iText-founder Bruno Lowagie: “Door de ziekte van onze zoon kon ik de dieptepunten in mijn ondernemersavontuur zo goed relativeren”

Vertrouwen kan een business maken of kraken, dat weet West-Vlaming Bruno Lowagie als geen ander. In 2000 startte hij met iText, waarmee pdf-bestanden kunnen worden aangemaakt en aangepast. Een vroege exit en overname van het gelijknamige Gentse softwarebedrijf door de Zuid-Koreaanse groep Hancom leidde tot een juridische vechtscheiding en een heleboel ellende. “Ik heb het van mij af kunnen schrijven met mijn boek ‘Gebeten’. Op dat moment besefte ik pas hoeveel ik in het afgelopen decennium heb geleerd”, vertelt de softeware developer en ondernemer in een openhartig gesprek met Bloovi.

Van hobby naar serious business

Zoals dat vaak het geval is met een techneut in hart en nieren, begon iText als een onschuldig hobbyproject. Ondernemer Bruno Lowagie was gefrustreerd dat het creëren en verwerken van pdf’s zo ingewikkeld was. Hij besloot software te schrijven in de vorm van een soort Java-bibliotheek, die ingebouwd wordt in andere producten, zoals Google Calendar. Lowagies eerste softwareversies werden in het jaar 2000 gepubliceerd als open source, en de commerciële interesse bleef niet lang uit. Toch werd iText pas 8 jaar later een volwaardig bedrijf, gerund door Bruno Lowagie en zijn vrouw Ingeborg Willaert.

“De opstart bracht veel emoties met zich mee”, vertelt Lowagie openhartig. “Er was kanker vastgesteld bij onze oudste zoon. Maar liefst achttien chemobehandelingen moest hij ondergaan. Hij is genezen, maar zijn leven heeft meermaals aan een zijden draadje gehangen. Ik denk dat zijn ziekte er uiteindelijk voor heeft gezorgd dat ik de dieptepunten in mijn ondernemersavontuur zo goed kon relativeren. Jammer genoeg moeten er zich eerst ernstige gezondheidsproblemen voordoen om echt goed te beseffen wat je grootste prioriteiten in het leven zijn.”

iText had de wind in de zeilen. De start-up ontpopte zich vliegensvlug tot één van de snelstgroeiende softwarebedrijven in ons land, en opende vestigingen in de Verenigde Staten en Singapore. “Op dat moment besefte ik niet eens hoe het zo snel zo goed ging”, bekent Lowagie. “Ik leefde als het ware in mijn eigen wereld, en was al bezig met de volgende stap.”

Overname met addertjes

In 2015 verkochten het ondernemerskoppel de meerderheid van hun aandelen aan het Hancom, een Zuid-Koreaanse concurrent voor MS Office. Die had software voor alle mogelijke bestandsformaten, behalve pdf. ”Hancom deed het goed in thuismarkt Zuid-Korea, maar hun Amerikaanse en Europese go-to-market liep niet gesmeerd”, vertelt Lowagie. “Net daar had iText al een streep voor. Ik geloofde dat we tot een interessante synergie konden komen.”

Maar toen het tweetal de overnamedocumenten onder de loep nam, bleken er enkele addertjes onder het gras te zitten. Toch was, na het aanpassen van de term sheet, de deal beklonken. Twee jaar later, in 2017, pompte Crescendo Equity Partners, een Zuid-Koreaans investeringsfonds waar ook Peter Thiel (co-founder van Paypal en eerste investeerder in Facebook; nvdr) mee in het kapitaal zat, ruim veertig miljoen in Hancom.

Lowagie kreeg te horen dat Crescendo ook kapitaal wilde injecteren in iText. “Kan je je voorstellen hoe enthousiast ik was toen ik werd uitgenodigd voor een gesprek?”, zegt Lowagie. “Achteraf had ik beter moeten weten: Hancom wou zijn aandelen verkopen aan verschillende bedrijven in Thiel Capital. Dat was een noodoplossing voor hun eigen liquiditeitsproblemen.”

