De Rotterdamse startup Openlab lanceerde deze maand SOA-testen die vanuit huis uitgevoerd kunnen worden. De gebruiker moet zelf urine of een swab afnemen, labelen met een code en het lichaamsmateriaal terugsturen in een box. Bij aankomst start een laboratoriumanalyse waarmee dezelfde betrouwbaarheid gegarandeerd kan worden als de huisdokter of bijvoorbeeld het ITG.
Bovendien is de gebruiker helemaal anoniem en hoeft ie niet zijn of haar dokter onder ogen te komen.
Deze vormen van efficiëntie zien we vaker de laatste jaren, ook in de gezondheidszorg. Door IT en internet slim in te zetten lijkt de ‘middle man’ steeds vaker te verdwijnen. Dit gebeurt inmiddels al decennia. Denk aan de retail, reisbureaus en de videotheek. ‘The middle man is doomed’ schreef Jeff Jarvis al in zijn boek ‘What would Google do?’. De tussenpersoon verdwijnt langzaam uit het bedrijfsleven. De klant neemt steeds vaker direct bij de bron af. En zo lijkt dit nu ook al te gaan bij de huisdokter.
Uiteraard is de arts nooit volledig te passeren. Dat is overigens ook geen ambitie van Openlab. Een arts stelt diagnoses en geeft consult. En laten we hopen dat dit zo blijft. Maar een arts fungeert zo nu en dan ook als doorgeefluik. Bij laboratoriumonderzoek geeft een arts ‘slechts’ door. Hierdoor ben je niet anoniem en moet je als gebruiker langs de dokter voordat je toegang hebt tot een analyse. Nieuwe spelers, zoals Openlab, knabbelen nu aan het model van de arts. En na wat onderzoek blijkt Openlab niet de enige te zijn.
Het Amerikaans Theranos slaat niet alleen de arts over, ook het volledige laboratorium. Hier wordt techniek direct toegankelijk voor de gebruiker om een kleine 200 aandoeningen met bloed te onderzoeken. Door speciale zuilen in drogisterijen en zelfs supermarkten te plaatsen, kan de gebruiker ter plekke zijn of haar bloed laten onderzoeken. Onbemand uiteraard, ook hier zorgt IT dat de tussenpersoon volledig verdwijnt.
Uiteindelijk bepalen de kosten het succes van een vernieuwing. Zo claimt Theranos voor bijna 10 keer minder te kunnen werken dan laboratoria en artsen. Zo zal de massa de stap vroeg of laat maken. Want de zorgkosten zijn in de V.S. op zijn zachtst gezegd hoog. Openlab is duurder. Hier ligt wel een laboratorium aan de basis, maar het bedrijf is goedkoper dan de huisarts. Ook hier zal de gebruiker vroeg of laat gaan rekenen en datgene doen wat het best is voor de portemonnee.
