Storytelling is niets nieuws. In oudere tijden had je herbergen waar mensen samenkwamen om te drinken. En daar werden ook verhalen verteld, ongetwijfeld zullen die verhalen de sales van de herberg een boost gegeven hebben, omdat mensen minder stilstaan bij de dikte van hun portefeuille (geldzak in dit geval?) wanneer ze geboeid zijn door een verhaal. Men dacht er toen ook blijkbaar al over na wat de beste manier was om die verhalen te vertellen. En dat was gezongen en liefst onder begeleiding van een gitaartje of een lier. Zie je het voor je?
Wat wél nieuw is, zijn de talrijke mogelijkheden in deze tijden om je verhaal te vertellen, om je boodschap kenbaar te maken. Een goede storyteller heeft een dikke streep voor op ondernemers/sales mensen die hier moeilijker mee overweg kunnen. Daarom leggen we je hier een 7-stappen plan voor die je kan helpen om "the bard in a digital age" te worden.
Opmerking: Dit eerste deel behandelt storytelling als persoon in professionele situaties (online en offline). Een tweede artikel zal storytelling als brand behandelen.
Tip: Zorg ervoor dat je altijd een paar verhalen klaar hebt die je in verschillende situaties kan gebruiken. Zo ben je één van die kerels (of dames, sorry) die altijd wel iets interessant te vertellen heeft, offline én online. Door ze al in je achterhoofd te hebben, kan je jezelf er ook van verzekeren dat je deze stappen gevolgd hebt.
1 - Bepaal de "Takeaway". Wat is de kernboodschap?
Waarom vertel je verhalen en anekdotes in sociale situaties? Om de band met je luisteraars of lezers te versterken. Dit is niet anders in professionele situaties. Een leuk verhaal vermenselijkt het merk dat je vertegenwoordigt, het creëert een band tussen zender en ontvanger en als je het goed aanpakt, verhoogt het ook het vertrouwen. Let wel op: een verkeerd verhaal op het verkeerde moment kan net het omgekeerde effect hebben. (Stel dat je vanuit een hosting bedrijf vol enthousiasme vertelt over die ene keer dat alle servers gecrasht waren en niemand vond waaraan het lag ...)
Maar stel jezelf eerst en vooral altijd de vraag wát je er nu precies mee wil bereiken. Wil je dat de ontvanger overgaat tot aankopen? Wil je gewoon die betere band? Of is het je bedoeling om mensen naar je website te krijgen?
Voorbeeld: Stel dat je bij een digital agency werkt en je zit op een online platform, of het nu social media is of iets anders, waar je een discussie ziet waar je jouw expertise kan demonstreren. Dan kan je daar een heel technische uitleg neertikken, zoals de meesten in die discussie, of je kan een kort verhaaltje vertellen over die ene klant die in paniek bij je kwam aankloppen omdat zijn site het niet zo goed doet en die jij net van een faillissement kon redden door je ding te doen. Jouw verhaal zal veel meer opvallen en je hebt veel kans dat je jouw doel bereikt, namelijk het werven van een nieuwe klant.
2 - Formuleer een slot die je 'takeaway' duidelijk maakt
Je verhaal begint natuurlijk bij het begin, maar het is het einde die je punt zal duidelijk maken. Al de rest is slechts een kader waarin je boodschap vervat zit.
Voorbeeld: Wanneer je wil aantonen dat je een sterke klantenservice hebt op kantoor, dan kan je vertellen hoe je team ooit een heel weekend heeft doorgewerkt om ervoor te zorgen dat een bepaald probleem voor je klant werd opgelost. Dit is dan ook het einde van je verhaal. Alles wat ervoor komt is louter een situatie schets om tot dat slot te komen.
3 - Bied duiding bij het begin: Wie, wat, waar, wanneer, ...
Dit is een klassieker. Auteurs van fictie-boeken spenderen dikwijls meerdere pagina's aan één enkele beschrijving van een plaats of een situatie. Alles wordt in detail voorgesteld. Ze doen dit om ervoor te zorgen dat je er een beeld van kan maken in je hoofd. En dit is bij professionele storytelling niet anders. De meeste mensen zijn vooral visueel ingesteld en een verhaal blijft beter plakken wanneer ze het zich mentaal kunnen inbeelden.
Daarom moet het duidelijk zijn over wie het gaat (welk bedrijf bijvoorbeeld, of welk type klant), wat er aan de hand was, waar het zich afspeelde (was het bijvoorbeeld 's avonds laat, toen je op kantoor nog wat administratie inhaalde? Was het toen donker buiten en guur weer? Zo'n typische grauwe herfst-avond? En zat je net uit frustratie ferm in je ogen te wrijven?), en wanneer dit was (zeker belangrijk in de internetsector, want een probleem van 5 jaar geleden, is nu misschien heel simpel op te lossen met een tool).
Een paar zinnen is voldoende om een duidelijke mental picture te bouwen voor je gesprekspartner/lezer.
Extra tip bij "wanneer": Wil je een verhaal vertellen van een aantal jaren geleden, zorg dan dat het nog relevant is. Zoals gezegd, kunnen situaties die toen een probleem waren nu misschien al makkelijk verholpen worden door de snelle vooruitgang van de sector. Wil je het toch per se op zo'n verhaal houden, vermeld dit tussenin voldoende en maak duidelijk dat het gaat om de motivatie van je team (om bij het voorbeeld van "een weekendje doorwerken" te blijven).
4 - Context is key in content
In principe is dit een verlengstuk van puntje 3. Wanneer je jouw wie-wat-waar-wanneer hebt vastgelegd, sta nog eens extra stil bij de context. Zoals beschreven hierboven is dit heel belangrijk om het verhaal te visualiseren.
