Wereldkampioen ultralopen Karel Sabbe: “Hoe langer de race duurt, hoe zwaarder het mentale aspect doorweegt. Is dat bij ondernemen ook niet zo?”

Jawel, de beste ultraloper van de wereld is een Belg. Karel Sabbe loopt 500 kilometer in 75 uur tijd, of overbrugt de afstand tussen Mexico en Canada al lopend. Nog straffer is dat hij die bovenmenselijke records combineert met een eigen tandartsenprakijk én een eigen start-up. Wij spraken met Sabbe terwijl hij traint voor de Barkley Marathons, die de zwaarste race ter wereld wordt genoemd - een understatement als je weet dat in 35 jaar amper 15 lopers de finish haalden. “Die allesoverheersende passie is iets wat ultralopers en ondernemers delen. Dat is wat ons doet volharden, en ons weer doet rechtkrabbelen wanneer we falen.”

‘The race that eats its young.’ Zo heette de serie op Netflix over de legendarische Barkley Marathons in Frozen Head State Park, in de Amerikaanse staat Tennessee. Achter de wedstrijd schuilt een bizar verhaal. In de jaren ’70 ontsnapte James Earl Ray, de moordenaar van Martin Luther King, even uit de gevangenis. Hij was 54 uur op de loop voor de politie hem weer kon vatten. In die tijd legde hij in het onherbergzame, bergachtige gebied nog geen 20 kilometer af. Dat moest beter kunnen, dacht Gary Cantrell. Hij organiseerde vanaf 1986 in de wildernis van Frozen Head State Park een race waarbij de deelnemers in 60 uur meer dan 160 kilometer moeten lopen.

Het is voor die Barkley Marathons dat Karel Sabbe traint. “In die 35 jaar hebben maar vijftien lopers de finish gehaald. Het is al zes jaar geleden dat er nog eens iemand in geslaagd is om de wedstrijd uit te lopen. De titel van de zwaarste race ter wereld is niet overdreven. De organisator heeft een concept uitgedacht dat nét binnen de menselijke mogelijkheden ligt.”

Sabbe deed al twee keer mee aan de Barkley Marathons, maar slaagde er nog niet in om de finish te halen. Twee jaar geleden was hij de laatste loper die nog in de race was. Tot buurtbewoners de politie belden omdat hij hallucinerend de weg aan het vragen was aan een afvalcontainer. “Tja, het is een loopwedstrijd, maar eigenlijk is het toch vooral een sociaal experiment.”

“Je wordt tot het uiterste gedreven. Door het slaapgebrek en de helse omstandigheden is je lichaam helemaal leeg, op een extreme manier die de meeste mensen nooit zullen ervaren. Dan komen de rauwste emoties en gevoelens naar boven. Ik vind het heel interessant om te zien wat er op zo’n moment met mensen gebeurt. Stort je in en begin je te huilen? Ben je wanhopig en in paniek? Ben je boos? Je weet pas hoe je reageert op het moment dat het jou overkomt. En je reageert nooit twee keer op dezelfde manier.”

Volharding en passie

Karel Sabbe is niet alleen de beste ultraloper van de wereld, hij is ook ondernemer. Als tandarts stampte hij een bloeiende groepspraktijk uit de grond en daarnaast lanceerde hij samen met een software engineer een eigen start-up met als doel ultralopers virtueel te begeleiden. Ziet hij parallellen tussen het ultralopen en het ondernemerschap? “Absoluut. Ik denk meteen aan volharding en passie. Er zijn geen garanties op succes. Geen zekerheden. Als ondernemer moet je leren omgaan met risico’s en onverwachte wendingen. Als ultraloper is dat ook zo, je komt onderweg de ene tegenslag na de andere tegen. De sterkste loper is de loper die het beste met die tegenslagen omgaat.”

“Ik loop vaak tegen professionele atleten. Hun trainingsvolume ligt veel hoger, zij hebben veel meer kilometers in hun benen wanneer ze aan de start van een wedstrijd komen. Maar hoe langer de race duurt, hoe zwaarder het mentale aspect doorweegt. Iederéén is op de duur morsdood, de winnaar is diegene die het langst blijft lopen zonder te plooien. Als ondernemer is dat niet zo heel anders. Je moet elke dag op de tippen van je tenen staan, elke dag met nieuwe ideeën komen en nieuwe obstakels uit de weg ruimen.”

