Saskia Van Uffelen, CEO van Ericsson Belux, is meer dan gewoon CEO. Ze combineert haar job met een sterke inzet voor internetveiligheid, de digitalisering van het onderwijs en voor meer focus op digitale vaardigheden. Vooral die laatste twee zijn nodig. Tenminste, als onze bedrijven willen overleven en ook in de economie van morgen nog voor werkgelegenheid willen zorgen.
Van Uffelen slaat meteen de spijker op de kop. “Internet of Things is maar één van de snelle veranderingen die veel dichterbij is dan we denken," stelt ze.“De snelle globalisering en digitalisering van de wereld, maar ook het feit dat voor het eerst in de geschiedenis mensen van vier verschillende generaties moeten samenwerken, zorgen ervoor dat de traditionele businessmodellen echt op de schop moeten." Wij staan te popelen om meer uitleg van Van Uffelen te krijgen.
Mag het wat menselijker?
Ga mee met Bloovi naar Simon Sinek in Amsterdam. In een snel veranderende wereld hebben we Optimistisch Leiderschap nodig: leiders die kansen zien en hun teams met vertrouwen door onzekerheid leiden. Ga mee met Bloovi naar Amsterdam en zie hoe Simon Sinek en andere sprekers jou inspireren om te groeien
Saskia Van Uffelen staat erom bekend geen blad voor de mond te nemen en dat is tijdens ons gesprek niet anders. Onze indruk dat ze er op een merkwaardige manier in slaagt ratio met emotie te verbinden, bevestigt ze op een gegeven ogenblik met haar eigen woorden: “Ik stel al heel mijn leven niets anders dan vragen", zegt ze.
Ja, luisteren en verhalen vertellen zijn twee activiteiten die Van Uffelen hoog in het vaandel voert. "Iedereen zegt wel dat de menselijke factor zo belangrijk is, maar ik kan alleen vaststellen dat dit nog te vaak bij woorden blijft," aldus de vrouw.
Hoe hoger de verdieping, hoe hoger de status
Na de financiële en economische crisis van 2008 en 2009 hebben veel bedrijven in de kosten gesnoeid om winstresultaten te behalen. Maar anno 2016 is het hoog tijd om weer de focus op groei te leggen. En dat moet volgens Saskia Van Uffelen bij heel wat ondernemingen gepaard gaan met een serieuze make-over van de organisatiecultuur. “Traditionele businessmodellen werken niet meer”, zegt ze daarover onomwonden. “Heel wat organisaties hangen nog veel te veel vast in traditionele denkkaders. Het besef dat ze die moeten verlaten, begint wel al wat beter door te dringen, maar ik stel vast dat er op dat vlak toch nog behoorlijk wat werk aan de winkel is. Kijk, een groot vernieuwingsproject impliceert niet automatisch dat een bedrijf ook als innovatiekampioen klaar is voor de toekomst.”
Begin met je bedrijfscultuur
Ook bij Ericsson Belux - waar momenteel 300 medewerkers aan de slag zijn - heerste een hiërarchische cultuur. Eentje die sterk verankerd was in het denkkader van de organisatie. Saskia Van Uffelen stelde het tot haar verwondering vast. “Toen ik de eerste dagen door de gangen liep en iedereen begroette, keek men verrast op. Door de jaren heen is in veel grotere bedrijven een cultuur geslopen die vandaag echt niet meer werkt. Met vooral een middle management dat uitkijkt naar een grotere auto en naar een verhuis naar een kantoor op een hogere verdieping, met een deur die veelal dicht blijft en twee ramen die een mooi uitzicht bieden over de stad of over de omgeving. We kennen dat beeld natuurlijk van in talrijke films, maar het is veelzeggend dat het ook in diverse organisaties in stand wordt gehouden."
Van Uffelen drukt ons met de neus op de feiten, en gelijk heeft ze. "Als de verdieping waarop het kantoor zich bevindt allesbepalend is voor de status, dan zit de bedrijfscultuur helemaal verkeerd," stelt ze. "We moeten echt komaf maken met dat hinderlijke model. Enkel met een vlakkere en creatieve cultuur met korte communicatielijnen - en waarin iedereen verantwoordelijkheid opneemt en met de ondernemersmentaliteit van 'de baas' aan de slag gaat - zullen organisaties zichzelf in stand kunnen houden.”
Foto: www.bnk.tijd.be
Het is een visie die Saskia Van Uffelen met veel andere leidinggevenden deelt. En grote multinationals beginnen het ook steeds beter te beseffen. Peter Hinssen en Steven Van Belleghem, die met hun Silicon Valley Tours ondernemers wakkerschudden, hebben Nexxworks niet zomaar opgericht. Hun bedrijf richt zich op het injecteren van de karakteristieke start-upcultuur in grote organisaties. Het geeft aan hoe groot de nood is aan die cultuuromslag. En, op voorwaarde dat een duidelijke visie is gedefinieerd, zal die ommekeer volgens Van Uffelen al snel drie jaar in beslag nemen.
