De Facebook IPO (= Initial Public Offering) is wellicht één van de meest stuntelige introducties tot de beurs in de laatste jaren. Naast een serieuze technische glitch door NASDAQ bij de opening van het aandeel, is er nu nog het schandaal rond het last-minute verlagen van geprojecteerde inkomsten voor Q2 en 2012. Even alles op een rijtje zetten ...

Er werden al tientallen gigabytes aan content geschreven rond de weg die Facebook afgelegd heeft om tot die IPO te komen, dus die uitleg zal ik je besparen. Wat je hier verder wel zal lezen, is een korte voorstelling van de problemen met Nasdaq, mogelijke oorzaken van de slechte prestaties van het aandeel en tenslotte het schandaal rond verlaagde winstperspectieven.

Fail by NASDAQ

11 uur 's morgens, lokale tijd (17h bij ons). Dat is wanneer het aandeel van Facebook de beurs ging betreden, maar het werd uiteindelijk 11h30. Volgens The Wall Street Journal kwam dit door de grote volumes die vooraf geordered werden, maar laat ons even eerlijk blijven, zoiets mag niet gebeuren, zeker niet bij een instelling als NASDAQ en zeker niet wanneer de hele wereld mee kijkt. Het resultaat was dat verschillende traders hun orders zagen gecancelled worden en sommigen verloren zelfs de connectie met hun trader platform.

Achteraf kwamen er dan ook verontschuldigingen vanuit het kamp van NASDAQ. Robert Greifeld, CEO bij NASDAQ zei: "This was not our finest hour. We are humbly embarrassed." Hoewel hij toen nog vond dat de eerste dag een succes was.

NASDAQ heeft zich nu geëngageerd om in totaal 13 miljoen dollar terug te betalen aan traders die hun kapitaal verloren zijn door de technische glitches.

Ondertussen zijn er ook geruchten dat Facebook overweegt om over te stappen naar NYSE (New York Stock Exchange), de partij die een tijd gestreden heeft met NASDAQ om Facebook binnen te halen. De geruchten waren er nadat bekend werd dat CEO Mark Zuckerberg met hen samen zat. Maar NYSE liet weten aan enkele Amerikaanse kranten dat het een informeel gesprek was omdat ze "vrienden" zijn.

Vanwaar de slechte prestaties?

Het aandeel doet het niet goed, zoveel is duidelijk. Maar hoe komt het precies? Ik betwijfel dat de glitch bij NASDAQ een grote rol gespeeld heeft. Wel in het begin, maar ondertussen spelen er andere factoren mee.

Dit is wat ik vond via verschillende bronnen, een overzicht van wat er meespeelt bij het succes/falen van het Facebook aandeel:

Het was net hoog genoeg of zelfs té hoog ingeschat

De prijs van het aandeel werd vastgelegd door de mensen van Morgan Stanley, J.P. Morgan en Goldman Sachs (men noemt deze mensen "underwriters") en na de eerste dag was de mening van meesten dat het aandeel heel goed ingeschat was, aangezien het amper afweek van de startkoers. Maar ondertussen weten we dat dit niet klopt, aangezien het aandeel nu (29 mei) op 31.91$ staat - meer dan 6$ onder de startkoers dus.

Maar zelfs als we enkel rekening houden met die eerste dag, kan je je nog afvragen of het wel degelijk goed ingeschat was. Want professor James Brauw (Finance bij University of Brigham) zegt dat een nieuw aandeel gemiddeld 18% stijgt na de eerste dag omdat underwriters op een marge rekenen "Leave money on the table". Ze doen dit omdat de eerste investeerders dan weten dat er iets te rapen valt de eerste dag. Die eerste investeerders zijn de mensen die tijdens de IPO Roadshow (wat vooraf gaat aan een IPO) aangeven hoeveel zij bereid zijn te investeren. Dit zorgt voor een duidelijker beeld om dan de startkoers van een aandeel te bepalen. Mocht men geen marge rekenen, zouden die eerste investeerders met opzet een lager bedrag zeggen dan wat ze in gedachten hadden. Op die manier zouden ze dan zelf die marge creëren en zo het schuim van zo'n eerste dag kunnen afscheppen. Daarom wordt die marge er dus standaard in verwerkt, zodat men een zo eerlijk mogelijk antwoord kan verwachten.