Dat brengt ons bij passie. “Uren aan een stuk lopen in de gietende regen of in de blakende zon, soms zelfs een hele nacht door, dat kan je alleen volhouden als je het doodgraag doet”, zegt Sabbe daarover. “Na de vorige Barkley Marathons had ik met mijn vrouw afgesproken dat het sowieso de laatste keer zou zijn. De voorbereiding was heel intens geweest, het was alles of niets. Maar toen ik faalde, waren we het toch vrij snel eens dat ik het toch nog één keer zou proberen. Het is een loodzware race, maar in 35 jaar hebben toch vijftien lopers de finish gehaald. Het kan dus. Dan wil ik die code kraken en de 16e finisher worden. Die allesoverheersende passie, dat is iets wat ultralopers en ondernemers delen. Dat is wat ons weer doet rechtkrabbelen wanneer we falen.”

Moederziel alleen

Ondernemen is eenzaam, klinkt het vaak. Dat geldt volgens Sabbe zeker ook voor ultralopen. “Toen ik bij mijn allereerste recordpoging van Mexico naar Canada liep, was ik 99 procent van de tijd moederziel alleen. Alleen in desolate landschappen en tussen wilde dieren, maar ook alleen met mijn gedachten. Dat is niet evident. Zelfs niet voor iemand die redelijk goed alleen kan zijn, zoals ik. Nu probeer ik bij mijn grote loopdoelen ook mijn familie en vrienden te betrekken. Ze kunnen me niet dragen, maar het is een enorme mentale opkikker om je gesteund te voelen door de mensen die je graag ziet.”

Ultralopen is ook geen competitieve sport, aldus Sabbe. “Je loopt in de eerste plaats tegen jezelf, niet tegen andere lopers. Ik wil records breken, natuurlijk moet je dan de eerste en de snelste zijn. Maar als ik een record wil breken, dan vraag ik tips aan de recordhouder. En als iemand mijn record wil aanvallen, dan leg ik met heel veel plezier uit welke fouten ik onderweg gemaakt heb en hoe ik denk dat het nog beter zou kunnen. Pay it forward. Die mentaliteit vind ik ook terug bij ondernemers. We zitten uiteindelijk allemaal in hetzelfde schuitje. We begrijpen en bewonderen elkaar, want we weten perfect hoeveel opofferingen we zelf maken.”

Ideeën komen niet achter een bureau

Als er nu morgen een rijke sponsor aanklopt, zou Sabbe dan voltijds voor zijn sport gaan? “Nee, want het is net de combinatie van het ondernemerschap en het ultralopen die me sterker maakt. Je ziet vaak bij amateurs die prof worden dat ze na die stap niet beter presteren. Er staat plots veel meer druk op de ketel: ze hebben geen drukke job meer die hen tegenhoudt om volle bak te trainen, dus ze moéten wel slagen. Die druk kan verlammend werken. Ik heb een drukke job en het wordt me natuurlijk ook wel eens te veel, maar ik denk dat ik een groot deel van mijn mentale kracht uit die combinatie van twee werelden haal.”

“De combinatie werkt ook omgekeerd heel goed. Ik heb nog geen enkele van mijn ondernemersideeën achter een bureau bedacht. Als ik uren aan een stuk loop, de wind op kop, met een gebrek aan slaap, de fysieke uitputting nabij: dan komen de ideeën. Ik geloof in de theorie dat wij als mensen geboren zijn om te lopen. Onze vroege voorouders legden al lopend gigantische afstanden af. Ik ben ervan overtuigd dat ik al lopend tot de beste inzichten kom.”

De kick van de natuur

“Ik ben zeker niet de enige ondernemer die aan ultralopen doet. Het is een klein wereldje, ik ken veel andere lopers. Daar zitten heel succesvolle ondernemers tussen. De grote aantrekkingskracht van ultralopen is dat je het puur op gevoel doet. Als je bijvoorbeeld een marathon loopt, is dat toch vaak met het idee: ‘ik wil onder de 3 uur eindigen’ of ‘ik wil bij de eerste 1.000 eindigen’. Ondernemers zitten al de hele dag in meetings waar de cijfers en de grafieken hen om de oren vliegen. Dan wil je niet tijdens het lopen ook nog eens geobsedeerd naar data kijken en je KPI’s in de gaten houden. Bij een race als de Barkley Marathons is het heel simpel. Er is maar één doel: de finish halen.”

Sabbe wil graag nog één misverstand de wereld uit helpen. “Ik doe dit niet voor de kick, zoals mensen wel eens denken. Ultralopers zijn geen adrenalinejunkies. Mijn belangrijkste drijfveer is nog altijd dezelfde als toen ik begon met deze sport: buiten zijn, in de natuur. Niet op platgetreden wandelpaadjes, maar in de ruwe, onherbergzame natuur. Ik loop op de mooiste plekken op deze planeet. Dat is mijn kick.”