Henri Jacobs (Forcit) begon op zijn 19de met ondernemen: “Ik begreep al snel hoe we met technologie als hefboom impact konden creëren”

(©Izvan Fokusa)

2022 is een jubileumjaar voor Henri Jacobs. Al 10 jaar timmert de ondernemer uit Gent met Forcit en de coöperatie Forcit Benelux aan een tweeledige missie: meer transparantie en eerlijkheid voor kennisexperts in innovatietrajecten en venture buildings creëren én organisaties futureproof maken. De toekomst? Die ziet er volgens Jacobs veelbelovend uit. “We zijn al tien jaar bezig maar eigenlijk staan we nog maar aan het begin. Onze impact willen we nu schaalbaar maken.”

Ondernemer in hart en nieren

Na zijn studies informatica in het middelbaar, besliste Henri Jacobs in 2012, op zijn 19de, om ook aan HoGent voor dezelfde richting te kiezen. Wel in een avondtraject. “Zo kon ik me tijdens de dag focussen op mijn onderneming, die toen al Forcit heette”, legt hij uit. Een jaar later, in 2013, had hij zelfs al twee medewerkers in dienst. “We deden toen vooral maatwerk en bouwden software, webapplicaties en websites.”

Gaandeweg verschoof de focus meer naar innovatietrajecten en venture building. “Ik begreep al snel hoe we maatschappelijk of duurzame impact konden creëren. En dat technologie daarbij als een belangrijke hefboom kon dienen.”

Toch kon Jacobs zelfs tijdens de lessen zijn ondernemerskriebel niet bedwingen. “Een docent betrapte me toen ik offertes zat te maken tijdens zijn les”, lacht hij . “Tot mijn verbazing kreeg ik goed advies in plaats van een uitbrander.” De docent in kwestie raadde Jacobs immers aan om een opleiding bij Vlerick te volgen, omdat hij daar meer van zou leren.

“En of hij gelijk had! Die opleiding in 2015 was voor mij een wake-upcall. Plots kon ik met andere ondernemers aftoetsen of wat ik op buikgevoel en met boerenverstand aan het doen was, wel de goede manier was. Het gaf mijn zelfvertrouwen én onze organisatie een enorme boost. Dankzij die spiegel zijn we geswitcht naar het coöperatieve model dat we vandaag hanteren, waar we onafhankelijke experten en opdrachtgevers zo vlot, eerlijk en transparant mogelijk laten samenwerken.”

Fair & square samenwerkingsmodel

Forcit Benelux zet onafhankelijke experten in om organisaties futureproof te maken, nieuwe innovatietrajecten en ventures op te starten. Dat is een bewuste keuze. “We merkten dat kenniswerkers zoals softwareontwikkelaars, productontwikkelaars, businessstrategen en designers in de praktijk vaak worden uitgebuit. Ze creëren intellectuele eigendom en dragen die vaak zonder enige compensatie over aan de opdrachtgever”, legt Jacobs uit. “Daar zitten dan meestal nog eens enkele tussenpartijen bij zoals recruiters of consultancybureaus die op hun beurt een flinke marge nemen zonder toegevoegde waarde te leveren. Dat is finaal duurder en bovendien omslachtiger voor de opdrachtgever. Maar tegelijk ook oneerlijk tegenover de kenniswerker.”

Forcit coöperatie verkleint die kloof, legt Jacobs uit. “Dankzij onze coöperatie is de lijn tussen beide partijen korter. De opdrachtgever heeft minder resources nodig en de onafhankelijke expert ervaart meer vrijheid én meer voldoening. De winst die Forcit maakt, vloeit ook terug naar de expert coöperanten die het werk hebben geleverd. Om de samenwerkingen tussen de expert en de opdrachtgever nog vlotter te doen verlopen, ontwikkelden we zelfs ons eigen innovation management software.”

Ondertussen werkt de sterk groeiende coöperatie met meer dan 160 onafhankelijke experts. “De pool aan experten is vrij breed, maar wel complementair”, duidt Jacobs. “Voor een typisch innovatietraject of venture building traject stellen we 4 à 5 onafhankelijke experten samen die elkaar aanvullen. Zij worden als squad ingezet in zo’n traject. Afhankelijk van de nood, kiest de opdrachtgever dan met welke experten hij samenwerkt”, klinkt het. “Of die onafhankelijke experten nu vennootschappen of eenmanszaken in hoofd- of bijberoep zijn, dat speelt op zich geen rol. Hun waarden, expertise en motivatie zijn het allerbelangrijkst, alsook hun oplossingsgerichtheid inzake maatschappij en/of duurzaamheidsuitdagingen.”

Bootstrap your own life

Het geheim achter het succes van Forcit? “Bootstrap your own life”, antwoordt Jacobs. “Denken in oplossingen in plaats van hindernissen. Een kleine anekdote: toen ik in 2012 startte, was ik student en op zoek naar een woon- en werkplek in Gent. De huurmarkt was er toen al duur en ik had niet al te veel reserves, laat staan voor een plek voor mezelf én een kantoor voor m’n medewerkers.”

Waar anderen de zoektocht zouden staken, ging Jacobs door. “Via een anti-leegstand organisatie kon ik voor een appel en een ei een degelijk vrijstaand overheidsgebouw in het centrum van Gent huren, inclusief parking voor ik denk wel 50 auto’s. Redelijk absurd”, glimlacht hij. Jacobs toverde het pand om in een kantoorruimte en kleine loft voor zichzelf. “Daar heb ik uiteindelijk drie jaar gezeten. Door op die manier creatief te zijn en te besparen, gaf mij dat letterlijk en figuurlijk de ademruimte om te groeien en kon ik verder investeren in onze organisatie. Als ik dat pand niet had gehad, zou ik niet staan waar ik vandaag sta”, klinkt het.