Dit alles zou dus één reden kunnen zijn van de flauwe prestaties, maar door het zakken tijdens afgelopen week, kunnen we stellen dat dit slechts een heel beperkte rol zal gespeeld hebben.

Het is zéker te hoog ingeschat - zowel de koers als de totale waarde van Facebook

Nu we al wat verder zijn in de rit, is men er stilaan van overtuigd dat Facebook inderdaad overgewaardeerd werd.

We maken even de vergelijking met gigant McDonald's (die zogezegd minder waard zou zijn dan Facebook):

  • McDonald's: 27 miljard dollar omzet in 2011, 5.5 miljard dollar winst in 2011
  • Facebook: 3.7 miljard dollar omzet in 2011, 1 miljard dollar winst in 2011

Facebook doet het dus uiteraard niet slecht, maar op de winst zit toch een verschil van 4.5 miljard dollar per jaar... En om dan te stellen dat Facebook tóch meer waard zou zijn, is niet echt realistisch. Uiteindelijk baseert men zich op toekomstperspectief en wordt de waarde dus bepaald op basis van wat het bedrijf zal worden en niet wat het nu al is, maar dan nog is 100 miljard dollar (waarde van Facebook) volgens veel experts geen correcte waarde.

't Is de schuld van NASDAQ

Heel kort: Hierboven kon je de uitleg lezen rond de technische glitch bij NASDAQ. Experts zijn het erover eens dat dit ergens wel een rol zal gespeeld hebben in de prestaties van het aandeel, maar ook heel beperkt. Vooral nu we ondertussen al meer dan een week na de IPO zijn.

Investeerders zijn voorzichtiger met "social stocks"

Facebook is niet het eerste social network dat naar de beurs trekt (denk aan Linkedin bijvoorbeeld). In 2011 waren er in totaal 19 sociale netwerken die dit hebben gedaan. Maar liefst 15 van hen zaten onder de startkoers voor het jaar ten einde was.

Door al deze voorbeelden zijn investeerders voorzichtiger geworden. Social networks zijn nu eenmaal nieuwe soorten bedrijven, dus zelfs ervaren beleggers kunnen nog niet exact het gedrag van zo'n aandelen inschatten. En zeker bij een bedrijf met de omvang van Facebook zijn er niet veel precedenten om je op te baseren.

En zoals we weten, betekent voorzichtigheid door beleggers dikwijls een trage groei of zelfs een daling in de koersen.

Heeft GM (General Motors) er misschien iets mee te maken?

De dinsdag voor de IPO maakte GM bekend dat ze ALLE Facebook advertising stopzetten omdat het zogezegd niets oplevert. Dat 2 dagen voor de IPO zorgt natuurlijk voor onrust onder beleggers. Maar aangezien er geen grote namen zijn die het voorbeeld van GM gevolgd zijn, zal dit ook slechts een beperkte impact gehad hebben.

"De gewone mens" wacht af

Kleinere investeerders, mensen zoals jij en ik, worden door de meeste experts aangeraden om nog te wachten. Wie zich de IPO van Google nog herinnert, weet dat het aandeel in het begin sterk steeg, maar over de eerste maand terug naar de startkoers ging. Over de 3 maanden daarna steeg het dan wel van die startkoers (100$) naar een whopping 196$.

Het punt is dat zo'n aandeel meestal te volatiel is in het begin om als amateur belegger al mee te doen. Zelden werd zoveel gepraat over een IPO, zodat meer mensen die duidelijke waarschuwing hebben gehoord of gezien (denk maar aan alle radiozenders bij ons die een paar keer die dag een update gaven over het Facebook aandeel en de impact van de IPO). Wellicht is dit dus ook een meespelende factor.

