Rasondernemer Bart Verhaeghe: “Ondernemen? Dat is risico nemen en al je geld en tijd inzetten op jezelf”

(Copyright Ann De Kelver)

In de luwte zal je Bart Verhaeghe niet makkelijk aantreffen. In het heetst van de strijd zijn de ogen vaak op hem gericht, voornamelijk als voorzitter van Club Brugge. Maar ook als multiondernemer laat hij regelmatig zijn stem horen. De tijd voor ondernemers is voorbij om gelukkig en verborgen te leven, vindt hij. Met Durf!, zopas verschenen bij uitgeverij Van Halewyck, schreef Verhaeghe een pleidooi voor risico’s nemen, lef tonen en blokkades doorbreken.

Via zijn PR-manager heeft Bart Verhaeghe te kennen gegeven dat hij een persoonlijk gesprek verkiest boven een telefoontje. En dat hij het zou appreciëren als we vooraf zijn boek gelezen hadden. Een man die wil dat het ergens over gaat: zo hebben we ze graag, door de band genomen. We zijn een goed uur op weg naar het Kasteel van Bever, uitvalsbasis voor de activiteiten van Verhaeghe, als we ons realiseren dat we de afspraak niet gaan halen. Een automobilist nam net iets te veel risico’s op Antwerpse ring: file tot ver over de E34. Met een ietwat klein hartje – blame the media en onze eigen vooringenomenheid – verwittigen we het kantoor van de ondernemer. “Geen probleem”, verzekert de vrouwenstem aan de andere kant van de lijn. “Rechtsomkeer bij de eerste afslag en dan horen jullie elkaar straks gewoon via de telefoon.”

Eens iets anders dan steak friet

Verhaeghe loopt zelf wat achter op schema. Gisteravond laat zat hij nog op een vlucht vanuit Engeland, vanochtend had hij al een vroege afspraak en meteen aansluitend op ons gesprek volgt nog een andere. Geen spoor van ergernis bij de ondernemer om de vermoeiende planning of de gemiste kennismaking. De stem door de speaker praat opgewekt en gul. “Weet je wat het ook is met het fileprobleem?”, haalt hij later in ons gesprek aan. “We doen zoveel uit gewoonte, dat zit zo hard in onze Vlaamse samenleving ingebakken. Waarom vertrekken we allemaal op hetzelfde tijdstip? Waarom doen al onze scholen op hetzelfde uur de deuren open? In Zwitserland gebeurt dat met glijdende uren. Daar staat het verkeer niet vast in de stad. Maar bij ons: nee nee, allemaal netjes om 8u30.”

“Of kijk naar ons restaurantgedrag. Zoveel mensen kiezen altijd maar weer voor hetzelfde gerecht op de menukaart ‘want ik vond dat lekker.’ Eens iets anders uitproberen, daar hebben ze schrik voor. Want het zou wel eens kunnen tegenvallen. Nu niet dat ik zelf zo’n gastronomisch avonturier ben, maar wat ik bedoel is: we zouden alles wat meer op ons moeten laten afkomen. Laat de dingen maar gebeuren, wie weet wordt het een fantastische ervaring. Iederéén zou verandering moeten opnemen in zijn leven, niet alleen ondernemers.”

Geen wacko positivist

Er zijn van die mensen die hun overtuigingen en ideeën met grotere vaart op de wereld loslaten dan tien dactylo-onderlegde vingers kunnen volgen. Zo iemand blijkt Bart Verhaeghe. “Jawel, als ik moet spreken, dan probeer ik dat met passie te doen. Eigenlijk probeer ik gewoon mezelf te zijn. Als je leeft dan moet je dat met de volle goesting doen, vind ik. Ik heb het geluk dat ik heel sterk die drang voel om te doen wat ik graag doe. En dat ik het tot hiertoe effectief heb kunnen doen. ‘Doen wat je graag doet’ klinkt misschien als een holle slogan, maar voor mij is het dat niet. Iedereen heeft wel iets waar hij zich goed bij voelt en goed ín voelt. Wel, ik vind: geloof dan zodanig in dat talent dat je het gaat gebruiken als iets waarmee je je leven zin kan geven.”

Er gaat een gsm af aan de overzijde. “Die ga ik afleggen,” haast Verhaeghe zich. En dan meteen: “Nee wacht, dat is mijn zoon, ik moet even opnemen.” We begrijpen iets in de orde van: examen, ah heel content, op naar het volgende. “Sorry hoor, ik heb een zoon die voetbalt en daardoor de drie examenperiodes nodig heeft om zijn examens af te leggen. Gelukkig ging het goed.”

“Waar waren we? Juist, mensen die iets met goesting doen die tellen geen uren, die vinden ‘werken’ niet echt werk, die vinden ‘leven’ fantastisch, zien alleen maar uitdagingen. Ik wil daarom geen wacko positivist zijn – in onze wereld kan je niet leven van de hemelse dauw – alleen, ik krijg soms mensen bij me die de vijftig al gepasseerd zijn en mij dan vertellen: nu wil ik eindelijk eens doen wat ik graag doe. Dan sta ik wel versteld. Als ik tegelijk zie hoeveel mensen er niet deelnemen aan onze samenleving terwijl ze toch tot de actieve bevolking behoren, dan vraag ik mij af: waar leven al die mensen voor? Waar staan zij elke dag vrolijk voor op?”

Benjamin met ambitie

Zelf staat Verhaeghe naar eigen zeggen 25 jaar lang zo goed als elke dag vrolijk op. Hij groeit op als de benjamin in een gezin van vijf. Zijn ouders, West-Vlamingen in hart en nieren, verhuizen op de dag van hun huwelijk naar het Vlaams-Brabantse Grimbergen. In de lagere school overtroeft de kleine Verhaeghe zijn vriendjes door telkens het hoogste bedrag in te zamelen voor de jaarlijkse Damiaanactie – verliezen is ook dan al geen optie. Het vijfde middelbaar bij de Jezuïeten moet hij overdoen omdat hij volgens de paters ‘te verkwistend omgaat met zijn talent’.