Die creativiteit typeert Forcit ook. “Bij innovatietrajecten ligt de focus vaak te veel op het geijkte pad, op structuur en methodes”, vindt de founder. “Terwijl je net je blik wil openhouden om te experimenteren. Externe experten kunnen je daarbij helpen. Vaak hebben ze een andere expertise of komen ze uit een verschillende sector, waardoor ze nieuwe inzichten en vanuit een ander denkkader oplossingen op tafel kunnen leggen. Op die manier ‘forceer’ je je denkpatroon om de dingen anders te bekijken en krijg je vaak de meest geniale out-of-the-box oplossingen.”

Adventurepreneur

De natuur en actieve sporten zijn andere vaatjes waaruit Jacobs zijn eigen creativiteit tapt. “Als ik niet aan het ondernemen ben, vind je me vaak terug op het water, tijdens het zeilen of kitesurfen”, vertelt de Gentenaar enthousiast. “Dat deconnecteren is enerzijds cruciaal voor je mentale welzijn als ondernemer en als mens, en anderzijds voor je professionele carrière. Je bouwt namelijk denktijd in. En door voldoende om je heen te kijken vind je heel vaak oplossingen en inspiratie in de natuur, waar je anders nooit aan zou hebben gedacht.”

“Ik vergelijk het graag met zeilen”, gaat Jacobs verder. “Net als in een organisatie, zeil je bijna nooit alleen. Je moet samenwerken en rekening houden met anderen om ergens te geraken. Je hebt ook een bestemming, een doel waar je heen wil. En je bent afhankelijk van het weer om er te geraken: net zoals de wind kan omslaan, kunnen de marktomstandigheden veranderen of krijg je te maken met externe factoren zoals COVID of een oorlog.” Daar trok Jacobs een belangrijke les uit: “Als je je zeilen niet kan aanpassen, dan red je het niet.”

Daarom heb je volgens Jacobs ook een stukje naïviteit nodig. “Als je start, denk je dat alles mogelijk is. Naarmate je ouder wordt, neemt dat verbeeldingsvermogen soms af, waardoor je sneller een tunnelvisie krijgt en je je eigen blokkade wordt.” Dat ziet hij bij innovatietrajecten vaak terugkomen. “Daar denkt men te vaak na over ‘wat als’. Terwijl het helemaal oké is om er gewoon voor te gaan en op je bek te gaan. Fouten maken mag. Daarom moeten we startende ondernemers ook niet te veel pamperen. Geef hen de ruimte om fouten te maken. Zolang ze maar leren uit die ervaringen, bied je hen de mogelijkheid om progressie te maken.”

Wees geen Bill Gates

Waarom spelen maatschappelijke relevantie en duurzaamheid zo’n grote rol bij Forcit? “Je kan vanuit verschillende drijfveren beginnen te ondernemen”, meent Jacobs. “De ene doet het voor het geld, de andere vanuit passie. Ik ben gaan ondernemen omdat ik het gevoel had dat ik zo iets kon veranderen voor de maatschappij en op het vlak van duurzaamheid. Dat zit in mijn waarden als mens.”

En het hielp hem vooral om relatief vlot door het ondernemerslandschap te navigeren. “Dat was vanaf dag één mijn kompas. In die tien jaar als ondernemer kwamen en komen er tal van opportuniteiten op me af. Ik zou op alles ‘ja’ kunnen zeggen, maar dat doe ik niet. Is het niet maatschappelijk relevant of gelinkt aan duurzaamheid? Dan ga ik er 9 kansen op de 10 zelfs niet op in”, aldus Jacobs. “Het is, denk ik, een enorm geluk geweest dat ik dat op mijn 19de al ontdekte en daar tot op vandaag aan vasthou.”

“Mijn vrienden noemen me wel eens al lachend de nieuwe Bill Gates”, gaat Jacobs verder. “Zelf wou ik nochtans nooit een Bill Gates zijn. Ik wil niet eerst veel verdienen om dan aan het einde van de rit te zeggen: nu ga ik eens iets goed doen voor de wereld. Die filantropie neem ik liever van in het begin mee.”

Vaak hebben mensen dan ook een verkeerd beeld van het ondernemerschap, stelt Jacobs vast. “De media zit daar voor een stukje tussen”, legt hij uit. “Tv-programma’s zoals ‘The Sky Is The Limit’ gaan voor mij niet over ondernemerschap, maar vooral over roem en geld. Ze blinken met andere woorden uit in oppervlakkigheid. Terwijl de meeste ondernemers die ik ken net het tegenovergestelde zijn. Die zijn heel humble.”

Impact schalen

Henri Jacobs is dan wel bescheiden, zijn professionele plannen zijn dat allerminst. “We zijn al tien jaar bezig, maar eigenlijk nog maar net begonnen. Onze impact willen we nu schaalbaar maken en wat we doen buiten Vlaanderen en zelfs Europa wind in de zeilen geven.”

“We zijn bewust met die internationalisering bezig”, gaat hij verder. “Daarom ga ik in juni ook mee met de economische missie van Flanders Investment & Trade naar New York en Boston.” Al beseft Jacobs dat het een werk van lange adem wordt. “Als ik één ding heb geleerd, dan is het wel om de tijd te respecteren. Vergaloppeer je niet, maar gebruik je denktijd, hou je focus scherp en ga niet in op élke opportuniteit.”