Foto getrokken bij Facebook Headquarters tijdens de inleiding van het aandeel tot de beurs.

En nu komt het... Het Schandaal...

En wellicht is dit één van de gebeurtenissen die het meest invloed hebben (gehad) op het aandeel van Facebook. Waarschijnlijk heb je er al één en ander over gehoord, maar ik zet het hier alvast even op een rijtje voor je.

Morgan Stanley (1 van de 3 underwriters en de lead underwriter bij de Facebook IPO) heeft slechts een paar dagen voor de IPO mondeling doorgegeven aan hun grootste klanten (lees: grootste investeerders) dat de verwachte winsten voor Q2 van 2012 en het jaar 2012 lager liggen dan eerder ingeschat.

Op zich zou dit niet illegaal zijn, al zouden ze volgens de regels toch hebben moeten wachten tot 40 dagen na de IPO, dus de grens is vaag. Los daarvan is het heel unfair tegenover kleinere investeerders die voordien niet op de hoogte gebracht werden. Maar daarbij komt nu nog eens dat het blijkbaar een Facebook executive is die de opdracht gegeven heeft aan de underwriters om de verwachtingen te verlagen. En dit is hoogst ongebruikelijk zo dicht bij een IPO. Tech journalist Henry Blodget stelt namelijk dat hij dit in zijn carrière van 20 jaar nog nooit heeft meegemaakt.

Negatief signaal

De reden waarom dit zo ongebruikelijk is, is omdat dit een uiterst negatief signaal is naar de markt én heel dubieus is op vlak van legaliteit. En zeker wanneer het zo in het geniep gebeurt. Als je dan het eerder vermelde argument erbij neemt, waarbij we vaststellen dat er over de hele wereld veel werd gewaarschuwd op radio en tv dat kleine investeerders beter afwachten, dan is het niet verwonderlijk dat het aandeel het niet te goed doet. Zowel de grote als kleinere investeerders waren namelijk op hun hoede.

Legaal of illegaal, dat is de vraag

Zoals eerder vermeld, is de grens vaag. Technisch gezien is er niets illegaal gebeurd:

  • Underwriters mogen het bedrag van hun waardering niet communiceren met het bedrijf zelf. Dit is ook niet gebeurd.
  • Het bedrijf zelf mag wel laten weten dat hun winsten en omzet lager zullen liggen dan voorzien en dat de underwriters hiermee rekening moeten houden. Dit is ook zo gebeurd.
  • Underwriters mogen hun ratings verlagen en dat is gebeurd.
  • Underwriters mogen mondeling die verlaagde ratings doorgeven aan hun klanten (investeerders), wat ook op die manier gebeurd is.

Dus in principe kan je dus stellen dat dit alles correct verlopen is. Maar het is maar zeer de vraag of onderzoek geen extra elementen zal blootstellen.

Deels daarom en vooral ook omdat er met juiste argumentering nog kan gediscussieerd worden over de legaliteit van het bovenstaande én omdat het unfair is tegenover kleinere investeerders, is er nu toch een proces aangespannen tegen de 3 underwriters, Facebook én Mark Zuckerberg persoonlijk. Dit zal dus nog een staartje krijgen.

Wie de hele aanklacht wil lezen kan op Mashable terecht.

Heb jij al aandelen gekocht?

Zelf heb ik getwijfeld om de dag van de IPO te kopen en een paar uur later te verkopen, omdat een stijging na IPO meestal wel voorkomt. Maar door de technische glitch en het snel terug zakken van het aandeel ben ik er zelf alvast van weg gebleven.

En jij? Heb jij er gekocht of zal je er nog kopen?

En hoe verwacht je dat het aandeel verder zal evolueren?

Deel gerust je visie hierop via de comments!

-- --

Vond je dit artikel waardevol? Deel het dan hieronder via Twitter, Facebook of Linkedin.

Volg je @bloovi al op Twitter? #bloovi