“Ik heb mij goed geamuseerd, dat doe ik nu trouwens nog,” vat de ondernemer samen. “Maar na mijn studies rechten wist ik nog altijd niet wat ik wilde gaan doen. Ik heb dan voor de eerste keer in mijn leven een uitgebreide zelfanalyse op papier gezet. Dat is iets wat ik nadien nog vaak heb herhaald: mijn eigen wensen en plannen tot in de details in kaart brengen en dan vragen stellen als ‘Wat wil ik?’, ‘Is dit wel het juiste plan?’, ‘Welke zaken heb ik nodig om het te realiseren?’, ‘Wat moet ik nog leren?’ Ik wist al snel wat ik níet wilde. Niet bij een grote corporate gaan werken, niet hele dagen opgesloten zitten op een kantoor. Maar je moet wel wat overmoedig en naïef zijn om het dan als ondernemer te proberen. Nochtans: hoe vroeger je dat doet, hoe makkelijker, geloof ik. Als 27-jarige – zo oud was ik toen – heb je nog veel minder beslommeringen dan een veertiger met een gezin en een huis om af te betalen.”

Het momentum pakken

Na zijn master aan de Vlerick Business School in Gent gaat Verhaeghe in loondienst aan de slag als bedrijfsadviseur bij consultancybureau KPMG, maar al snel wil hij hetzelfde doen ‘maar dan als zichzelf’. Hij koopt zich in bij bouwonderneming Verelst en creëert van daaruit de vastgoedgroep Eurinpro. “Timing is belangrijk in het ondernemerschap. Je moet kunnen aanvoelen wanneer je een project wel of niet moet brengen. Dus moet je de wereld om je heen heel goed analyseren. Zakelijk gezien heb ik de momenten redelijk goed kunnen pakken. Ik ben naar de beurs gegaan met vastgoed op het juiste moment, eind de jaren 1990. Eurinpro heb ik verkocht in 2006, twee jaar voor de grote crisis. In 2012 ben ik eigenaar geworden van Club Brugge, nog voor de periode dat de rijke buitenlanders onze clubs opkochten.”

“Het enige project dat verkeerd zit in timing – maar dat heeft niets met ons te maken, wel met het complexe systeem – is Uplace”, raakt Verhaeghe zijn achilleshiel. “Dat hadden we graag opengedaan in 2012, maar intussen zitten we zeven jaar verder.” Of grote passie onvermijdelijk botst op grote frustratie?

“Natuurlijk is het enorm frustrerend als je je plannen en dromen niet kan realiseren, hoewel je tot twee keer toe volledig vergund wordt en drie opeenvolgende Vlaamse regeringen je steunen. Hoe dat precies zit? Individuen of belangengroepen krijgen zoveel mogelijkheden aangereikt om als minderheid een beslist beleid te kunnen omkeren. Die rechtsonzekerheid maakt dat we op de duur naar een verlamde overheid gaan die helemaal niets meer doet, omdat ze haar beleid niet kán uitvoeren. In die modus zitten we vandaag heel sterk. Daarom heb ik Durf! ook ten dele geschreven: we moeten opletten dat we de voedingsbodem om gezond te kunnen ondernemen niet helemaal leegzuigen.”

De spiegel omkeren

Evengoed als een oproep om blokkades en impasses te doorbreken, leest ‘Durf!’ als een vraag naar meer respect voor het ondernemerschap. “We zijn met zijn allen een beetje vergeten hoe welvaart ontstaat”, stelt Verhaeghe. “Misschien omdat we het aanvoelen als een verworvenheid. Maar het is zo belangrijk om te beseffen dat die welvaart ons precies wordt geschonken door mensen die risico’s durven nemen, die elke ochtend tegen zichzelf in de spiegel zeggen: het gaat wel lukken vandaag, we geven er een lap op.”

“Ik vind dat we als ondernemers onze plaats moeten durven opeisen. Niet door onszelf in de bloemetjes te zetten als managers of ondernemers van het jaar, maar door te spreken over de reële risico’s die we nemen om mensen werk te geven en – aan het einde van de rit – onze ziekenhuizen te kunnen betalen, onderwijs en rechtspraak te kunnen genieten, en om hulp te kunnen bieden aan kwetsbare mensen. Wij ondernemers zijn ook gewoon maar mensen die proberen onze weg te zoeken in de samenleving, niet beter dan een ander, maar wel nodig om onze maatschappij te schragen.”

“Ik zeg niet dat iedereen móet ondernemen” voegt Verhaeghe toe. “Maar iedereen is wel vrij om het te doen. Iedereen kan naar de bank gaan, een plan voorleggen en mensen overtuigen om mee te doen. Eigenlijk is ondernemen zodanig geloven in je eigen kunnen dat je een lening aangaat en die durft in te zetten op jezelf. Omdat je denkt dat je iets kan verwezenlijken. Het pure ondernemerschap leeft niet van subsidies. Je doet het met de hete adem in je nek en de voortdurende gedachte: ‘Als ik morgen geen omzet heb, dan kan ik mijn personeel geen loon geven en mijn lening niet afbetalen’. Daar draait ondernemerschap echt om.”

“Anderzijds is het ook fantastisch om je doel samen te bereiken met je team, want ondernemen doe je nooit alleen. Een succes voelt daarom vaak dubbel zo goed aan: je maakt niet alleen jezelf maar ook je medewerkers gelukkig – om de dag nadien weer een volgend doel te stellen en samen voor nog beter te gaan.”