Smogvrije torens en verlichte fietspaden: wat artiest-ondernemer Daan Roosegaarde al heeft neergezet, valt niet zomaar na te bootsen. Op WebTomorrow gaf hij een inspirerende uiteenzetting over onder meer zijn visie op innovatie. Na zijn talk ruilde Roosegaarde de main stage in voor onze interviewstudio, waar hij een open gesprek voerde met De Tijd-redacteur Luc Blyaert.

Realiteit vloeibaar maken met ‘het menselijke’

Roosegaarde sprokkelt dagelijks duizenden ideeën om menselijke relevantie te bereiken. Naar eigen zeggen gebruikt hij technologie om de realiteit van bepaalde dingen te vermenselijken. “Daar is waar veel mensen het mis hebben,” zegt hij, “onze realiteit is heus niet zo statisch als we denken. We moeten ze alleen vloeibaar durven maken, om zo impact op grote schaal te kunnen maken.”

"Laten we computers in godsnaam inzetten voor de dingen die ze beter kunnen dan wij mensen"

Zelfs in tijden van big data, digitalisering en disruptie vindt Roosegaarde dat we het nut van technologie fout inschatten. “Weet je, we vergeten vaak het menselijke aspect.”, meent hij “Iedereen hemelt de nieuwe rol van technologie op, maar laten we een computer in godsnaam inzetten voor de dingen die hij beter kan dan wij mensen. Er is en blijft een stukje creativiteit en vindingrijkheid waar slimme algoritmes nooit aan kunnen tippen. Dus ik stel gewoon voor dat we samen op zoek gaan naar creatieve schoonheid, naar elementen waar iedereen beter van wordt.

Technologie zou volgens mij gewoon standaard deel moeten uitmaken van de landschappen waarin we ons bevinden. Dus laten we stoppen met machines te blijven voeden met data, en ons even focussen op menselijke kennis en menselijke eigenschappen.

Innovatie dekt een hele lading

De ironie van technologie: mensen zitten te veel achter een scherm, of dat beweert Roosegaarde toch. “Mezelf incluis”, lacht hij. “Ik wil mensen net naar buiten krijgen dankzij technologie. Als we het virtuele datagestuurde koppelen aan mensen van vlees en bloed, kunnen we iets moois krijgen. Mijn realisaties worden niet snel beschouwd als ‘innovatief’, want het is niet een of andere coole app. Maar echte innovatie komt net voort uit grote problemen die zich vooral op menselijk niveau manifesteren, maar wanneer er daarin vernieuwd wordt, vinden we het plots een pak minder sexy.

roosegaarde

Een voorbeeldje: ik heb in 2008 aan een energieopwekkende dansvloer gewerkt. Dat was voor mij een manier om te laten zien dat duurzaamheid ook kan plaatsvinden in een plezierige context. Ik bedoel maar, mensen die moeten dansen opdat er energie wordt voortgebracht? En dan is het een kunst om die ideeën op te schalen. Als je energie kan opwekken op de dansvloer, waarom dan niet in de hele stad? Het is dat soort denkpatronen waarmee ik smogvrije torens heb gerealiseerd, die vuile lucht opslorpen om parken te voorzien van schone lucht.

Van droom naar daad gaan

Roosegaarde is er heilig van overtuigd dat we die creatieve denkrichtingen in onze maatschappij moeten stimuleren, misschien te beginnen bij het studentenleven. “Universiteiten herbergen zoveel krachtig menselijk kapitaal”, zegt hij, haast dromerig. “Er lopen echt knappe koppen rond, maar er wordt weinig mee gedaan. Talent wordt achter gesloten deuren gehouden, omdat er een grotere visie mist. Ik vind dat je de drang om impact te maken op de maatschappij moet koppelen aan actie, wat ik zelf ook tracht te doen. Iedereen moet de kans krijgen om van droom naar daad te gaan.”

Hoe Roosegaarde dan zelf creatieve ideeën in gang zet? En welke mening hij daar op nahoudt? Ontdek het allemaal in onderstaande video!