Zeg nu zelf, welk voorbeeld is er beter?
Voorbeeld 1
"Een paar maanden geleden, op een vrijdagavond, kregen we plots een mail binnen van een klant met de vraag ..."
Voorbeeld 2
"Ik spreek nu over een paar maanden geleden, midden oktober ergens, het was alleszins volop herfst. 't Was een vrijdagavond, vrij laat, want we wilden per se een project nog voor het weekend afgewerkt krijgen. Ik was net mijn laptop aan het wegsteken om door de regen snel naar mijn gezin te gaan, toen één van de developers riep dat er een bizarre mail was binnen gekomen van een klant die vroeg of we nog ..."
De context die je schetst in het tweede voorbeeld zorgt spontaan voor een vonk in de verbeelding van je gesprekspartner/lezer.
5 - Vermeld alle obstakels, maak het spannend
Als je gewoon vertelt: "dit was de situatie, dat de oplossing", ga je zo'n lauwe reactie krijgen als "Ah.. Alé.. Da's mooi". Dat willen we niet. Boei je toehoorders met wat spanning. Wanneer je dus het plot uitbouwt van je verhaal, zorg dan voor voldoende obstakels. Je moet er natuurlijk niet gaan uitvinden, maar overloop de situatie nog eens goed en vermeld alles wat bij je opkomt.
Enkele voorbeelden:
- We hebben heel het weekend moeten doorwerken, wat niet makkelijk was, want één van onze developers was jarig en was natuurlijk liever met zijn vrienden ene gaan drinken.
- Gelukkig was het een trouwe klant, voor wie we dit extraatje deden, want ondanks dat we zelf het weekend doorwerkten, wilde hij zichzelf niet beschikbaar stellen, mochten we nog vragen hebben. Dus we moesten ons plan trekken.
- Mijn mensen waren heel moe en waren liever huiswaarts gegaan..
6 - Zorg voor een duidelijk scharniermoment
Wanneer je de spanning opbouwt door obstakels te vermelden, zorg dan voor een heel duidelijke oorzaak van het uiteindelijke succes. Een bepaalde beslissing die je hebt genomen die ervoor gezorgd heeft dat je er toch uit geraakt bent. Dit demonstreert je gezag, je vindingrijkheid en je bereidheid om die 'extra mile' te lopen voor je klanten.
Voorbeeld: Mijn mensen waren heel moe en waren liever huiswaarts gegaan. Maar ik kon ze ervan overtuigen dat het belangrijk was om dit voor onze klant tot een goed einde te brengen. Ik heb ze ook wel beloofd dat ze iets extra mochten verwachten.
Of: Onze senior developer was jammer genoeg al vertrokken naar zijn verjaardagsfeest toen we de mail van de klant binnen kregen. Enkel onze beginnende developer was er nog, maar die was nog niet in staat om het alleen te klaren. Maar dankzij de gedrevenheid van de rest van het team, zijn we ertoe gekomen twee van de verkopers voor een laptop te zetten en alles te Googlen waar de developer nog vragen over had. 't Was eigenlijk mooi om zien, dat teamwork!
Op het eerste zicht is dit laatste niet meer dan een leuk stukje uit je verhaal. Maar eigenlijk bewijs je hiermee dat je team heel goed samenwerkt, dat je bedrijf in staat is efficiënt te werken in netelige situaties, dat je als zaakvoerder (project manager, ..) de groep voldoende onder controle hebt om hen zover te krijgen hun weekend op te offeren voor een klant, ook al lijkt het probleem eerst niet op te lossen, en vooral dat je snel kan nadenken en actie ondernemen om zo in te spelen op de snelle omgeving waar veel van je klanten zich in bevinden. Misschien zal je gesprekspartner hier niet heel bewust bij stilstaan, maar wees er maar zeker van dat zijn buikgevoel het zal snappen.
7 - Sluit sterk af en onderstreep nog eens je takeaway
Die takeaway is waar je alles naartoe gebouwd hebt. En die heb je ook al van in het begin klaar. Ondertussen heb je hier en daar al duidelijk gemaakt wat jou en je team zo sterk maakt, maar dit is het moment waarop je het gewoon plat in zijn gezicht gooit zodat het goed blijft plakken.
Voorbeeld: Uiteindelijk zijn we tegen de zondagmiddag tot een oplossing gekomen door ... . Meer nog, we zagen dat de klant iets te chaotisch bezig was in Adwords en hebben dit in één beweging ook op punt gezet voor hem. Je had 's anderdaags zijn reactie eens moeten horen over de telefoon! Hij is nu trouwens nog altijd een gelukkige klant bij ons.
Storytellen als merk
Later zullen we nog een artikel publiceren over Storytelling in branding. Dus niet in persoonlijke (offline en online) gesprekken, maar vanuit het merk van je bedrijf. In afwachting verwijzen we je graag door naar twee websites die we gisteren via Facebook binnenkregen van enkele trouwe Bloovi-lezers.
- Corporate Storyteller - Een expert in storytellen als merk deelt hier zijn kennis. (ontvangen via Robrecht De Nul)
- Nightlife Journey - Heel mooi voorbeeld van sterke storytelling door het merk Heineken. Knap gemaakt en ideaal te bekijken op iPad. (ontvangen via Andries De Reyghere)
Het artikel is gebaseerd op de inzichten van Mike Bosworth en Ben Zoldan.
-- --
Vond je dit artikel waardevol? Deel het dan hieronder via Twitter, Facebook of Linkedin.
Volg je @bloovi al op Twitter? #bloovi