Disruptie, de centrale filosofie in het innovatiemekka Silicon Valley, is fel overroepen, vindt Peter Thiel, een van de meest gevierde en eigenwijze ondernemers en investeerders van... Silicon Valley. "Bedrijven moeten naar een monopolie streven."
Wie de ambitie heeft om bij Peter Thiel te solliciteren, of ooit de kans krijgt hem een idee voor een start-up te pitchen, mag de volgende schijnbaar simpele, maar in wezen aartsmoeilijke vraag verwachten. "Noem me iets dat waar is, maar waarover bijna niemand het met je eens is." Dat lokt gesprekspartners uit hun tent, vindt Thiel. De vraag dwingt de andere om ondanks de omstandigheden origineel uit de hoek te komen, én lef te tonen. Je moet wel iets zeggen dat onpopulair is.
Thiels eigen antwoord op die vraag? Bedrijven moeten streven naar een monopolie. We krijgen te horen dat iedereen beter wordt van concurrentie, maar concurrentie wordt overschat. Meer nog, het is voor losers, schrijft Thiel met enig gevoel voor hyperbool in zijn boek ‘Zero To One’.
Ga mee met Bloovi naar Simon Sinek in Amsterdam. In een snel veranderende wereld hebben we Optimistisch Leiderschap nodig: leiders die kansen zien en hun teams met vertrouwen door onzekerheid leiden. Ga mee met Bloovi naar Amsterdam en zie hoe Simon Sinek en andere sprekers jou inspireren om te groeien
"Concurrentie is vernietigend voor winsten van ondernemingen. Het vreet geld. Creatieve monopolies zijn de beste manier om geld te verdienen, en ze zijn ook beter voor de consument. Bedrijven met een monopolie hebben de middelen om nieuwe markten aan te boren," zei hij vorig jaar nog in een interview vanuit San Francisco.
Foto: Business InsiderTegendraads karakter in Silicon Valley
Zoveel tegendraadsheid typeert de 47-jarige miljardair ten voeten uit. Het leverde hem al vele successen op, en de reputatie van misschien wel de meest gerespecteerde ondernemer en investeerder in Silicon Valley. Zijn cv liegt er niet om: Thiel was in 1998 een van de medeoprichters van de elektronische betaaldienst Paypal, die na een fusie met X.com van ene Elon Musk en een beursgang in 2002 in handen kwam van eBay voor 1,5 miljard dollar.
Met de miljoenen die Thiel eraan overhield, startte hij het hefboomfonds Clarium Capital en het databedrijf Palantir. In 2004 deed hij een van de slimste investeringen ooit in een internetbedrijf: 500.000 dollar voor 10 procent van Facebook. Hij was de eerste externe geldschieter van de toen 20-jarige Mark Zuckerberg. In 2012, na de IPO, verzilverde hij een deel van die positie voor een totaalbedrag van meer dan 1 miljard dollar. Hij zit nog altijd in de raad van bestuur.
Marihuana
Vandaag is Thiel rechtstreeks of via zijn firma Founders Fund investeerder in honderden grote en kleine start-ups, van Airbnb, Spotify en Lyft (een taxibedrijf, net als Uber) tot het SparkCentral van de jonge Belg Davy Kestens en het ruimtebedrijf SpaceX van, opnieuw, Elon Musk. Niet verwonderlijk dat de techvallei in Californië aan zijn lippen hangt. Zelden gaat een week voorbij zonder dat de vakpers een quote van Thiel tot nieuws verheft.
Aan polariserende uitspraken geen gebrek:
Over drugs gesproken: Founders Fund stopte vorige week nog 75 miljoen dollar in de cannabis start-up Privateer, een investering die beschouwd werd als een mijlpaal in de business die volop ontluikt rond de softdrug.
Om maar te zeggen: Thiel is een veelbesproken figuur. Meestal bewonderd om zijn inzichten, af en toe bespot (zoals in de HBO-serie ‘Silicon Valley’, waarin het personage van een excentrieke en autistische rijkaard op hem gebaseerd zou zijn) vanwege zijn buitenissige ideeën.
Want hoewel zeker niet flamboyant, integendeel zelfs, is hij het type zakenman/intellectueel dat er niet voor terugdeinst grootse en radicale gedachten te koesteren. De uitgesproken libertair - hij sponsorde de presidentscampagnes van libertair boegbeeld Ron Paul - investeert in het Seasteading Institute, een project dat de oprichting bestudeert van autonome nederzettingen op zee, met eigen wetten en los van bestaande staatsvormen. Thiel schonk ook enkele miljoenen aan researchers die zich buigen over manieren om het proces van ouder worden bij mensen tegen te gaan - hij is van plan 120 te worden.
Zero To One
Thiel behaalde twee diploma’s (filosofie en rechten) aan de gerenommeerde Stanford University, en doceerde er ook. ‘Ik leerde van hem hoe globalisering en technologie onze relaties met elkaar, de overheid en de wereld in sneltempo veranderen’, zegt de Belgische ondernemer Pieter Gunst, die les van hem kreeg.
