Suyin Aerts: “Veel mensen denken dat ze pas kunnen ondernemen wanneer ze een idee hebben, terwijl ik vind: doe het gewoon als je er zin in hebt”

(© Kim Marivoet)

Suyin Aerts runt al 15 jaar het bedrijf X-Treme Creations en mag zich bijgevolg volbloed ondernemer noemen. Maar de menige watertjes die ze doorzwom - eerder was Aerts professioneel danser, actrice en presentatrice en won ze in 2019 zelfs de Wintrade Award for Women in The Media - suggereren dat ze een ondernemer met een hoek af is. Geen wonder dus dat ze in haar boek ‘Tijd voor de Creatieve Generalist!’ pleit voor rebels entreneurship. “Als je het ondernemen in jou hebt, moet je geen rekening houden met blauwdrukken en verwachtingspatronen.”

Leve de generalisten

Nomen est omen: als dat gezegde voor iemand opgaat, dan wel voor Suyin Aerts, wiens Chinese voornaam een verwijzing is naar de schrijfster Han Suyin. “Of het in de sterren geschreven staat, weet ik niet, maar ik heb altijd al heel graag gelezen. Ooit met een eigen boek uitpakken was iets dat daarbij altijd op de achtergrond speelde, maar nooit concrete vorm kreeg.”

Tot zo’n vijf jaar geleden, toen Aerts schrijfcoach Laurence Verwee leerde kennen. “Zij overtuigde mij ervan dat ik iets te vertellen had, hoewel ik toen zelf nog niet zeker was wat precies”; lacht ze. “Daar is de kiem gelegd. In eerste instantie leidde dat tot een blog, maar steeds meer voelde ik ook de noodzaak om een boek te schrijven: geen deadline, kunnen vertragen in mijn schrijfproces, diep nadenken over zaken die ik heb meegemaakt,...”

“Aanvankelijk wilde ik die ideeën en inzichten combineren met het beschrijven van de voorbereiding op een loodzware mountainbiketocht, maar uiteindelijk heb ik gekozen voor de insteek dat ik als generalist in het leven sta: ik ben ondernemer, journalist, blogger, presentatrice,… en ik wil dat ook allemaal combineren. Refuse to choose: daar wilde ik over schrijven, ook al omdat ik merk dat je in het onderwijs heel snel gepusht wordt om een keuze te maken - bijvoorbeeld tussen taal en wetenschap. Maar volgens mij moet dat net niét, want anders loop je het risico vanaf je 18de professioneel in een hoekje geduwd te worden. Terwijl flexibiliteit vandaag meer dan ooit belangrijk is.”

“Voor alle duidelijkheid: ik vel in mijn boek geen oordeel over specialisten, ik zeg gewoon dat er ook generalisten bestaan en dat mensen dat concept soms moeilijk vatten. Hoe vaak ik al de vraag kreeg wat ik precies doe en waarom ik zoveel doe, terwijl dat voor mij de normaalste zaak van de wereld is.”

Van vriend naar echtgenoot

Een pleidooi voor een bestaan als generalist dus, omdat de tijd van alleen maar specialiseren voorbij is en creatieve generalisten net in staat zijn om veel verschillende creatieve projecten, ideeën en mensen samen te brengen. Meteen houdt Suyin Aerts ook een betoog voor ‘rebels’ ondernemerschap. Hangt dat dan samen met die generalistische levensstijl, of hoe moeten we dat volgens haar zien?

“Wel, ik heb veel opleidingen gedaan en ben in verschillende domeinen en sectoren actief geweest. Ik voldoe dus niet aan het beeld van de ondernemer die zijn missie en visie opstelt, een businessplan maakt en zich daar vervolgens strikt aan houdt. Voor mij gaat die blauwdruk niet op: als je het ondernemen in jou hebt, moet het gewoon doén, los van blauwdrukken en verwachtingspatronen en platgetreden paden”, aldus Aerts.