Vertrouwen(sbreuk) als cultuurkwestie

Het vertrouwen was steeds verder zoek, en ook cultuurverschillen deden een gesmeerde verderzetting van het nieuwe iText de das om. “In de Verenigde Staten leer je elkaar kennen door samen zaken te doen”, licht Lowagie toe. “In Europa en Azië moet je elkaar eerst beter leren kennen en vertrouwen opbouwen. Pas in een latere fase wordt er dan samengewerkt.”

“Ook is me opgevallen hoe top-down het in de Oosterse culturen aan toegaat. Dat botste, want bij iText hadden we een vlakke structuur en was er helemaal geen sprake van hiërarchie. Dat Hancom en iText op andere uitersten zaten, merkte ik toen de rol van Stephan Engelen, toen CEO van iText, een heikele kwestie was geworden. Dat kwam omdat die met Sangheon Lee, vice-voorzitter van Hancom, in discussie was gegaan over de targets van het bedrijf. Blijkbaar kon zoiets absoluut niet, de CEO moet doen wat hem van hogerhand opgedragen wordt. Tegen mijn zin heb ik onze CEO toen moeten ontslaan.”

“Soms denk ik: had ik maar eerder het boek ‘Samsung Rising’ gelezen. Dan was ik misschien beter voorbereid op een aantal zaken die de Oosterse cultuur van zakendoen typeren.”

De situatie escaleerde toen Lowagie op de hoogte werd gebracht van grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Hij wilde dat rapporteren aan de raad van bestuur, maar werd door de nieuw aangestelde CEO Yeonsu Kim meteen de mond gesnoerd. Op een gegeven moment besliste Lowagie om alle punten waarover hij zolang had gezwegen toch te melden aan de bestuursleden.

“En dan volgde plots het bericht van een advocatenkantoor dat ik niet langer welkom was op kantoor. Op dat moment had mijn vrouw haar aandelen al verkocht, dus stond ik er theoretisch gezien alleen voor. Ik werd uit mijn eigen bedrijf gezet, en de juridische vechtscheiding was begonnen. De details zal ik je besparen, maar ik kan je zeggen: dit was helemaal niet wat ik in gedachten had toen ik iText creëerde.”

Succes als tweesnijdend zwaard

De softwareontwikkelaar en ondernemer heeft er naar eigen zeggen een bewogen parcours op zitten, maar spitst zich vandaag op iets helemaal anders toe. Boeken schrijven is zijn nieuwe uitlaatklep, en hij haalt voldoening uit het begeleiden van andere ondernemers. “Sommigen noemen mij een succesvolle ondernemer”, zucht Lowagie. “Ik weet niet of ik dat ben, want ik ben er vooral in geslaagd om mij te laten omringen door de juiste mensen. Alleen mijn vrouw al is daar een mooi voorbeeld van. Zij ging voor mij op de rem staan toen ik het zelf niet kon doen.”

“Ik herinner me nog levendig hoe ik op een zaterdagochtend code begon te schrijven, en het plotsklaps maandag was. Urenlang had ik in the zone vertoefd, en opeens wist ik niet meer hoe ik moest fietsen: op weg naar kantoor ben ik meermaals gevallen. Ingeborg heeft dan kordaat ingegrepen door een timer te zetten tussen het stopcontact en de router van het internet.”

(G)een beperking

Niet toevallig is dat ook een van de belangrijkste criteria die Lowagie vooropstelt om een ondernemer te helpen in zijn of haar traject. “Ik kan enkel mensen helpen als ze coachable zijn”, zegt hij. “Mijn voornaamste les van afgelopen tien jaar? Als je in je eigen voeten dreigt te schieten, moet je je koppigheid opzij kunnen zetten.”

Makkelijker gezegd dan gedaan, voor iemand die zo ‘gebeten’ is door zijn levenswerk. “Eén van mijn kinderen heeft autismespectrumstoornis”, vertelt Lowagie. “Gezien hij veel trekken van mij heeft, vermoeden we dat ik het ook heb. Een psycholoog heeft toen een aantal dingen voor mij moeten kaderen. Eerst zag ik dat autisme als een beperking, maar niets is minder waar. Meer nog, ik zie regelmatig dat mensen die in het leven weinig hulp en begeleiding genoten wel vaker beperkingen krijgen opgelegd. Mij zal het alvast nooit in de weg staan.”