Jürgen Ingels deelt zijn ondernemerslessen: “Niet te snel verkopen is iets wat ik zelf heb moeten ervaren. Clear2Pay had een Vlaamse unicorn kunnen worden”

Een boek schrijven: het mag wat airmiles kosten. Heb je als serieondernemer nooit tijd om aan je verhaal te werken, dan is een vliegtuig de ideale writer’s residence. Zo deed Jürgen Ingels het drie jaar lang. Het resultaat is ‘50 lessen voor ondernemers’, zijn nieuwste boek. “Noem het een hobbyproject”, zegt de serie-investeerder en -ondernemer relativerend. “Ik heb het helemaal zelf geschreven, zonder ghostwriter. Voor mijn kinderen alvast iets om mee te geven als ze ooit zelf willen ondernemen.”

Valt zoals verhoopt de appel niet ver van de boom, dan zal Jürgen Ingels’ kroost in ‘50 lessen voor ondernemers’ een straf parcours ontdekken. Zijn bekendste wapenfeit? De oprichting in 1999 van Clear2Pay, een Belgisch groeibedrijf rond betaalsoftware voor banken dat hij in 2014 verkocht aan het beursgenoteerde Amerikaanse FIS. Dankzij die deal kon hij zich toeleggen op zijn investeringsfonds SmartFin, dat technologiebedrijven helpt opschalen.

“Ik heb dit boek voor alle duidelijkheid niet geschreven vanuit het idee dat ik de waarheid in pacht heb”, benadrukt de auteur. “Ik beschrijf enkel hoe ik de dingen zelf heb ervaren en wat ik daaruit leerde. Hoe run je je bedrijf financieel, operationeel, op marketingvlak, hoe haal je geld op, hoe motiveer je je team, en ga zo maar door.”

Het staat vol praktische tips, je pikt er als lezer uit wat je zelf interessant of relevant vindt. Ingels grossiert in anekdotes, hij was niet voor niets als student nog cafébaas (na de verkoop van Clear2Pay) en pralineverkoper in Zweden. Eén van zijn grootste mislukkingen, zegt hij zelf over dat laatste exploot. “In die zin deel ik geen 50 lessen maar eerder 50 ervaringen of impressies”, zegt hij. “En niet alleen voor start-ups. Iedereen die belangstelling heeft voor ‘iets anders’ in zijn loopbaan, voor het leven eigenlijk, heeft hopelijk iets aan mijn boek.”

Café Central

Een goede titel was ook ‘50 ondernemersavonturen’ geweest, want saai wordt het nooit met Jürgen Ingels. Een belangrijke ‘les’ is hoe en waarom je als ondernemer absoluut silo’s moet doorbreken. Clear2Pay was daar eigenlijk al een voorbeeld van: al sinds Ingels een café installeerde op de werkvloer als centraal ontmoetingspunt, is zijn idee over muren slopen en hokjes afbreken concreet - en berucht.

“Ik pleit er al lang voor dat mensen voorbij de grenzen van hun eigen rol kijken. Als marketeer moet je ook aspecten van finance en van sales meenemen. Dat stimuleert je creativiteit. Je gaat van een seriële carrière naar parallelwerken”, zegt Ingels, die ook wel als parallelondernemer gelabeld wordt omdat hij zoveel tegelijk aanpakt. “Veel bedrijven zijn nog steeds te netjes opgedeeld, ook mentaal, net als ons leven en ons werk”, zegt hij daarover. “Mensen uit hun comfortzone halen en andere dingen laten doen, is belangrijk. Zo word je ook een betere ondernemer en krijg je meer inzicht in de wereld.”

“Vroeger volstond het om je sector te kennen, tegenwoordig concurreer je met de rest van de wereld. Vandaag telt niet alleen technologie, maar ook creativiteit en knowhow uit andere businessmodellen. Daarom ben ik zelf ook bestuurder bij een aantal bouwbedrijven waar technologie eveneens een grote rol begint te spelen - bijvoorbeeld op logistiek vlak, via sensoren en IoT in combinatie met ERP-systemen. Als je alleen technologie doet of enkel bouw, kun je nooit die crossover maken. Je moet ervaring combineren.”

Tijdsreductie is key

Dé belangrijke les die Jürgen Ingels meegeeft, is tijdsreductie. Het is doorheen de jaren zijn stokpaardje geworden. Snelheid bewerkstellig je door technologie, een netwerk, alsook kennis en kunde, benoemt hij de ingrediënten voor succes. “Succesvol ondernemen in een digitale wereld hangt af van de manier waarop je aan tijdsreductie kan doen. Kapitaal doet ertoe, maar het gaat eigenlijk over sneller dingen realiseren dan je concurrent.”

