De politie kan in omstandigheden goederen in beslag nemen, ook je smartphone. Mag ze dan ook alles lezen wat erop staat? Toevallig hebben zowel een Belgische als een Nederlandse rechtbank hierover recent een beslissing genomen. Wat blijkt? In België mag het wel, maar in Nederland niet.
Mag het in België?
In België laat de wet de politie toe “alles in beslag te nemen wat kan dienen om de waarheid aan de dag te brengen”. Het Belgische Hof van Cassatie, de hoogste rechtbank, heeft in februari beslist dat deze algemene regel de politie toelaat het geheugen van een GSM of smartphone te lezen.
De beslissing is nog niet gepubliceerd maar ze is wel al verdedigd door een hoge magistraat. Die wijst erop dat een smartphone weliswaar veel persoonlijke gegevens bevat maar dat dit niet anders is met papieren agenda’s of portefeuilles. Een verschil in bescherming van dezelfde informatie is volgens hem niet te verantwoorden.
Mag het in Nederland?
Op 22 april van dit jaar besliste het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden in een geheel andere richting. De Nederlandse wet bevat een gelijkaardige bepaling als de Belgische: “Vatbaar voor inbeslagneming zijn alle voorwerpen die kunnen dienen om de waarheid aan de dag te brengen.” Op die basis onderzocht ook de Nederlandse politie een mobiele telefoon.
Het Nederlandse hof meende evenwel dat het onderzoeken van een smartphone specifiek moet geregeld of toegestaan worden. Daarvoor stoelt het zich op artikel 8 van het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens (EVRM). Dit verdrag, dat ook in België geldt, beschermt de privacy. Het Hof denkt dat de technische ontwikkelingen ervoor zorgen dat oude algemene regels niet meer volstaan en dat er specifieke voorwaarden moeten komen voor het lezen van een smartphone.
Het uitlezen van smartphones door de politie levert dus op korte tijd twee totaal contrasterende uitspraken op.
Wat nu?
Het is in ieder geval fout te stellen, zoals de aangehaalde magistraat doet, dat informatie niet verschillend kan beschermd worden in functie van de drager ervan of van de manier van overdracht. In België worden persoonsgegevens of reclame (bvb. spam) nu al anders behandeld als ze elektronisch worden verwerkt of uitgestuurd.
En nu? Het arrest van het Hof van Cassatie is waarschijnlijk niet het einde van het verhaal. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg staat in dit soort zaken boven het Hof van Cassatie en zal er zich vermoedelijk zelf moeten over uitspreken. Het kan ook zijn dat de wetgever het voortouw neemt en zelf het initiatief neemt tot een specifiekere regeling. Maximum nog een paar jaar geduld en we zullen het weten....
foto: shutterstock
