Het opmerkelijke verhaal van Vivienne Ming: “Iedereen zegt dat hij of zij impact wil maken, maar voor mij was het echt menens”

(Foto © SuperNova)

Transgendervrouw Vivienne Ming werd niet voor niets door Inc. Magazine bestempeld als een van de tien strafste vrouwen in tech om in de gaten te houden. De Amerikaanse, oorspronkelijk geboren als jongen met de naam Evan Smith, combineert dagelijks cognitieve neurowetenschappen en machine learning om studenten hun potentieel te laten benutten op de arbeidsmarkt. Wie is Vivienne Ming en waarom gooit ze internationaal zo’n hoge ogen? In afwachting van haar talk op SuperNova in Antwerpen voerde ik een gesprek met deze serie-onderneemster en befaamde neurowetenschapper.

Op een zucht van de Nobelprijs

Vivienne Ming kan zonder al te veel emotie vertellen over de vaak moeilijke momenten uit haar jaren als twintiger - toch merk ik dat het een gevoelig onderwerp blijft. “Eigenlijk werd ik verondersteld de Nobelprijs te winnen”, vertelt Ming. “Maar nog voor ik was afgestudeerd, voelde ik genderdysforie en dat heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat ik in een depressie belandde. Ik sliep niet meer, kampte met een eetstoornis en zat als het ware gevangen in mijn eigen lijf.”

Toch duurde het nog een aantal jaren voordat Ming de medische transformatie onderging. Met een aantal notabele gevolgen vandien. “Het was niet alsof ik overspoeld werd door zelfvertrouwen”, zegt de vrouw nuchter. “Zeker omdat mijn transformatie een van de redenen was dat ik mijn job verloor bij Stanford. Aangezien ik toen onderzoek voerde en financiële ondersteuning kon gebruiken, was het een verademing dat Google wilde tussenkomen in de kosten. Ik kon dus gewoon mijn onderzoek verderzetten, maar voelde zelf aan dat het tijd was voor iets nieuws. En dus ging ik van start met mijn eigen bedrijf Augniscient.”

Augniscient, later overgekocht door het bedrijf Rabbit (een Amerikaans bedrijf dat kennissen en vrienden films of concerten laat bekijken in dezelfde videochat ruimte, nvdr), paste cognitieve modeling algoritmes toe om te begrijpen hoe online gebruikers interageerden met hun digitale wereld. Hoewel dat, toegegeven, een beetje vaag klinkt, ontwikkelde Chief Scientist Dr. Ming de intellectuele eigendom van a tot z. Ook testte ze haar zelfgebouwde applicatie in domeinen zoals social gaming.

“Geld verdienen interesseerde me eigenlijk geen bal en dat is nog steeds zo”, vertelt Ming ongeveinsd. “Iedereen zegt dat hij of zij impact wil maken, maar voor mij was het echt menens. Ondernemen an sich heeft me nooit echt enorm geboeid - ik wilde vooral onderzoek doen en actief zijn in datgene wat me zo interesseert. Maar wat ik niet zal vergeten, was dat ik op dat moment echt werd behandeld als vrouw. De mensen waarmee ik samenwerkte, hadden me ook nooit gekend als man. Dat was echt een speciaal gevoel.”

Onderwijs transformeren

Sinds haar eerste bedrijf bewandelt Ming nog steeds het pad van haar dromen: met behulp van neurowetenschappen het menselijk potentieel vergroten. Dat er meerdere raakvlakken zijn, valt moeilijk te betwisten. Zo zette de Amerikaanse zelf Jitterbug op poten: een machine learning systeem dat de diabetes van haar zoon kon monitoren en voorspellingen deed over de ontwikkeling daarvan. Vandaag runt ze haar vierde bedrijf Socos Labs, waarmee ze verandering wil doordrijven in het onderwijs. In de praktijk betekent dit dat Ming verschillende publieke en private entiteiten raadpleegt. Samen met onder meer de Verenigde Naties en de lokale regering van Californië bieden ze inzichten over uitdagingen rond aanwerven, diversiteit en hervorming van het onderwijs.

“Kijk, ik kan niet snappen dat er mensen zonder een educatieve achtergrond een verschil willen maken maar meteen het deksel op de neus krijgen omdat ze geen diploma hebben”, stelt Ming. “Kan je je voorstellen wat er zou gebeuren als iedereen in de wereld gelijke kansen kreeg? Wat moet er gebeuren opdat iemand die het secundair onderwijs niet heeft beëindigd een job krijgt die bij hem of haar aansluit?”

Net zoals onze Belgische Peter Hinssen en stichters van verschillende onderwijsinitiatieven gelooft de Amerikaanse dat er een enorme discrepantie is tussen maatschappelijke en professionele relevantie en wat er tot op heden wordt aangeleerd op de schoolbanken. “In de Verenigde Staten wordt er zoveel belang gehecht aan SAT scores (een gestandaardiseerde toelatingstest voor hogescholen en universiteiten in de Verenigde Staten; nvdr), terwijl ze totaal niet indicatief zijn voor wat de student al dan niet zal aankunnen”, schampert Ming.

“Het feit dat onderzoek heeft aangetoond dat 60% van de deelnemers van een training ‘mentale veerkracht’ hoger scoorden dan graduates in Finance of Business, zegt heel veel. Als er dan toch dingen moeten worden voorspeld, laten we dan kijken naar factoren die aan elkaar gecorreleerd zijn. Met Socos Labs brengen we een hoop andere parameters in kaart. Een logische is empathie, maar ook zelfbeoordeling en sociale vaardigheden zijn pertinent.”

Aparte visie op artificiële intelligentie

Als vrouw die al jaar en dag met artificiële intelligentie bezig is, heeft Ming zelf ook een visie op de technologie - en daar wijkt ze niet van af. “Artificiële intelligentie is lang niet zo intelligent als wij mensen, en dat zal ook nooit het geval zijn”, verrast ze. “Iemand van vlees en bloed heeft zo’n brede algemene kennis, waardoor ik niet geloof dat er in de toekomst een technologie komt die ‘artificiële algemene kennis’ komt. Vergeet ook niet dat een AI-toepassing maar zo slim is als de informatie die jij het als mens hebt gegeven.”

Net zoals vele anderen is Ming er wel heilig van overtuigd dat onze maatschappij zich onvoldoende klaarstoomt voor de veranderende samenleving, teweeggebracht door technologieën zoals onder meer artificiële intelligentie. “Gaan we echt toekijken hoe mensen naamloze radertjes worden in één grote corporate machine?”, vraagt ze zich luidop af, niet vies van enig sarcasme. “Nee, we moeten elk individu de kans geven om creatief uit de hoek te komen. Want dat is hoe je vandaag het verschil maakt ten opzichte van AI.”