Iemand ontslaan, het is nooit leuk. En hoe rationeel het er ook anders aan toegaat in jouw bedrijf, een ontslag brengt heel wat emoties naar boven. Een goede voorbereiding kan er gelukkig voor zorgen dat de gemoederen zoveel mogelijk bedaard blijven. Met deze vijf tips zorg je ervoor dat iemand ontslaan niet eindigt in een emotioneel drama.
1. Kies de juiste tijd en plaats
Klinkt logisch, maar is het soms niet. De enige juiste manier om een werkovereenkomst te beëindigen, is face-to-face. Iemand bijvoorbeeld via een telefoongesprek ontslaan, getuigt van weinig respect. Best plan je het gesprek ook in tijdens een moment waarop er geen andere collega’s op kantoor aanwezig zijn. Zo vermijd je dat iemand na het gesprek terug naar zijn bureau rusht, en nog vol emoties een hele preek afsteekt tegen zijn collega’s.
Maar ook voor de ontslagen persoon zelf is het beter zo. Hij of zij wordt op dat moment niet geconfronteerd met adviezen of prangende vragen van collega’s - hoe goedbedoeld die ook zijn. Iemand krijgt net de ruimte om het nieuws even zelf te verwerken.
2. Bereid het gesprek voor
Hoe beter je voorbereid bent, hoe kleiner de kans dat het gesprek plots helemaal ontspoort. Denk al na wat je allemaal wil je zeggen en oefen eventueel het gesprek met een vertrouwenspersoon, bij voorkeur iemand van de HR-dienst. Zo heb je een houvast wanneer de dingen niet lopen zoals gepland.
3. Bereid jezelf ook emotioneel voor
De kans is groot dat emoties hoog zullen oplopen tijdens een ontslag. Besef dat jij je daardoor niet kan laten meeslepen. Je moet net je rationele kalmte bewaren. Tegelijk moet je beseffen dat voor die werknemer het nieuws niet lichtjes aan zal komen en er waarschijnlijk heel wat emoties van die kant zullen komen. Negeer die niet, maar ga er ook niet té erg in mee. Laat ruimte voor die gevoelens, maar hou het doel in zicht: je laat iemand gaan en dat zal nooit een pretje zijn. Ga niet mee in pogingen tot onderhandeling. Jouw besluit staat vast.
Als je merkt dat iemand te kwaad of verdrietig is om verder te werken of alleen naar huis te gaan, bied je beter aan iemand te bellen of regel je een taxi. Speel in geen geval zelf voor taxi, want je zal geen fijne autorit voor de boeg hebben.
4. Verlies je niet in de details
Het ontslag van iemand kan helemaal terecht zijn: nooit op tijd, taken slordig afwerken, deadlines missen,… Toch is het niet nodig om bij alles de vinger op de wonde te leggen en iemand al zijn gebreken op te rakelen.
Vertel op een rustige manier dat je het gevoel hebt dat er geen goede fit is tussen hem of haar en het bedrijf.Som de belangrijkste redenen op die jou tot dit besluit geleid hebben. Hou in het achterhoofd dat je daarmee niet iemand op zijn gebreken wil wijzen, of de grond inboren, maar waardevolle informatie wil geven waar iemand uit kan leren. Laat je niet in verleiden om discussie te gaan, maar blijf bij je standpunt en herhaal dat kalm als de werknemer alles ontkent of niet luistert. Erken dat iemand boos of verdrietig is, maar zorg ervoor dat het geen ja-neespelletje wordt. Ga door met het gesprek en focus op de toekomst.
5. Knoop losse eindjes aan elkaar
Zorg dat je ook al informatie kan geven over praktische details. Tot wanneer moet iemand nog werken, wanneer moet hij of zij bedrijfseigendommen zoals een auto teruggeven, wat met ongebruikte vakantiedagen,… Die informatie al meegeven, zorgt ervoor dat iemand zich daar al niet het hoofd moet over breken.
Leuk zal het nooit worden, maar met deze tips maak je een ontslag hopelijk voor beide partijen minder moeilijk.