“Technologie is daarbij grote enabler. Denk alleen al aan een boekhouding of een ERP-pakket. Een netwerk doet dat ook, dingen sneller gedaan krijgen. Bijvoorbeeld om een durfkapitalist vlotter over de streep te krijgen. En ook kennis en kunde verhogen je actiesnelheid: je verliest geen tijd om dingen op punt te stellen. In die zin is ondernemerschap gedemocratiseerd: de infrastructuurkost voor technologie is zo gedaald dat je met een beetje geld en een idee verder kunt springen. Vanop je zolder ligt de wereld aan je voeten, je creativiteit volstaat.”

Tijdsreductie ziet Ingels als een methodiek om de kansen op succes van een bedrijf aanzienlijk te vergroten. De bedrijven waarin hij investeert via zijn fonds SmartFin omkadert hij vanuit zijn filosofie rond tijdsreductie. Bright Analytics, Guardsquare, Silverfin, Materialise, Deliverect,… stuk voor stuk zijn het ondernemingen die het goed doen dankzij technologie, een netwerk en een grote dosis knowhow. “Als je de juiste stappen zet, kan je in 10 à 15 jaar een bedrijf vanuit het niets opbouwen tot een sterke speler.”

Streetwise & lucky

Hoe je moet pitchen, is een andere zeer praktische les uit het boek. Een investeerder over de streep halen, is psychologie en groepsdynamica. “Pitchen is niet gewoon wat slides maken en je verhaaltje vertellen”, aldus Ingels. “Je moet er een soort paringsdans voor uitvoeren. Op het juiste moment de juiste dingen zeggen – lichaamstaal speelt een enorme rol. Ook de dynamiek tussen de personen die pitchen, is van belang. Het is altijd een team dat aan een nieuw idee werkt, niet één persoon. Bekijk het als de grammaticaregels van de taal die je moet leren. En daarnaast moet je natuurlijk wel passie uitstralen, dat spreekt voor zich.”

“Pitchen gaat dus over veel meer dan een financieel dossier en de sales pipeline. Misschien heb je dan iets aan de streetwise verhalen die ik opdis, bijvoorbeeld over hoe je met één slide – ja, dan toch een slide – 50 miljoen dollar ophaalt”, lacht Ingels.

Belangrijke les ook: de factor ‘toeval’ of ‘geluk’ is erg bepalend voor succesvol ondernemerschap. “Met Clear2Pay heb ik tijdens de bankencrisis meegemaakt dat we 6 miljoen euro aan lonen achterstonden”, blikt Jurgen Ingels terug. “Toen hadden we geluk dat de crisis niet nog een maand langer duurde, of het was einde verhaal geweest.”

“Ondernemers die succes enkel wijten aan hun ‘fantastische’ product, dienst of eigen kwaliteiten hebben misschien gelijk, maar ze vergeten dat je ook geluk nodig hebt, minstens 50% schat ik. Daarnaast moet je leren van tegenslag. Omarm het en leer eruit voor de volgende keer. In mijn boek haal ik de ideale leeftijd aan om te starten met een technologiebedrijf, dat is 45 jaar en niet 22 zoals velen denken. Die levenservaring en het netwerk dat je opbouwde, zijn belangrijk om zo’n dip te boven te kunnen komen.”

Droom realiseren

Jürgen Ingels is volgens heel wat criteria – en zeker de lucratieve exit van Clear2Pay – een succesvol ondernemer, maar hoe ziet hij dat zelf? Een palmares is altijd subjectief. Wil Ingels met ‘50 lessen voor ondernemers’ misschien aandacht trekken: kijk eens hoe goed ik ben? “Je kan een ondernemer afrekenen op zijn cijfers, maar voor mij is geld nooit de hoofdreden geweest”, zegt hij. “De realisatie van wat ik in mijn hoofd heb, is voor mij eigenlijk de ultieme kick.”

“Ik heb al enorm veel dingen gedaan: een bedrijf opgericht, een boek geschreven, concerten georganiseerd. Maar ik ben nog altijd op zoek. Niet naar het ultieme geluk, want dat zit nog altijd in je vrienden en je familie. Als je jonger bent, sta je daar niet zo bij stil, maar het is wel de essentie van het leven.”

