Hoe Antwerps AI-specialist Faktion uitgroeide tot een broeinest van succesvolle spin-offs: “Kans is groot dat er in 2022 een nieuw kindje komt”

Oprichter Joeri Van Steen en CEO Bart Baeyens

Twee succesvolle spin-offs opleveren op minder dan één jaar tijd (een coronajaar dan nog), het is weinig ondernemingen gegeven. Faktion groeide op een paar jaar tijd uit tot een kernreactor voor nieuwe SaaS-bedrijven en tot een kweekvijver voor technologisch talent. De nieuwe CEO Bart Baeyens kwam vorig jaar oprichter Joeri Van Steen versterken aan de top van het bedrijf. Het duo is in geen geval van plan om na de verkoop van Chatlayer en recente kapitaalverhoging van Metamaze vaart te minderen. “We broeden momenteel op een aantal nieuwe producten. Parallel zijn er ook bedrijven die aankloppen met noden en problemen en uitdagingen die ze opgelost willen zien. Die zwengelen de creativiteit ook aan. We hebben er goede hoop op dat daar in 2022 een nieuw kindje van komt.”

Bart Baeyens staat sinds midden 2021 mee aan het roer van Faktion. Hij werkte voordien 15 jaar bij Soudal. “Ik heb ontzettend veel geleerd van oprichter Vic Swerts, CEO Dirk Coorevits en de rest van het managementteam. Bij Soudal heb ik de kans gekregen om dochteronderneming Rectavit, na een acquisitie, uit te bouwen. Dat was uitdagend, want het bedrijf moest groeien zonder zijn grootste concurrent - moederonderneming Soudal - aan te vallen. Dat vroeg veel creativiteit en nog veel meer innovatie. Naast Rectavit werkte ik voor Soudal internationaal op Business Development, waarmee we meer en meer systemen en partnerships in de markt zijn gaan zetten, in plaats van klassiek losstaande producten.”

“Ik ben niet afgestudeerd met het idee: ‘Nu wil ik iets met lijmen en siliconen doen.’ Mijn driver is nooit het product an sich geweest, maar wel het samen met een team naar nieuwe manieren zoeken om dat de productie, het merk en de organisatie succesvol te maken”, aldus Baeyens.

Van 5 naar 9 D’s

“Ik was al een intrapreneur, het was tijd om entrepreneur te worden”, vervolgt Baeyens zijn verhaal. “Ik heb Joeri nog weten beginnen met Faktion, was meteen onder de indruk van zijn traject en wilde me heel graag op een technologie zoals AI storten die tegenwoordig in een aanzienlijke stroomversnelling zit. Maar ik wilde ook skin in the game. Ik heb me dus niet alleen met hart en ziel, maar ook met lijf en leden op deze nieuwe uitdaging gestort. Noem het gerust een midlife crisis, maar dan van de gezondere soort”, lacht de CEO.

“Ik heb me de eerste 6 maanden alvast geen seconde verveeld. Bij Soudal hamerde Vic Swerts voortdurend op wat hij zijn 5 D’s noemde: dromen, denken, durven, doen en doorzetten. Ik zou de leerschool niet beter kunnen samenvatten, en dat neem ik absoluut mee in mijn nieuwe rol bij Faktion. Artificiële Intelligentie heeft zijn eigen 4 D’s, de vier types van taken die robots kunnen overnemen van mensen: dull, dirty, difficult & dangerous jobs of AI. Ik ben met andere woorden van 5 D’s naar 9 D’s gegaan”, lacht Baeyens.

Uit de hand gelopen hobby

Voor de buitenwereld mag een verhuis van een maakbedrijf als Soudal naar een hoogtechnologische AI scale-up misschien een verrassende stap zijn, voor Bart Baeyens zelf was het een logische move. “Ik ben mezelf tijdens mijn loopbaan altijd fervent blijven bijscholen. Zo heb ik aan Vlerick Business School een Executive MBA gehaald. Daarna ben ik blijven hangen, en heb ik er de Digital Transformation alumniclub onder mijn vleugels genomen. Die uit de hand gelopen hobby heeft me uiteindelijk bij Faktion gebracht.”