Uit zijn cursus distilleerde Thiel samen met co-auteur Blake Masters zijn boek. ‘Zero To One’ geeft zijn visie op succesvol ondernemen en ‘waarde creëren’ weer. In plaats van een opsomming aan platitudes die zo kenmerkend zijn voor managementboeken, refereert Thiel naar Lady Gaga, Star Wars, William Shakespeare, Sophocles, Mark Twain en Prince. ‘Het beste businessboek dat ik ooit las’, kopte de recensent van The Atlantic. "Thiel is de meest vooraanstaande publieke intellectueel van het moment in Amerika," concludeerde Fortune.
Welk waardevol bedrijf is niemand aan het bouwen?
In ‘Zero To One’ formuleert Thiel een zakelijke variant op de vraag die hij elke sollicitant zo graag stelt. ‘Welk waardevol bedrijf is niemand aan het bouwen?’ Want succesvolle ondernemers creëren iets totaal nieuws. De volgende Bill Gates gaat geen softwarebedrijf bouwen. De nieuwe Larry Page en Sergey Brin zullen geen zoekmachine oprichten, net zo min de volgende Zuckerberg een sociaal netwerk begint.
Foto: moonage.co.uk
Vandaar de titel: ondernemers moeten focussen op de creatie van iets uit niets, en dat van stap nul tot stap één brengen. Een business kopiëren, iets van één tot eender welke hoogte brengen, is veel gemakkelijker. "Ik wil van ondernemers horen hoe ze een fundamenteel probleem oplossen en waarom niemand anders het aan het doen is," zegt Thiel.
Streven naar een monopolie
Thiel doet er nog een schepje bovenop: "Daarom dus moeten ondernemingen streven naar een monopolie. Ze moeten een kleine nichemarkt afbakenen die ze willen domineren, een minimonopolie, en dat uitbreiden. Facebook begon als een digitaal jaarboek op de campus van Harvard. Elf jaar later maken meer dan 1 miljard mensen deel uit van het sociale netwerk."
De contraire zakenman zegt niet uit te zijn op ‘slechte’ monopolies, zoals bedrijven die door de overheid beschermd worden of die hun positie aan illegale praktijken danken. ‘Ik bedoel het type bedrijf dat zo goed is in wat het doet dat geen ander bedrijf in de buurt komt.’ Google hoeft al meer dan tien jaar geen concurrentie meer te dulden in online zoeken nadat het Yahoo! van zich af heeft geschud. Daardoor kon het zich storten op andere avontuurlijke projecten.
Foto: Business Insider
"Op die manier zijn monopolies, en niet concurrentie, de ideale vorm van kapitalisme," oordeelt Thiel. "Welke slechte connotaties de term ook oproept. Want bedrijven die met elkaar concurreren, verspillen veel van hun opbrengsten aan inspanningen om de andere te kloppen. De competitie onder Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen is zo hevig dat ze op een gemiddelde ticketprijs van 178 dollar maar 37 cent winst overhouden. Creatieve monopolies daarentegen verdienen veel meer geld én zijn goed voor de maatschappij," aldus de man.
Silicon Valley's peetvader toont weinig begrip voor manoeuvres als dat van het Europees Parlement, dat symbolisch probeert Google op te breken omdat het te dominant is geworden. "Tijdverlies," klinkt het. "Dat houdt geen steek. Hoe meer je technologie reguleert, hoe moeilijker het is voor nieuwe bedrijven om te innoveren. Twintig jaar geleden was iedereen bezorgd over hoe we Gates aan banden moesten leggen, maar de innovaties van Apple hebben veel meer impact gehad op het monopolie van Microsoft dan advocaten van eender welke overheid ooit zouden kunnen hebben."
Als concurrentie voor losers is, wat dan met het alomtegenwoordige ideaal van disruptie?
De meest geroemde bedrijven van het moment zijn degene die de concurrentie met een gevestigde, vastgeroeste industrie frontaal aangaan met behulp van digitale technologie. Silicon Valley is zo vol van de disruptiegedachte dat het een cliché is geworden. Netflix betekende het einde van de videotheken en knabbelt nu aan de omzet van kabelbedrijven. Uber zet de taxi-industrie op zijn kop en bezorgt overheden kopbrekens. Airbnb, met zijn particuliere hotelkamers, verstoort de toerismesector. Het zijn de bekendste exponenten van een trend die in vele industrieën aan de gang is.
"Disruptie is fel overroepen. Het is een modewoord geworden zonder veel mening," is Thiel streng. "De obsessie rond disruptie suggereert dat start-ups zichzelf door de ogen van oudere industrieën zien. Als je bedrijf gedefinieerd wordt door de vergelijking met een andere firma, is het niet nieuw."
Ga jij akkoord?
Bron: De Tijd