“Je kan het eerste jaar wat quick wins realiseren door kleine veranderingen door te voeren, waarna het tweede jaar de organisatie echt kan kantelen," vertelt ze ons. "In het derde jaar komt de cultuurverandering dan van onderuit en begin je de resultaten te zien die je had vooropgesteld.”
Alles digitaal
Precies door haar visie op veranderingsmanagement die ze de jongste jaren ook via diverse kanalen naar buiten bracht, is Van Uffelen naar Ericsson gehaald. De top van het Zweedse bedrijf was zich immers wel bewust van de noodzaak aan een andere cultuur. Alleen slaagde het er maar niet in om die visie om te zetten in de praktijk.
Dankzij Saskia wordt er wel positieve verandering gecreëerd. Want ze hamert niet alleen op de noodzaak aan een andere bedrijfscultuur maar ook op het belang van extra aandacht voor de digitale toekomst. “Het is natuurlijk een enorme misvatting om te denken dat digitalisering enkel iets is van technologiebedrijven," zegt ze nuchter. “Ze raakt iedereen, net zo goed landbouwers als advocaten.”
Dat verhaal heeft ze inmiddels zo vaak verteld dat ze drie jaar geleden ook door de overheid is aangesteld als Digital Champion. Dat gebeurde op aansturen van de toenmalige Europese Commissaris voor de Digitale Agenda Neelie Kroes. In die hoedanigheid breekt Saskia Van Uffelen een lans om vooral in het onderwijs de digitale vaardigheden nog veel meer te stimuleren. Daarvoor startte ze onder meer het project DigitalChampions op.
“Het is toch onvoorstelbaar dat veel scholen vandaag geloven dat ze kinderen acht uur per dag uit hun leefwereld mogen halen om hen terug te katapulteren naar de Middeleeuwen," zegt ze een tikkeltje geïrriteerd. "Ook al zijn er goede voorbeelden, er zijn nog altijd te veel scholen die niet beseffen dat we onze toekomst echt hypothekeren als we in het onderwijs de digitale evolutie niet volgen. Dat sommige kinderen ook nu nog hun informaticalessen krijgen via papieren boeken is meer dan spijtig."
Vier generaties
De grote inzet van Saskia Van Uffelen voor de digitalisering van het onderwijs heeft ook te maken met een ander stokpaardje van haar dat voor organisaties van levensgroot belang is: het feit dat voor het eerst vier verschillende generaties naast elkaar op de werkvloer staan. Generaties die eigenlijk allemaal vanuit een andere cultuur en met een andere mindset aan hun professionele carrière zijn begonnen.
De generatie Z, die nu op de arbeidsmarkt is die van de digital natives, die onder meer door hun vertrouwdheid met technologie, maar natuurlijk ook als gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen, heel anders tegen werken en tegen het leven in het algemeen aankijken dan de voorgaande X- en Y-generaties en zeker ook dan de babyboomers. Daarover publiceerde ze in 2014 het boek “Iedereen Baas”, waarin ze aangeeft dat die generatieverschillen ook enorme kansen bieden.
Foto: www.klasse.be
"Als organisaties erin slagen die generaties efficiënt te doen samenwerken en hen de mogelijkheid bieden om van elkaar te leren, dan gaan nieuwe werelden open," glundert ze. "De oudere generatie kan veel leren van de jongere op het vlak van vragen stellen, de jongere kan leren dat niet alles van de vroegere generaties met het badwater moet worden weggegooid. De sterke troeven van diversiteit op alle vlakken kunnen niet genoeg worden benadrukt.”
Een leider is een spelverdeler
Volgens Saskia Van Uffelen impliceert de juiste aandacht voor diversiteit automatisch dat moderne leidinggevenden niet als een hiërarchische despoot regels kunnen uitvaardigen die voor iedereen gelden. Nee, ze zouden eerder een rolmodel moeten zijn die als een spelverdeler een complementair team moeten aansturen.
“Bij Ericsson hebben we medewerkers van een vijftiental verschillende nationaliteiten”, zegt ze daarover. “De kracht daarvan kan je maar ten volle benutten als je met hun verschillende culturen rekening houdt. Voor mensen met een andere nationaliteit begrijpen we dat, maar we moeten veel meer inzien dat iedereen als het ware een eigen cultuur heeft. Het is voor een leidinggevende bijzonder belangrijk om te kijken hoe je het beste in hen naar boven kan halen. Dit door veel vrijheid te geven maar door tegelijk ook het belang van de organisatie niet uit het oog te verliezen"