Joeri Van Steen was ervan overtuigd dat Baeyens de geknipte persoon was om Faktion te leiden. “Bart en ik kennen elkaar al 20 jaar”, zegt de founder. “Hij werkte in een totaal andere sector, maar ik wist dat hij gebeten is door ondernemerschap en technologie. In onze vriendenkring was hij altijd de allereerste met de nieuwste smartphone en de allereerste om nieuwe applicaties uit te testen. Dankzij zijn ervaring kan hij ook heel goed inschatten hoe je business value uit technologie haalt. Faktion doet geen AI puur om de AI. Nooit gedaan. We verkopen geen hype, we verkopen resultaten. Bart weet perfect hoe je dat doet.”

Kernreactor en ‘product maniac’

Van Steen richtte Faktion op als ingenieur, merkt hij op. “Ik had nul ervaring met al de dingen die Bart vandaag voor zijn rekening neemt: strategie, organisatie, business development, finance,… Ik denk dat ik mijn plan heb getrokken, ik heb het bedrijf doen groeien, maar het is niet waar mijn grootste passie ligt.”

“Vandaag kan ik me volledig op het bouwen van nieuwe producten storten. Consulting rond AI en productization gaan hand in hand bij Faktion. Die twee pijlers zijn even belangrijk en onmisbaar. Bart moet het samenspel van die pijlers bewaken, ik kan me volledig focussen op de producten die we ontwikkelen.”

De ideale rolverdeling, vindt ook Baeyens. “Als echte product maniac is Joeri de kernreactor voor de teams die zich op machine learning en op software engineering richten. Hij is de motor achter de succesverhalen die hier de voorbije jaren zijn geschreven. Zowel de producten die we voor klanten hebben gebouwd als de spin-offs die uit Faktion zijn gegroeid.”

Chatlayer en Metamaze

Met die spin-offs doet Faktion heel wat stof opwaaien in de technologiewereld. In 2020, een crisisjaar gedomineerd door COVID-19, werden twee van die spin-offs zelfstandige bedrijven: Chatlayer en Metamaze. Een huzarenstukje, waar de huidige CEO met grote ogen naar keek. “Elke founder van een start-up of een scale-up weet dat het keihard werken is om een technologisch product succesvol in de markt te zetten”, zegt Baeyens. “Het vraagt niet alleen veel kapitaal, maar ook een laser eye focus. Om het bouwen van die technologische producten dan ook nog eens te combineren met AI-consulting, dat is een voortdurende evenwichtsoefening voor mij. Zeker omdat het twee verschillende disciplines zijn, met een totaal ander risicoprofiel.”

“Maar ik geloof heel sterk in de combinatie. Het is dankzij onze technologische consulting dat we vanop de eerste rij zien welke noden andere bedrijven hebben. Producten ontstaan als antwoord op één specifieke nood of vraag. We zijn ze zelf gaan bouwen omdat we op de markt geen oplossingen zagen voor de uitdagingen van onze klanten. Of toch geen oplossingen die goed genoeg waren (glimlacht).”

Een betere versie maken van alles wat al bestond

Chatlayer is de perfecte illustratie van die aanpak, legt Van Steen uit. Hij ontwikkelde de eerste versie van het platform waarmee bedrijven zelf chatbots en voicebots kunnen bouwen op zijn slaapkamer, als autodidact. “Een heel grote bank klopte bij ons aan omdat ze elke dag heel veel interacties had met een gigantische groep klanten. Die interacties kon ze manueel niet meer bolwerken. Wij hebben dan een oplossing gebouwd om een aanzienlijk deel van die interacties te automatiseren, door AI en machine learning in te zetten.”

“Chatlayer is gegroeid uit de vraag van één bedrijf, maar er zijn natuurlijk heel wat ondernemingen en bedrijven die enorme hoeveelheden klanteninteracties hebben. Banken, maar evengoed telecombedrijven of energieleveranciers. Zo overstijgen sommige producten de nood van één klant en gaan ze een eigen leven leiden, om er uiteindelijk een totaal nieuw bedrijf rond te bouwen. Dat is het verhaal van Chatlayer, maar ook van Metamaze.”

