Prof. Dr. Benoit Hendrickx, plastisch chirurg en oprichter van Augmented Anatomy

Een Belgische start-up brengt als allereerste ter wereld augmented reality binnen in de wereld van de cosmetische geneeskunde. De technologie die Augmented Anatomy - want zo heet het bedrijf - ontwikkelde, brengt het hypercomplexe netwerk van slagaders in ons gezicht in beeld. Zo kunnen zogenaamde fillers veiliger geïnjecteerd worden, met een veel kleiner risico dat ze mensen verminken of zelfs blind maken. “Onze oplossing is een game changer, maar het is nog maar een eerste stap”, stelt professor Benoit Hendrickx, plastisch chirurg en oprichter van Augmented Anatomy. “AR heeft een gigantisch potentieel voor de medische wereld.”

Professor Hendrickx voert zowel esthetische als reconstructieve chirurgie uit, zoals borstreconstructies bij (ex-)kankerpatiënten. “Maar de cosmetische chirurgie heeft vandaag ook een belangrijke niet-chirurgische component, denk maar aan botox of fillerinjecties.”

“Toen ik jaren terug in het Verenigd Koninkrijk en Australië aan het werk was, ben ik eerder toevallig met niet-chirurgische esthetische behandelingen in contact gekomen en sindsdien heb ik me er in gespecialiseerd. In die wereld is een grote nood aan expertise, want fillerinjecties worden steeds populairder. Exacte cijfers ontbreken, maar in de westerse wereld en in China zouden ongeveer 1 op de 300 mensen – vooral vrouwen – een beroep doen op fillers. Een studie in Nederland toonde zelfs aan dat het daar oploopt tot 1 op 53 vrouwen. Wereldwijd worden zo jaarlijks tientallen miljoenen behandelingen uitgevoerd.”

Net het Wilde Westen

“België hanteert strenge regels, maar in veel landen is het echt de wild west. Ook schoonheidsspecialisten mogen er bijvoorbeeld fillers injecteren. Op een congres zat ik eens naast een dierenarts, die er na zijn uren fillerinjecties uitvoerde om een extra centje te verdienen. Nochtans zijn er grote risico’s verbonden aan fillerinjecties in het gezicht. De arteriële anatomie – het netwerk van bloedvaten – in het gezicht is bijzonder complex. In een been of een arm weet je meestal waar de aderen lopen. In het gezicht is dat voor elke mens heel verschillend. Zelfs in de linker- en rechterkant van ons gezicht kunnen de bloedvaten anders lopen.”

“Als je bij een fillerinjectie nog maar een klein beetje in een bloedvat spuit, kan de huid afsterven en kunnen mensen echt verminkt raken. Maar het kan nog erger: vorig jaar zijn in België meerdere mensen blind geworden na een mislukte fillerinjectie, wereldwijd zijn er dat honderden. Dat cijfer is maar het topje van de ijsberg. In veel landen met lakse regels en een totaal gebrek aan rapportering loopt het nog veel vaker mis. Ignorance is a bliss: heel veel mensen die de fillers injecteren, zijn zich amper bewust van die complexe arteriële anatomie.”

Slagadernetwerk voor het eerst in beeld

Hendrickx en zijn team gingen op zoek naar een manier om de bloedvaten in het gezicht op een betrouwbare manier in beeld te brengen. “Als je een operatie aan je hart laat uitvoeren, neem je het onvermijdelijke risico erbij omdat je nu eenmaal geen andere keuze hebt. Maar fillerinjecties zijn geen noodzakelijke ingreep, daar zou geen onevenredig groot risico tegenover mogen staan. Op congressen zitten de sessies over arteriële anatomie altijd bomvol. Iedereen zoekt naar een manier om fillerinjecties veiliger te maken. Een oplossing om op individueel niveau de bloedvaten in het gezicht te tonen, is een beetje de heilige graal in ons wereldje.”

We zijn er als eerste ter wereld in geslaagd om het slagadernetwerk in het gezicht in beeld te brengen. Op een schadeloze manier

Met zijn start-up Augmented Anatomy vond professor Hendrickx de heilige graal. “We zijn er als eerste ter wereld in geslaagd om het slagadernetwerk in het gezicht in beeld te brengen. Op een schadeloze manier.”

