“Een bedrijf hoef je niet van nul te beginnen. Een overname biedt veel voordelen”

Start-ups schieten de afgelopen jaren als paddenstoelen uit de grond. Jonge ondernemers met veel goesting en een goed idee beginnen van nul aan hun businessplan en financieringszoektocht. Hun enthousiasme is ongetwijfeld wel begrijpelijk, maar soms is het efficiënter om niet van nul te starten. “Almaar meer ondernemers beseffen dat het interessant is om een bestaand bedrijf over te nemen”, zegt Aelbrecht Van Damme van funding agency The Harbour.

Volgens Van Damme zitten we dezer tijden op een erg interessant kruispunt in de ondernemerswereld: “Enerzijds zijn er veel familiebedrijven die uitgegroeid zijn tot sterke kmo’s maar geen opvolger hebben in de familie. Anderzijds heb je veel mensen die beseffen dat je niet zelf een onderneming van nul moét opstarten om ondernemer te worden. Breng die twee groepen samen en je kan mooie zaken doen.”

Ware pareltjes

Is dat de invloed van corona? Ja en nee, klinkt het bij Van Dammes collega Marijke Van de Sompele. Dat opvolgingsprobleem in familiebedrijven was er voor corona ook al, weet ze. “Maar corona heeft die bedrijven ongetwijfeld aan het denken gezet”, klinkt het. De zaakvoerders zijn vaak al wat ouder, dachten nog een aantal jaren rustig voort te doen, maar nu is er daar die gezondheidscrisis die het hen ineens moeilijker maakt. “Iedereen ondervindt op de ene of andere manier wel impact van COVID-19. Wie al wat ouder is, heeft niet altijd meer de energie om nog met die tegenslagen om te gaan of om bijvoorbeeld nog te investeren in digitalisering. Ze denken dus sneller dan verwacht na over wat te doen met hun bedrijf als zij ermee zouden ophouden: een externe opvolger zoeken, het bedrijf geheel of gedeeltelijk verkopen aan een concurrent of uitdoven?”

Als zoon- of dochterlief er geen zin in heeft, dan hoeft een verkoop aan een concurrent of zelfs een sluiting niet de enige oplossing te zijn, vinden Van Damme en Van de Sompele. “Want die kmo’s zijn veelal sterke bedrijven die perfect op zichzelf kunnen blijven bestaan. Ze bestaan twintig, dertig jaar en doen het al evenveel jaren goed. Een groot cliënteel, voldoende cashflow, een goeie naam. Kortom, ware pareltjes.”

Ondernemerskriebels vrijlaten

Zonde om daar zomaar het doek over te laten vallen, dus. Gelukkig is er volgens Van Damme en Van de Sompele een andere oplossing: de jonge enthousiasteling met ondernemerszin. Vooral de groep 30-tot 45-jarigen ziet in dat de zaak van iemand anders overnemen interessanter is voor hen dan een start-up te beginnen. “Ze steken al hun geld in die start-up terwijl ze jarenlang helemaal niet zeker zullen zijn van hun inkomsten”, haalt Van de Sompele aan.

“Een twintigjarige heeft meer tijd en minder verantwoordelijkheden om op zijn gemak die start-up groot te laten worden. Die 35-jarige heeft ondertussen een pak kennis en ervaring opgebouwd en wil die expertise zo snel mogelijk implementeren en laten renderen. Een bedrijf overnemen met al zijn medewerkers, klanten en kennis is voor hem of haar dus een heel goede oplossing om toch de ondernemerskriebels vrij te laten.”

Financieringsmix als oplossing

Een mooie match, eentje die ze bij The Harbour het afgelopen jaar al meermaals maakten. Maar hoe zit het financiële plaatje dan in elkaar? “Hebben die kandidaat-overnemers voldoende kapitaal om zich in te kopen? Nee, niet altijd. Maar dat hoeft geen breekpunt te zijn”, stelt Van de Sompele. “Er zijn verschillende financieringsopties naast hetgeen ze wél kunnen inbrengen.”

Een financieringsmix, dus. Iets waar ze bij The Harbour in gespecialiseerd zijn. “Voor start-ups en scale-ups doen we al sinds het prille begin van The Harbour niets anders dan verschillende financieringskanalen samenleggen om aan het beoogde bedrag te komen”, zegt Van Damme. “Waarom zou dat niet kunnen voor een bedrijfsovername? De bank zal in zo’n geval sneller geneigd zijn om een groter deel te financieren dan bij een start-up, omdat je een bestaand bedrijf met mooie papieren overneemt. Maar goed, die bank zal ook niet het volledige bedrag onder je neus schuiven, dus andere kanalen zoals business angels of crowdfunding zijn ook bij een overname een goeie optie om aan de nodige financiering te geraken.”

Niet alleen het financiële plaatje

Bij een overname komt wel meer kijken dan de financiën. Net daarom is het een goed idee om een expert een blik te laten werpen op je plannen. “Ook het organisatorische en sociale luik van een bedrijf doen ertoe”, duidt Van de Sompele. “Je moet het verdienmodel kennen, maar ook weten wie de klanten, managers of medewerkers zijn en hoe al die mensen gelinkt zijn aan de huidige zaakvoerder.”

“Dankzij de audits die we doen, hebben we in het verleden mensen al behoed voor wat een grote fout had kunnen zijn”, vult Van Damme aan. “Je kan een mooi en gezond bedrijf overnemen maar toch nog in de problemen komen”, waarschuwt hij. Hij haalt er een voorbeeld bij: “Een goed draaiende zaak waar klanten de deur plat lopen, wordt overgenomen en plots komt er amper iemand binnen. Waarom? Omdat iedereen kwam voor de oorspronkelijke eigenaar. Nu hij er niet meer is, kunnen ze evengoed naar een andere zaak gaan die dichterbij of misschiens zelfs goedkoper is. Je moet rekening houden met hoe sterk die sociale relaties zijn. Als de klanten té trouw zijn aan de originele eigenaar, kan je bedrogen uitkomen.”

Win-win voor beide

Enthousiaste en gedreven kandidaat-overnemers vergeten ook wel eens te kijken naar de toekomst. “Ze denken enkel aan het geld dat nodig is om het bedrijf over te nemen, maar niet aan het geld dat nodig is om het bedrijf verder te laten groeien eens het van hen is. Misschien moet er verder gedigitaliseerd worden, de stock aangevuld, nieuwe medewerkers aangenomen worden”, zegt Van de Sompele.

“Ook dat nemen we al van in het begin mee in ons dossier. Zo moet die ondernemer achteraf niet met hangende pootjes naar de bank voor extra centen. Wij zorgen er wel voor dat die overname én groeifinanciering in orde komt. De ondernemer kan zich focussen op zijn nieuwe bedrijf en de overlater kan zijn zaak met een gerust hart afgeven. Win-win”, concludeert Van Damme.

Wil je een bedrijf overnemen of overlaten? Laat een expert van The Harbour kijken naar je plannen en overloop samen de (financierings)mogelijkheden.