Misschien kun je het moeilijk geloven, maar degenen in jouw bedrijf die niet weten waarmee ze bezig zijn - de Onwetenden, zoals ik ze wel vaker noem - zijn cruciaal voor de toekomst van jouw onderneming. Hoe tegenstrijdig en onlogisch het ook klinkt: ik geloof dat bedrijfsleiders die 1% mensen in hun bedrijf moet beschermen die bezig zijn met dingen die ze nooit eerder deden.

Laat het me even toelichten. De eerste 20 jaar van mijn carrière bestond er vooral in om start-ups uit te bouwen. Het was best fun om met een bedrijf from scratch te starten en het te zien groeien. Mijn voorkeur ging steevast uit naar die chaotische eerste jaren: de embryonale fase waarin je als start-up pionier iets nieuws, innovatief neerzet. Iets wat nog nooit eerder werd gedaan.

Innovatie start met onwetendheid omdat het nog nooit eerder werd gedaan

Wanneer je jouw start-up probeert om te zetten naar een succesverhaal - door iets te doen wat nog nooit door een ander werd gedaan - heb je per definitie geen idee waarmee je bezig bent. Je bent extreem onwetend. Je moet dan op magische wijze van ontwerp naar creatieve uitvoering gaan met mensen die het nooit eerder deden. Mensen die niet eens weten waarmee ze in godsnaam bezig zijn. Maar vergis je niet: zij zijn niet stom. Integendeel, zelfs.

"Elon Musk is de God van Zij Die Niet Weten Waarmee Ze Bezig zijn. Telkens opnieuw gaat hij de strijd aan met de status quo en stelt hij alles in het nodige om zijn grenzen te verleggen"

Een mooi en huidig voorbeeld, misschien wel de God van Zij Die Niet Weten Waarmee Ze Bezig zijn, is volgens mij Elon Musk. Telkens opnieuw gaat hij de strijd aan met de status quo en stelt hij alles in het nodige om zijn grenzen te verleggen. En dus dingen te doen die nog nooit werden gedaan. Nu, ik ken niemand die Musk ooit stom zou durven noemen. Maar toen hij zei dat hij een raket verticaal wilde laten landen in de oceaan - binnen 7 meter van het doel, noemden verschillende NASA-wetenschappers zijn ambitie wel onmogelijk, belachelijk en te gek voor woorden. Maar wie Musk zoiets vertelt, krijgt een ‘I don’t care, I’ll do it anyway’ te horen. Omdat hij er nu eenmaal van houdt om ongeziene dingen te doen. Met andere woorden: hij is de vooralsnog ongekroonde koning der Mensen Die Niet Weten Waarmee Ze Bezig zijn (NWWZBZ). Of gewoon ‘der Onwetenden’, eigenlijk.

"Toen Elon Musk zei dat hij een raket verticaal wilde laten landen in de oceaan noemden verschillende NASA-wetenschappers zijn ambitie wel onmogelijk, belachelijk en te gek voor woorden. Maar wie Musk zoiets vertelt, krijgt een ‘I don’t care, I’ll do it anyway’ te horen"

Hoe innovatiever een start-up is, hoe hoger het aanwezige percentage van Onwetenden. Ik zou zelfs durven stellen dat Silicon Valley - en andere high-tech hubs waarin de meest disruptieve start-ups tot hun recht komen - een NWWZBZ-percentage kent dat kan reiken tot 99%. Als starter heb je misschien een mooie 1% van mensen die Wél Weten Waarmee Ze Bezig Zijn (WWWZBZ). Dat kan bijvoorbeeld gaan over een ervaren CEO, die al kan terugblikken op een eerste start-up ervaring. Of een geroutineerde investeerder, die het wel en wee kent van een start-up uitbouwen en schalen.

"Hoe innovatiever een start-up is, hoe hoger het aanwezige percentage van Onwetenden. Ik zou zelfs durven stellen dat Silicon Valley en NWWZBZ-percentage kent dat kan reiken tot 99%"

Zodra start-ups een zekere groei bereiken en meer ontdekken over hun markt, (terwijl ze ook nog eens inzoomen op hun product-market fit en zich doorheen x aantal MVP’s pivoteren), krijgen ze een diepere blik op hun traject. Ze bereiken een zekere stabiele groei, en ruilen hun zero-to-one zone in voor een one-to-many zone van schaalgrootte en groei. Op dat welbepaald ogenblik nemen ze mensen in huis die Wél Weten Waarmee Ze Bezig zijn. Op dat welbepaald ogenblik werven echte leiders hun growth hacker en marketinggoeroes aan. Op dat ogenblik worden investeringen gedaan in kwaliteitscontroles, managementlagen en een ervaren sales team. Van zulke profielen verwacht je niet dat ze blijven innoveren - ze zijn er om te schalen, om te groeien en om een solide laag onder dat prille bedrijfje te leggen. En zo groeit het aantal WWWZBZ-profielen in procentuele termen gestaag.

