Freelancers zijn voortdurend op zoek naar de juiste balans. Tussen te kieskeurig zijn en teveel opdrachten aannemen, tussen jezelf uit de markt prijzen en jezelf in de voet schieten met te lage tarieven, tussen werk en privé. Maar hoe weet je nu wat de juiste prijszetting is? Die evenwichtsoefening vraagt tijd, zegt Gerrit Himschoot. Hij werkt al tien jaar freelance als projectmanager/ICT’er/marketeer/fotograaf/… en ziet zich niet meer teruggaan naar één vaste werkgever. “Als freelancer kan je veel meer variatie in je werk leggen. De parallelle klanten en opdrachten houden me voortdurend scherp.” Voor diegene die nog niet op jarenlange ervaring kunnen berusten (of juist wel) komt Bloovi Me ook dit jaar opnieuw met de Tarieven Enquête voor freelancers in de digitale sector. Neem deel en kom te weten hoe jij en je conculega’s in de markt liggen!
Gerrit Himschoot is een duizendpoot. Hij heeft ervaring als ontwikkelaar, zet als digitale marketeer e-mailcampages of Adwords-campagnes op, maakt SEO-rapporten, integreert Shopify zowel online als offline voor webshops, beheert ICT-netwerken, maar neemt als geoefende amateurfotograaf evengoed studiowerk voor zijn rekening.
“Ik heb nood aan variatie. Dat is meteen de belangrijkste reden waarom ik in 2008 als freelancer ben beginnen werken. Bij welke werkgever zou ik én digitale marketingcampagnes kunnen uitwerken én computers kunnen onderhouden én kunnen fotograferen? Ik wilde nieuwe skills ontwikkelen en verbeteren. Als freelancer kan ik zoveel uiteenlopende opdrachten combineren als ik zelf wil.”
Basisvolume zoeken
Gemiddeld werkt Gerrit Himschoot parallel voor 4 à 5 klanten tegelijkertijd. “Nu heb ik een fulltime opdracht lopen bij een grote financiële instelling, waar ik als product owner een squad/team aanstuur: stakeholder management, scoping, planning,… Andere klanten zijn voor na mijn uren of voor tijdens het weekend. Ik zou ook kunnen beslissen om tijdelijk andere opdrachten on hold te zetten. Maar nog los van het risico om dan goeie klanten te verliezen, merk ik dat ik nood heb aan verschillende parallelle opdrachten. Ze houden me scherp.”
“Ik probeer altijd langetermijnrelaties op te bouwen. De continuïteit en de volumes verschillen wel: voor sommige klanten werk ik bijvoorbeeld élke week een paar uur, anderen vragen elke maand twee of drie dagen consulting, nog anderen komen meer ad hoc aangeklopt met opdrachten. Ik probeer om elke maand een basisvolume te garanderen, en daarrond kan ik dan beslissen hoeveel opdrachten ik verder nog aanneem. Dat klinkt nu vanzelfsprekend, maar er is een hele zoektocht aan vooraf gegaan om op dit punt aan te belanden.”
.jpeg)
‘Nee’ durven zeggen
Op de vraag wat de grootste uitdaging is voor freelancers moet Gerrit Himschoot niet lang nadenken. “Durven om ‘nee’ te zeggen. Zeker als beginnende freelancer is er voortdurend die angst om zonder werk te vallen. En dan ga je overcompenseren en alles aannemen wat je maar kan vinden.”
“Pas op, het is niet altijd eenvoudig om je werk te plannen. Dan stuur je vijf offertes op in de hoop toch één opdracht binnen te halen, en haal je ze ineens alle vijf binnen. Op zich een luxeprobleem – liever zo dan dat er geen enkele opdracht valt – maar het zorgt wel voor stress. Ik heb ook dubbele shiften gedraaid. Maar ik heb ook gemerkt dat je die als een boemerang terug in je gezicht krijgt. Op een bepaald moment moet je de quick wins loslaten en durven investeren op lange termijn. Dat betekent al eens een opportuniteit laten schieten om er misschien een nog interessantere klant op lange termijn bij te winnen. Dat leer je met veel vallen en opstaan.”
“Je moet ook de neiging tot overcommitten de kop indrukken. Je kan één keer nachtje doortrekken voor een last minute opdracht, maar als je altijd springt voor je klant, gaat die dat al snel als normaal beschouwen. Je moet nadenken over de verwachtingen die je wil creëren. Als freelancer moet je zoveel mogelijk zelf de contouren van een samenwerking uittekenen. Ik heb mijn portie veeleisende klanten zeker de eerste jaren gehad. Zeker de reclamesector, met korte deadlines en strakke campagnetimings. Maar sommige klanten moet je als freelancer een beetje opvoeden.”