“Zo ontstaan die spin-offs”, vult Baeyens aan. “We werken aan producten en onderweg wordt duidelijk of ze misschien wel potentieel hebben voor een grote groep ondernemingen. Dat was bij Chatlayer zo, maar net zo goed bij Metamaze. Heel veel bedrijven zochten oplossingen om grote brokken informatie uit documenten en e-mails automatisch te verwerken, te analyseren en te structureren. Zo kunnen ze hun mensen verlossen van saaie, repetitieve taken die voor weinig toegevoegde waarde zorgen. Maar de grote meerderheid van de bedrijven zou het liefst betalen voor een plug and play-oplossing, eerder dan voor een project dat from scratch op maat van de klant wordt gebouwd. Een SaaS-platform is dan de ideale formule. Zo zijn onze spin-offs organisch gegroeid.”

“Kwaliteit staat steeds voorop. We hebben het warm water niet uitgevonden. Chatlayer was niet de eerste oplossing om chatbots te bouwen, Metamaze niet de eerste oplossing om documenten te verwerken. Maar de iPhone was ook niet de eerste gsm en zelfs niet de eerste smartphone. Het was wél een veel betere versie van alles wat tot dan toe bestond. Zo redeneren wij ook.”

“Dat we ook een consultingbedrijf zijn, is daarbij een grote troef. We hebben loyale klanten die ook echte digital transformers zijn. Die early adopters zijn ambitieus en durven het aan om nieuwe technologieën en applicaties te verkennen. We kunnen snel MVP’s bouwen, en die met de feedback van onze klanten snel verbeteren waar nodig.”

Spin-offs in de pijplijn

Zitten er nog nieuwe spin-offs in de pipeline bij Faktion? “Ik barst zelf van de ideeën, maar we moedigen ons team ook voortdurend aan om zelf met voorstellen te komen”, zegt Van Steen. “We hebben hier een virtuele ideeënbus. Nieuwe ideeën mogen niet té vrijblijvend zijn, je moet er al een beetje over nadenken. Ideeën waar we potentieel in zien, daar doen we dan marktonderzoek op en die gieten we in een value proposition.”

“Parallel zijn er natuurlijk ook klanten die aankloppen met vragen en problemen en uitdagingen. Die zwengelen de creativiteit ook aan. We broeden nu op een zevental ideeën. Soms zijn die nog prematuur, soms hebben we al een eerste MVP. Ik heb er goede hoop op dat daar in 2022 een nieuw kindje van komt”, geeft de founder van Faktion nog mee.

Voor Baeyens zijn die spin-offs ook een uitdaging, want samen met de producten schuiven ook getalenteerde mensen door. “Elke spin-off zorgt natuurlijk voor een stukje brain drain. Niels Van Weereld heeft bijvoorbeeld binnen Faktion heel hard gewerkt aan wat uiteindelijk Metamaze is geworden, waarvan hij nu de CEO is. Dat is een scenario waar we vooraf uiteraard altijd rekening mee houden.”

“Anderzijds is het ook een troef om jonge mensen aan te trekken. Zelf heb ik in mijn carrière altijd heel veel kansen gekregen om intrapreneur te zijn in het bedrijf waar ik werkte. Dat ondernemerschap wil ik nu aanmoedigen bij Faktion.”

Samen hebben Faktion, Chatlayer en Metamaze de voorbije jaren al meer dan 80 mensen aangeworven. “Daar ben ik trots op”, besluit Van Steen. “Het is boeiend om al dat talent te zien groeien. Technologie en vooral de adoptie ervan is en blijft mensenwerk. ‘Artificiële intelligentie, dat gaat om robots’, hoor ik vaak bij bedrijven. Totaal fout. AI staat of valt met de juiste mensen, en met de juiste bedrijfscultuur.”