Realiseren wat er in zijn hoofd zit, is zijn grootste drijfveer. Eén van de vehikels daarvoor is Supernova, het ‘Tomorrowland van de technologie’, Ingels’ techbeurs waarvan de tweede editie in normale tijden had moeten plaatsvinden in oktober maar wegens corona uitgesteld werd naar 2021. “Supernova vergt anderhalf jaar voorbereiding en een investering van 5 miljoen euro. Daar stak COVID-19 helaas een stokje voor.”

“We willen volgend jaar wel een kleinere Supernova opzetten met een focus op ruimtevaart. Ruimtevaart en technologie zijn nauw verbonden en versterken elkaar. We mikken op een vijftigtal standen, het zou een primeur zijn. België speelt daarin een belangrijke rol. Verhaert of Sabca zijn grotere spelers, zeker in Wallonië heb je heel wat mooie bedrijven die met ruimtevaart bezig zijn.”

Ook boven de dampkring blijft hij bij zijn leest: technologie. “SmartFin is een technologiefonds, geen fintechfonds”, zet Ingels de puntjes op de i. “Wat ik interessant vind, zijn bedrijven die platforms kunnen zijn. Bouw je de auto of de autoweg? Ik doe liever het tweede. De autostrade van de gezondheid, telecom, banken,… de onderliggende technologielagen zoals AI en VR verschillen niet van die bij fintech. Misschien moet ik een volgend boek maar eens wijden aan Software as a Service en aan hoe je een SaaS-model opzet.”

Praktische kennis regeert

Via SmartFin is Jürgen Ingels bij heel wat IPO’s (initial public offerings; nvdr) betrokken. In oktober 2020 mocht hij een nieuwe beursgang op zijn lijst zetten. UnifiedPost is een fintechbedrijf dat ondernemingen een platform biedt voor administratieve documenten en facturen. Zélf ondernemen, zoals met Clear2Pay, is dat niet. Toch ziet Ingels zichzelf meer als ondernemer dan als investeerder of manager. Hoe je zelf van investeerder weer transformeert tot ondernemer, staat dat ook in ‘50 lessen voor ondernemers’?

“UnifiedPost was inderdaad deels onze verdienste”, zegt Jurgen Ingels. “We kunnen in Vlaanderen nog steeds veel bereiken. We hebben de ingrediënten voor een mooie pool van technologiebedrijven. Je moet niet per se altijd alles afwegen aan wat er in de VS of China gebeurt. Mijn job vandaag is het fonds. Voor zoiets engageer je je voor minstens tien jaar.”

“Wie weet, zet ik over tien jaar wel weer een bedrijf op met nieuwe mensen. Want het klopt: ik blijf in de eerste plaats een ondernemer. Maar bij ons is het onderscheid niet zo strikt. Veel private equity fondsen worden sowieso steeds vaker gerund door ondernemers. Investeerders zijn idealiter niet zozeer financiële whizz kids, wel mensen met praktische kennis. De toegevoegde waarde daarvan voor ondernemers is heel groot. Dat heb ik zelf ook moeten ondervinden.”

Nooit opgeven

België is - mede dankzij Jürgen Ingels - een fintech hub maar heeft geen giganten zoals een Adyen in Nederland of een WireCard in Duitsland (hoewel dat pas frauduleus failliet ging). Clear2Pay had een reus kunnen worden, maar ging over in Amerikaanse handen. Niet té snel verkopen is dan ook een raad die Ingels meegeeft aan ondernemers. “Business Architects en Capco zijn nog twee namen”, vult hij zelf het lijstje aan. “In België was er lang te weinig kapitaal om echt internationaal te gaan. In Nederland is Adyen iets later begonnen en toen was fintech al een hype.”

“Clear2Pay had ook een Vlaamse unicorn kunnen worden. We hebben te vroeg verkocht, maar zoiets weet je pas achteraf. Dat was ook een les. Wij Belgen zijn redelijk conservatief op het vlak van nieuwe technologie. Dat bezorgt ons altijd een nadeel op onze thuismarkt. Boven het maaiveld uitsteken, wordt hier altijd een beetje raar bekeken.”

Wat onthoudt Jürgen Ingels vooral uit zijn eigen boek? “Eén: geluk is cruciaal. Twee: geef niet op. En drie: wees erg voorzichtig met wie je zaken doet en in zee gaat. Er zijn heel wat partners – vennoten en financiers - die op ethisch en moreel vlak niet altijd het allerbeste met je voor hebben.”