar je mag geen kritiek geven tijdens een brainstormsessie, dan kan je je creativiteit ook niet loslaten op het idee van een ander zonder die "te kwetsen" (ofzo).

Hoe dan wel?

Het is natuurlijk makkelijk om van iets te zeggen dat het niet werkt. Maar ik geef je ook een alternatief, dankzij de eerder vernoemde Susan Cain. Maar vooral ook dankzij Daniel Sobol van Continuum.

De basis van brainstormen zit wel goed. Namelijk alleen of in groep nadenken en praten over nieuwe ideeën die het collectief naar een bepaald vooropgesteld doel brengt. Bij Continuum doen ze beroep op "deliberative discourse", wat vrij vertaald "weldoordacht ruzie maken" betekent. Het is een proces, bestaande uit 3 stappen, dat ervoor zorgt dat er tot op het bot wordt doorgedacht op bepaalde ideeën en voorstellen, zonder negatieve commentaar als persoonlijk op te vatten.

De stappen:

  • Invividueel denken

  • Dynamisch debatteren & discussiëren

  • Terugkoppelen

​Het proces is blijkbaar al langer gekend, want de term 'deliberative discourse' werd voor het eerst gebruikt door Aristoteles, de Griekse filosoof. Volgens hem betekent het actief deelnemen aan een dynamische discussie waar verschillende meningen en vragen worden besproken, dit alles met een gemeenschappelijk doel voor ogen. Er is geen hiërarchie en niemand probeert te winnen.

Hier is dus geen sprake van een zachte aanpak, maar een gemeenschappelijke verstandhouding dat stelt dat je open en eerlijk je mening kan delen, terwijl de anderen moeten weten dat het voor het algemene goed is en dat kritiek niet op de persoon in kwestie is, maar op het voorstel zelf.

5 Tips bij het doordacht ruzie maken

Tenslotte geef ik je nog 5 concrete tips mee om aan de slag te gaan met 'deliberative discourse' (of weldoordacht ruzie maken). Want brainstormen met de zachte aanpak is min of meer een reflex geworden, dus deze manier vergt wel wat aanpassingen.

1 . Geen hiërarchie

Ik haalde het eerder al aan. Dikwijls voelen mensen zich oncomfortabel om zomaar met een idee naar voor te komen, omdat de baas (of een overste) erbij zit. Mensen denken dan dikwijls dat het beter is om helemaal niets te zeggen en niet op te vallen, dan om iets "dom" te zeggen. Maar dit is niet aan te raden, want een beetje goeie baas zal daarop letten en heeft dit door.

Ben je zo'n baas die dikwijls aan zo'n gesprekken deelneemt, maak dan van in het begin duidelijk dat het de bedoeling is om openlijk te discussiëren en dat de leden hun job niet hebben gedaan, als ze je niet voor minstens één keer hebben tegengesproken.

2 . Zeg "Neen, want" of "Neen, omdat"

In brainstormen wordt beroep gedaan op een techniek uit de improvisatie, namelijk "Ja, en ...". Dus nooit neen zeggen, maar steeds voortbouwen op voorgaande concepten, of compleet nieuwe. Bij deliberative discourse ga je je niet daartoe beperken, maar ook "Neen, omdat" in je arsenaal opnemen.

Want dat is wel een voorwaarde: je mag kritiek leveren, zelfs een idee volledig afkraken, maar je moet kunnen aantonen en uitleggen waarom en vanwaar die mening komt. Liefst ook nog met een degelijk alternatief.

3 . Diversiteit

Stel teams samen van maximum 5 mensen om te discussiëren en zorg ervoor dat zij een verschillende mening hebben over bepaalde zaken (voor zover je zelf kan inschatten). Bijvoorbeeld een developer, een designer, online marketeer, ...

Dit zorgt dan logischerwijs voor een zo compleet mogelijke discussie.

4 . Focus op een gemeenschappelijk doel

Deze is een belangrijke. Wat wil je nu bereiken met de sessie? Dit moet heel goed geweten zijn door alle deelnemers. Desnoods zet je een whiteboard voor hun neus met het uitgeschreven doel. Dit is belangrijk omdat alles wat in die kamer wordt gezegd, moet bijdragen tot het bereiken van dat doel. Dus eerlijke feedback over een idee is welkom, een persoonlijke aanval op één van de deelnemers kan niet.

5 . Het moet leuk blijven

Het lijkt nu wel of ik hier écht ruzie maken promoot, maar het is met een achterliggende betekenis. Het is natuurlijk wel belangrijk om een zeker fun-gehalte te behouden. Want wanneer je plezier hebt, komen de ideeën rapper boven. Het discussiëren zelf is enkel welkom wanneer er reden toe is, wanneer één van de leden dus helemaal niet akkoord is met een stelling, terwijl de persoon die ze inneemt er toch sterk van overtuigd is. Dan mag er een dynamisch debat ontstaan.

Voor de rest moet het een amusante, creatieve en vruchtbare sessie blijven.

Uitproberen en ondervinden is de boodschap

Creativiteit kent geen grenzen en geen regels. En deze voedende bodem moet er zijn, ook wanneer je in groep aan een innovatieve oplossing werkt. Je kan deze 5 tips volgen, maar de belangrijkste boodschap is dat je moet uitproberen en onder vinden, trial and error. Stel jezelf de vraag hoe je "brainstorm sessies" kan losmaken van regels en wetten en toch de juiste mensen er op de juiste manier bij betrekken.

Ik nodig je uit om te reageren, zeker wanneer je zelf al ervaring hebt met deze manier van werken.

bron

--  --

Kan je dit artikel appreciëren? Deel het dan hieronder via Twitter, Facebook of Linkedin.

Volg je @bloovi al op Twitter? #bloovi