Van 99 naar 1%

In scale-ups ligt het percentage van WWWZBZ-profielen rond de 40%. Kijk je naar een bedrijf zoals Facebook, dan spreken we over een slordige 60%. Ik durf te zeggen dat een bedrijf als Google, 20 jaar oud maar met een mooie groei en schaal, minder dan amper 20% NWWZBZ’ers heeft. Ja, Google heeft extreem hard geïnvesteerd in een sales team, managers en zette een bureaucratie neer van diverse systemen om haar gigantisch imperium te runnen.

"Ik durf te zeggen dat een bedrijf als Google, 20 jaar oud maar met een mooie groei en schaal, minder dan amper 20% van mensen in dienst heeft die niet weten waarmee ze bezig zijn"

Maar wanneer we werken met gevestigde waarden - denk maar aan banken, verzekeraars, autobedrijven - dan zien we dat haast 99% van hun werknemers perfect weten waar ze mee bezig zijn. Meestal is minder dan 1% van het personeel bezig met dingen te doen die nog nooit eerder werden gedaan.

En dat is oké. Tenzij de wereld sneller verandert dan ooit tevoren. Tenzij je sneller dan ooit moet innoveren om stand te houden en relevant te blijven voor je klanten. Dan moet je wel die groep ‘Onwetenden’ gadeslaan en erover waken dat hun aantal nooit onder 1% zakt.

"De meeste creatievelingen spenderen meestal hun volledige aandacht en energie niet aan innovatie. In de plaats daarvan verkwisten ze hun (emotionele) energie en focus om anderen te overtuigen dat waarmee ze bezig zijn, effectief ook steek houdt"

Bij nexxworks, mijn huidig bedrijf, vinden we het fantastisch om met deze one-percenters te werken. Hen beschouwen we als die radicale innovators van bedrijven - zij die de banken gaan heruitvinden om de Day After Tomorrow te overleven. Het zijn die innovators die de rol van de verzekeraar heruitvinden in het tijdperk van blockchain. Het zijn die innovators die nadenken over hoe ze opnieuw die relevantie creëren voor een retailspeler in een tijdperk van super-platform-category-kings zoals Amazon. Die innovators die het businessmodel heruitvinden in de auto-industrie terwijl een car-sharing, self-driving tijdperk zich opdringt.

In regeringsmiddens is er al helemaal geen evenwicht: daar spreken we over een verhouding van 99,99% WWWZBZ’ers en minder dan 0,01% van NWWZBZ’ers.

Als we de context van die 1% in organisaties onder de loep nemen, stellen we vast dat ze meestal hun volledige aandacht en energie niet aan innovatie. In de plaats daarvan verkwisten ze hun (emotionele) energie en focus in het overtuigen van de 99% andere werknemers dat waarmee ze bezig zijn, effectief ook steek houdt.

Die 1% is jouw wapen tegen corporate bijziendheid

Als het gaat over radicale verandering, loopt de dominante coalitie van die 99% steevast het gevaar om corporate bijziendheid te creëren. Ja, vaak zien ze de disruptie niet eens aankomen. Terwijl die 1% net The Day After Tomorrow-bril zijn die de 99% halsstarrig weigeren te dragen. Zij Die Weten Waarmee Ze Bezig Zijn zijn vaak de voornaamste reden waarom de 1% van ‘Onwetenden’ gefrustreerd raken en eindigen met een burn-out. Dikwijls verlaten ze jouw bedrijf om een start-up te vervoegen waar ze het bedrijf wel kunnen helpen heruitvinden.

"Zij Die Weten Waarmee Ze Bezig Zijn zijn vaak de voornaamste reden waarom de 1% van ‘Onwetenden’ gefrustreerd raken en eindigen met een burn-out. "

Telkens wanneer ik werk met deze fantastische 1% ‘Onwetenden’ bots ik op een gigantische hoeveelheid frustratie, woede en teleurstelling. Geef ik een lezing over radicale innovatie, dan is de ruimte vaak gevuld met deze one-percenters. Na mijn talk komen ze dan praten om hun zorgen, irritatie en gebrek aan erkenning te uiten. Die situatie vind ik extreem gevaarlijk. Het lot van een bedrijf - en dus zo ook de toekomst van een bedrijf in de Day After Tomorrow - staat en valt met het potentieel van deze one-percenters om fantastische dingen te bereiken.

"Als leider in de 21e eeuw moet je nu eenmaal actief op zoek gaan naar die 1% én ze begrijpen, ondersteunen en middelen geven"

Zo staat modern leiderschap vandaag voor de enorme uitdaging om die 1% Onwetenden te voeden, aan te moedigen en te erkennen. Als leider in de 21e eeuw moet je nu eenmaal actief op zoek gaan naar die 1% én ze begrijpen, ondersteunen en middelen geven. Misschien moet je ze een beetje afschermen en zo ook isoleren van die 99%. Pas op, die 99% zijn hier niet de slechteriken. Maar de natuurlijke reactie van de 99% mensen die Weten Waarmee Ze Bezig Zijn is om te blijven doen wat ze altijd al hebben gedaan. En zo schop je zeker helemaal niet ver in de Day After Tomorrow.

Dus alstublieft, detecteer NU wie die 1% in jouw bedrijf nu zijn. En laat hen jou bewijzen hoe ze jouw toekomst gaan vormgeven. Jouw eigen Day After Tomorrow.