Jurgen Ingels: “Start-ups en scale-ups zoeken vandaag vooral naar een netwerk, geld is een bijproduct geworden”

Het wordt een razend druk maar superboeiend 2020 voor serieondernemer en fintechpionier Jurgen Ingels. Zijn nieuw fonds Smartfin II zal meer dan 240 miljoen euro in veelbelovende techbedrijven pompen. En in het najaar (8-11 oktober) organiseert hij een tweede editie van SuperNova, het ‘Tomorrowland van de technologie’. Het investeringsfonds en de innovatiehoogmis zijn nauw verweven, benadrukt Ingels. “Het investeringslandschap transformeert. Start-ups en scale-ups zijn vandaag vooral op zoek naar een netwerk, geld komt pas op de tweede plaats.”

Smartfin I investeerde 75 miljoen euro in technologische ondernemingen. Onder andere de exit van Newtec bezorgde de investeerders een mooi eindejaarscadeau. Ingels doet daar nu een stevige schep bovenop. Zijn nieuwe investeringsfonds - Smartfin Capital II gedoopt - haalde meer dan 240 miljoen euro op.

“De focus blijft dezelfde: ook Smartfin Capital II is een breed technologiefonds”, benadrukt hij. “We gaan niet in meer verschillende ondernemingen investeren, wel in elke onderneming meer geld pompen. De bedrijven die op zoek zijn naar vers kapitaal zijn volwassener geworden. Ze trekken sterke managers aan, worden professioneel gerund, schalen sneller. Dat betekent ook dat ze sneller geld ophalen en ondertussen al aan Series B, C en D-rondes zitten. Dan hebben we het al snel over bedragen van 20 tot 25 miljoen euro.”

“Ook aan de aanbodzijde is het een en ander veranderd”, geeft Ingels aan. “De appetijt om risicokapitaal te investeren, is groter dan ooit. De rente staat aanhoudend zo laag dat beleggers en investeerders alternatieven zoeken.”

Ondernemerslandschap transformeert

Hij heeft de wereld van de technologiebedrijven de voorbije jaren grondig zien transformeren, zegt Jurgen Ingels. “Het traditionele model van jonge start-ups en scale-ups die de grote bedrijven disrupten, is aan het evolueren. We gaan naar een nieuw model waar die twee kampen de handen in elkaar slaan.”

“Hét grote probleem van technologische start-ups, zeker in B2C, is dat ze enorm veel geld verbranden. Ze hebben geen install base, dus het kost hen stukken van mensen om aan klanten te geraken en omzet te draaien. Dus wat gebeurde er met veel start-ups? Ze gingen overkop, of ze werden opgekocht door een groot bedrijf dat wel geld had maar te log was om zelf snel genoeg te innoveren.”

“Vandaag stel ik vast dat kleine, jonge bedrijven de krachten bundelen met grote, traditionele corporates. De jonge techbedrijven krijgen de klanten en de data van de grote bedrijven cadeau, ze hebben meteen een install base en verbranden geen geld meer. De grote bedrijven kunnen dan weer rekenen op state of the art technologie. Ze nemen geen start-ups en scale-ups meer over, maar maken er dochterondernemingen van via een joint venture. Zo cashen ze ook nog eens op hun aandelen.”

Investeerderslandschap transformeert

Wat betekent die evolutie nu voor investeerders? Als die jonge technologiebedrijven op het geld van de grote corporates kunnen rekenen, welke rol spelen investeringsfondsen dan nog? “Ook onze rol evolueert”, reageert Ingels. “Scale-ups willen meer dan alleen vers geld, ze zoeken smart capital. De expertise en het ecosysteem van investeringsfondsen zijn belangrijker dan ooit tevoren. Het netwerk staat op één, geld is een bijproduct geworden.”

“De traditionele VC’s zijn stilaan aan het verdwijnen. Geld pompen in vijftien bedrijven in de hoop dat er één toekomstige unicorn bijzit, dat is niet meer dan deze tijd. Wij werken veel meer targetted en investeren trapsgewijs. We stellen tussentijdse doelstellingen en maken een tussenstand op alvorens we het kapitaal verhogen. The proof of the pudding is in the eating. Dat maakt onze hit ratio veel groter.”