De juiste prijs
Ook in de tarieven die je als freelancer hanteert, moet je volgens Gerrit Himschoot naar de juiste balans zoeken. “Je wil jezelf natuurlijk niet uit de markt prijzen. Maar omgekeerd mag je ook geen bodemprijzen hanteren. Te lage prijzen zijn voor veel opdrachtgevers een indicatie van mindere kwaliteit, ze gaan vaak niét voor de meest goedkope offerte. Je schiet er jezelf ook mee in de voet. Want het is niet eenvoudig om na een paar opdrachten plots je prijzen op te trekken. De eerste vijf jaar is mijn loon amper gestegen. Nu denk ik dat ik marktconform ben.”
“Voor je de stap zet, moet je goed nadenken over je prijszetting. Praat met je boekhouder. Wat zijn de extra kosten die je moet incalculeren als je van een werknemerstatuut overstapt naar een freelancestatuut? Waar moet je fiscaal rekening mee houden? Welke buffer moet je hebben voor onverwachte tegenslagen of voor je pensioen? En durf ook met andere freelancers te praten. Elke sector heeft zo zijn eigen ongeschreven wetten en regels. Marketingbedrijven hanteren totaal andere dagprijzen dan pakweg een chemisch bedrijf. Daar moet je rekening mee houden.”
Leren leven met onzekerheid
Voorkomen is beter dan genezen, maar het is een illusie dat je als freelancer alles kan voorzien, meent Gerrit Himschoot. “Hout vasthouden, maar ik ben nog niet zwaar ziek geweest. Ik heb de nadelen van het freelancerstatuut nog niet moeten ondervinden. Maar ik ben daar niet enorm mee bezig. Je moet in de mate van het mogelijke voorzichtig en vooruitziend zijn, maar als freelancer zal er altijd een graad van onzekerheid zijn. Als je echt gruwt van risico’s word je best geen freelancer.”
“In België hebben we de neiging om vooral de nadelen van het freelancer zijn te benadrukken. Ik kreeg op voorhand ook veel waarschuwingen. Uiteraard bouw je best een spaarpotje op voor je pensioen, maar is dat vandaag niet voor alle mensen zo? Zouden er nog veel werknemers blind vertrouwen op de overheid voor een comfortabele oude dag?
De opmars van de freelancer
In de Verenigde Staten voorspellen onderzoekers dat binnen dit en tien jaar de helft van alle werkende Amerikanen dat als freelancer zal doen. Zo’n vaart zal het bij ons niet lopen, maar ook hier zijn de freelancers aan een opmars bezig. “De digitalisering vraagt zoveel nieuwe, gespecialiseerde skills dat bedrijven die bijna onmogelijk allemaal nog intern kunnen hebben. Dat biedt mogelijkheden voor gespecialiseerde profielen om hun diensten als freelancer aan te bieden.”
“Ik heb het aantal freelancers de voorbije tien jaar fors zien toenemen. Ik heb zelf ook zeker vijf mensen in mijn omgeving een duwtje in de rug gegeven om de stap te zetten. Zo heb ik ondertussen ook al een netwerk opgebouwd van freelancers waar ik mee samen kan werken. Geen concurrenten, maar mensen die me net toelaten om nog meer verschillende services aan te bieden.”
“Het is belangrijk om jezelf als freelancer geregeld opnieuw uit te vinden. Af en toe wat gas terug nemen en te pivoteren. Het kost tijd om iets op te bouwen, het duurt even voor alles in zijn plooi valt. Ik ben ruim tien jaar freelancer, en ik heb pas sinds twee jaar echt het gevoel dat de balans goed zit. Tussen teveel werk aannemen en te kieskeurig zijn, tussen teveel geld of te weinig geld vragen, tussen werk en privé. Ik sta zelfs op het punt om op vakantie te vertrekken. (lacht) Dat was tien jaar geleden niet waar geweest.”
Ben jij ook benieuwd of je prijszetting als freelancer goed zit? Wil je wel eens weten onder welke omstandigheden je jouw tarief mag verhogen? Vul dan nu de Tarieven Enquête van Bloovi Me in en krijg een antwoord op al je vragen!
PS: deelnemen kan ook anoniem!