“We beginnen met een MRI van het gezicht, dus zonder de schadelijke straling van een CT-scan en zonder injectie van contrastvloeistof die tot een allergische shock kan leiden. Op die scan kunnen we vervolgens de bloedvaten segmenteren en isoleren: we maken enkel en alleen de slagaders tussen de huid en de schedel zichtbaar. Een applicatie toont die bloedvaten in augmented reality. De arts – of een andere gezondheidsmedewerker die de fillers injecteert – ziet het gezicht mét de bloedvaten voor zich op zijn smartphone, en weet perfect waar hij met veel minder risico de fillerinjecties kan toedienen.”

‘Gigantisch potentieel voor AR’

Augmented Anatomy introduceert als eerste augmented reality in de wereld van de cosmetische geneeskunde. Hendrickx is ervan overtuigd dat veel andere bedrijven zijn voorbeeld zullen volgen. “Apple-baas Tim Cook heeft recent voorspeld dat AR de komende jaren op grote schaal in onze levens zal doordringen. Hij denkt dat de markt voor augmented reality vele malen groter is dan die voor virtual reality.”

Communicatie is bij veel start-ups in healthtech struikelblok nummer één: artsen spreken een totaal andere taal dan ingenieurs of developers

“Zeker in de medische wereld is het potentieel gigantisch groot. Fillerinjecties zijn en blijven mensenwerk. Het kan altijd misgaan, zeker bij charlatans zonder fatsoenlijke opleiding. Maar augmented reality kan het risico enorm verkleinen.”

“Belgische start-ups hebben last van valse bescheidenheid. (lacht) Weg ermee, ik ben ervan overtuigd dat onze oplossing een echte game changer zal worden in onze wereld. Dat we een heel complementair team hebben, heeft een belangrijke rol gespeeld in deze innovatie. Communicatie is bij veel start-ups in healthtech struikelblok nummer één: artsen spreken een totaal andere taal dan ingenieurs of developers. Wij hebben niet alleen diverse profielen in ons team, we hebben zelfs mensen die zowel een medisch diploma als een ingenieursdiploma op zak hebben. Zij verstaan én spreken beide talen.”

Over het muurtje kijken

De applicatie van Augmented Anatomy zat volop in de finale fase van medische validatie toen COVID-19 roet in het eten kwam gooien. “Zowat alle klinische studies die niét over COVID-19 gaan, liggen momenteel plat”, zegt professor Hendrickx. “Er worden geen niet-dringende onderzoeken uitgevoerd en er zijn lange wachtlijsten, dus het is nog maar de vraag wanneer dat voor ons opnieuw mogelijk is.”

“Het is frustrerend, want we zaten in de laatste rechte lijn om onze applicatie verder te perfectioneren, maar zowat alle bedrijven in alle medische domeinen zitten in hetzelfde schuitje. Over de hele wereld zelfs; iedereen staat nu even noodgedwongen stil.”

“We kijken ook over het muurtje naar andere domeinen. Augmented reality kan ook in heel wat andere domeinen van de medische wetenschap artsen helpen om sneller, efficiënter en vooral veiliger te werken. Het is nog te vroeg om er nu al iets over te vertellen, maar we werken ook aan andere toepassingen van de technologie die we voor de fillerinjecties hebben ontwikkeld.”

“Al kunnen we die natuurlijk niet zomaar gaan copy-pasten. Het gezicht heeft een geheel eigen, zeer complexe arteriële anatomie. Bovendien verlies je bij chirurgische ingrepen externe referentiepunten die wij wél behouden. Bij fillers ga je niet in het gezicht of in het lichaam snijden. Doe je dat wél, dan komt de MRI natuurlijk niet meer overeen met wat je als chirurg ziet. Dat vraagt dus een andere aanpak, maar we zijn er van overtuigd dat we ook die struikelblokken zullen overwinnen.”

Augmented reality kan ook in heel wat andere domeinen van de medische wetenschap artsen helpen om sneller, efficiënter en vooral veiliger te werken

Eenmaal de medische validatie rond is, wil Augmented Anatomy de applicatie aanbieden volgens een SaaS-model. “Iedereen moet onze technologie kunnen gebruiken, waar ook ter wereld”, benadrukt Hendrickx. “Dat is net hele idee achter onze applicatie. Die lakse reglementering is nu eenmaal een feit, wij kunnen pakweg de Chinese regels niet veranderen. Maar we kunnen die Chinese schoonheidsspecialisten wel de instrumenten geven om de fillers op een veiliger manier te injecteren dan ze vandaag doen. Ze hebben enkel een smartphone nodig. Of in de toekomst smart glasses, want daar zijn wij ons nu al voor aan het klaarstomen.”