“Investeerders hebben andere skills nodig dan een paar jaar geleden. Smartfin is een mix van private equity en van (ex-)ondernemers. We hebben pure investeerders in onze rangen, maar net zo goed ondernemers die met hun botten in de modder staan en het klappen van de zweep kennen vanop de eerste rij. Die combinatie werkt. In de bedrijven waarin we investeren, gaan we ook altijd met z’n tweeën in de raad van bestuur zitten. Met de twee profielen, private equity en ondernemer, die dossiers vanuit verschillende invalshoeken benaderen.”

SuperNova draait de rollen om

Met Smartfin Capital II wil Ingels veelbelovende techbedrijven ook lokaal verankeren. “We kijken ook richting Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Portugal,… Maar ik schat dat 60 tot 70 procent van onze investeringen in de Benelux zal gebeuren, in onze thuismarkt waar we het sterkst geconnecteerd zijn.”

“Het is lang een probleem geweest voor technologische bedrijven in België dat er voor grotere investeringsrondes hier te weinig kapitaal beschikbaar was. Buitenlandse investeerders sprongen in dat gat, en namen die ondernemingen mee naar het buitenland. Met een bedrijf met pakweg 50 mensen lukt dat, de founders zullen ook eager zijn om te verhuizen. Maar een onderneming van 200 mensen pak je niet zomaar op en verplaats je niet zomaar.”

“Het komt er dus op aan om het kapitaal te investeren dat techbedrijven toelaat om zo groot te worden. Om ze groot en machtig genoeg te maken om tegen internationale investeerders te zeggen: Ok, jullie investering, jullie expertise, jullie netwerk zijn meer dan welkom. Maar we zijn en blijven hier in België.”

Evenementen als SuperNova moeten die lokale verankering volgens Ingels verder versterken. “Dat is opnieuw het verhaal van het netwerk dat belangrijker wordt dan het geld. SuperNova heeft een dubbel doel. We willen het grote publiek warm maken voor technologie, we willen mensen – toekomstige ondernemers ook – inspireren. Tegelijkertijd halen we ook een high profile investeerderspubliek uit de hele wereld naar Antwerpen, en brengen we die VC’s in contact met het beste wat wij op vlak van technologie te bieden hebben. We halen die mensen naar hiér. We draaien met andere woorden de rollen om.”

Pyramidespelen en unicorn hunters

Hij is naar eigen zeggen optimistisch over de toekomst van de technologische start-ups en scale-ups in ons land. Maar Jurgen Ingels is tezelfdertijd wel op zijn hoede voor een nieuwe bubbel die op springen staat. “Ik zie veel techbedrijven, vooral dan B2C-bedrijven, die onrealistisch hoge waarderingen krijgen. Soms krijg ik het gevoel dat we in een piramidespel zitten. Zolang onnozelaars bereid blijven om onderaan mee in die piramide te stappen, blijven die onrealistische waarderingen zich opstapelen”, spaart hij de kritiek niet.

“Het doet me denken aan de dotcom-bubbel, die spatte ook plots uiteen. Investeerders gaan die waanzinnige waarderingen niet blijven betalen. Misschien stopt de muziek morgen al, misschien pas over vijf jaar, maar één ding staat vast: ooit stort die pyramide helemaal in.”

“Wij weigeren dat spel mee te spelen”, benadrukt Ingels. “Als andere investeerders of andere fondsen 50 of 60 procent meer willen betalen, dan moeten ze dat maar doen. In dat opbod gaan we nooit mee. We zijn sowieso geen unicorn hunters.”

“We investeren ook vooral in B2B. Daar hebben bedrijven minder geld nodig om te blijven gaan dan in B2C, en worden ze dus ook niet zo kunstmatig opgepompt. Tenslotte zijn bedrijven die met ons in zee gaan ook op zoek naar méér dan alleen vers kapitaal.”