Status quo uitdagen

Aerts vertelt hoe ze destijds de vraag kreeg om in de fashion te starten. Op dat moment een verrassend voorstel aangezien die sector haar vreemd was. “Maar ik heb die kans toch gegrepen, puur uit nieuwsgierigheid. Of neem nu mijn bedrijf X-Treme Creations: dat werd in 1994 opgericht door mijn vriend (Dan Vandevoorde; nvdr), en iedereen raadde me af mee in de zaak te stappen omdat ondernemen met je partner niet werkt. Maar zie, intussen doen we het al vijftien jaar samen en mag ik hem vandaag zelfs mijn echtgenoot noemen (lacht).”

“Dat bedoel ik met dat rebelse: niets moet, maar er kan heel veel. Heb je tien jaar bij de VRT gewerkt en wil je nu een bouwbedrijf opstarten? Waarom niet? Zo ben ik zelf op dit moment zaakvoerder van een bedrijf en daarnaast solopreneur die presentaties geeft, interviews afneemt, en ga zo maar door. Ik vind persoonlijk dat je de status quo zoveel mogelijk moet zien te vermijden door die te challengen.”

“Nog een voorbeeld van wat ik als rebels beschouw: veel mensen denken dat ze pas kunnen beginnen met ondernemen wanneer ze een idee of het gat in de markt gevonden hebben waar ze vervolgens heel lang op zitten te wachten, zodat er uiteindelijk niets van in huis komt. Terwijl ik denk: doe het toch gewoon en de rest zie je dan wel. Ga ervoor als je erin gelooft, maar wees bereid je flexibel genoeg op te stellen voor de vele uitdagingen die op je pad liggen.”

Twee fictieve personages

Haar boek is ontegensprekelijk non-fictie maar Suyin Aerts voert wel de fictieve personages Sophie en Adil op, die naar eigen zeggen een combinatie vormen van een aantal creatieve generalisten uit haar dichte omgeving. Is dat niet wat vreemd in een professioneel boek voor ondernemers? “Het gaf mij de kans om creatiever te werken”, legt ze uit. “Zo kon ik er bijvoorbeeld trekken in verwerken van een goede vriendin die biologe is, maar zich daarnaast bezighoudt met kunst en architectuur, en die dus ook niet in één hokje te stoppen is.”

“Bovendien wilde ik een boek maken dat heel vlot leest en aanzet tot verder lezen. En daar kan je met fictieve personages veel meer in slagen. Dat zijn ook de professionele boeken die mij het meest aanspreken: als ze mij weten mee te pakken.”

Sophie is een 18-jarige die op het punt staat een professionele keuze te maken, maar eigenlijk niet wil kiezen, terwijl Adil een veertiger is die zich de vraag stelt ‘is dit het nu?’ “Dat bedoel ik niet als midlifecrisis, eerder als een existentieel moment”, verduidelijkt de auteur. “In elk geval zijn het twee cruciale momenten in een professioneel leven, waarin men worstelt met de vraag wie men is en waar men op vlak van carrière staat. Zeker wanneer men eigenlijk een generalist is, die te lang in het keurslijf van een specialist heeft gezeten.”

Of het schrijven van een boek naar meer smaakt? “Eigenlijk wel”, antwoordt Aerts. “Ik heb al enorm veel mensen geïnterviewd en ik krijg regelmatig de reactie dat ik daar niet zit als iemand die haar rolletje van interviewer speelt, maar oprecht geïnteresseerd is en daarom ook niet-alledaagse vragen stelt.”

“Ik speel met het idee om op dat vlak wat tips en tricks mee te geven in een nieuw boek. Waarin ik wellicht ook weer de personages van Sophie en Adil zal laten opdraven, omdat ik bij het schrijven heb vastgesteld hoe fijn ik het vind om fictie te maken en verhalen te vertellen. Dus wie weet wordt het wel volledig fictie, of waag ik me aan een script. Om maar te zeggen dat ik nu nog in de denkfase zit (lacht).”