Bij de start van 2024 zijn ondernemers en professionals benieuwd naar wat er het komende jaar op de arbeidsmarkt staat te gebeuren. “Niemand heeft een glazen bol om precieze voorspellingen te doen, en bovendien kan alles snel veranderen. Maar op basis van onze ervaring en inzichten en wat we opvangen bij de freelancers en organisaties waarmee we samenwerken, kunnen we wel enkele duidelijke trends afleiden en zijn we goed geplaatst om een aantal adviezen te formuleren”, zegt Melanie Deblanc, cofounder van GIGHOUSE. Samen met Marleen Deleu van NextConomy vertelt ze waaraan werkgevers zich anno 2024 mogen verwachten.
“Alles evolueert razendsnel en dat heeft gevolgen voor de arbeidsmarkt”, gaat Marleen Deleu van start. Zij is cofounder van NextConomy, de community waar kennis, inspiratie en opinies worden gedeeld over alles wat leeft bij freelancers en hun opdrachtgevers. “In elke sector volgen kleine en grote veranderingen elkaar op, waardoor kennis en ervaring vluchtiger worden dan voorheen. Bedrijven moeten wendbaar zijn en zorgen dat ze mee zijn met de trein. Dat betekent ook de juiste mensen aan boord halen én houden. Ze zetten daarom sterk in op het upskillen en reskillen van hun huidige medewerkers. Maar dit verloopt traag en die tijd is er vaak niet. Het gevolg is dat ze de kennis en skills die ze nodig hebben gaan zoeken buiten de organisatie. Zo komen ze terecht bij freelancers, die een expert zijn in een bepaald domein en zich ook zo profileren op de arbeidsmarkt.”
Steeds meer freelancers
Het aantal freelancers op de arbeidsmarkt neemt al enkele jaren toe en bedrijven doen alsmaar vaker een beroep op hun expertise. Net zoals alle profielen op de arbeidsmarkt zijn freelance professionals schaars geworden. “Alle goede professionals zijn aan het werk. Daarom is het voor bedrijven belangrijker dan ooit om te werken aan een weldoordacht beleid met betrekking tot freelance medewerkers. Vaak weten ze niet wat freelancers precies doen en waar hun sterkte zit – onbekend is onbemind. Hierdoor verloopt de samenwerking soms stroef en worden ze behandeld als ‘de vinger in de dijk die lekt’, terwijl het net de bedoeling is om te werken aan een duurzame en fijne relatie”, zegt Melanie Deblanc. Zij is cofounder en sales manager van GIGHOUSE, dat als digitaal matchingplatform tussen bedrijven en freelancers een goed zicht heeft op de evoluties en tendenzen op de huidige arbeidsmarkt.
Deblanc wijst erop dat het voor ondernemingen cruciaal wordt om zich te profileren als interessante opdrachtgever voor freelancers. “Employer branding richtte zich tot nu toe specifiek op medewerkers in loondienst. Door het stijgende aantal freelancers moeten werkgevers nu ook maken dat ze freelancers kunnen overtuigen om voor hen te kiezen. Ze willen immers niet zomaar een aantal freelancers in het bedrijf, maar enkel de beste. Naast een goede werkgever moeten ze er dus voor zorgen dat ze een aantrekkelijke opdrachtgever zijn.” GIGHOUSE helpt bedrijven hierbij met het freelance-friendly label, dat ze ontwikkelden samen met UNIZO (Belgische vereniging van ondernemers, kleine en middelgrote ondernemingen en vrije beroepen). “Hiermee belonen we werkgevers die het goed aanpakken, zodat zij makkelijker de juiste freelancers kunnen aantrekken in hun bedrijf die kunnen meewerken aan hun activiteiten en groei”, licht Deblanc toe.
Ik wens bedrijven in 2024 vooral een open mind toe. Ze moeten bij het aanwerven van talent verder kijken dan competenties - dé witte raaf bestaat niet.
Behoud van eigen medewerkers
Naast het aantrekken van goede freelancers is het behoud van de eigen medewerkers een andere HR-trend waarmee werkgevers rekening moeten houden in 2024. Het is essentieel dat ze begrijpen waarom talenten kiezen voor hun organisatie. Waarom blijven ze er werken en om welke redenen vertrekken ze soms? “Door beter te luisteren naar hun behoeften en ambities, laat je zien dat je hun belangen op de eerste plaats zet. De inzichten die dit biedt, kan je dan weer gebruiken om strategieën te ontwikkelen om werkkrachten, op de eigen loonlijst of niet, te behouden op de lange termijn”, vertelt Deleu, die erop wijst dat 2024 nóg meer in het teken zal staan van flexibiliteit en autonomie. “Mensen zijn geen marionetten; ze willen zelfsturend zijn en gaan op zoek naar purpose in hun job. Zorg voor zinvol en boeiend werk – waarbij ze idealiter ook kunnen bezig zijn met zaken die buiten hun jobomschrijving vallen – en geef hen waardering en inspraak. Bied ook voldoende flexibiliteit zodat ze kunnen werken aan een goede werk-privé balans, want daar zijn ze allemaal vragende partij voor.”
Naast de focus op het welzijn van medewerkers beseffen steeds meer werkgevers dat investeren in de ontwikkeling van hun mensen cruciaal is voor de toekomst van het bedrijf. “Met tal van opleidings- en groeimogelijkheden zorgen ze ervoor dat het potentieel van die mensen optimaal benut wordt en dat ze met plezier in het bedrijf blijven”, weet Deblanc, die aanstipt dat ook freelancers dezelfde employee experience dienen te krijgen om hen te binden aan de organisatie.
Bedrijven zetten sterk in op het upskillen en reskillen van hun huidige medewerkers. Maar dit verloopt traag met als gevolg dat bedrijven gaan zoeken buiten de organisatie. Zo komen ze terecht bij freelancers, die een expert zijn in een bepaald domein en zich ook zo profileren op de arbeidsmarkt.
Een grensoverschrijdende arbeidsmarkt
Door de krappe arbeidsmarkt gaan opdrachtgevers anno 2024 vaak in het buitenland op zoek naar geschikte mensen. Ook de globalisering draagt bij aan die toenemende internationalisering, doordat bedrijven medewerkers over de grenzen heen gaan aantrekken om zich flexibel te kunnen aanpassen aan de veranderende marktdynamiek. Het omgekeerde geldt evenzeer, weet Deleu. “Talent van hier heeft steeds meer interesse om vanuit het buitenland te werken, aangemoedigd door het voorbeeld van de digital nomads.” Hierdoor wordt de arbeidsmarkt steeds meer grensoverschrijdend en wereldwijd. Dankzij de moderne technologieën kan er gewerkt worden vanaf elke locatie ter wereld. “Hier komt heel wat bij kijken, bijvoorbeeld op sociaal en fiscaal vlak, dus het is zeker niet voor elke freelancer weggelegd. Maar opdrachtgevers die deze manier van werken stimuleren en faciliteren, vergroten wel de aantrekkingskracht van de organisatie”, benadrukt ze.
Digitalisering omarmen
In 2023 hebben we allemaal gezien hoe de digitalisering, automatisering en robotisering steeds meer menselijke taken vervangen. Als antwoord op de krappe arbeidsmarkt zetten bedrijven meer computersystemen, robots en artificiële intelligentie in. Deleu: “Digitale oplossingen verzekeren de productiviteit en efficiëntie en kunnen die zelfs verbeteren. Op die manier vangen ze een hogere werkdruk op, die voortkomt uit het nijpende personeelstekort. Daarnaast kan de digitalisering nieuwe jobs doen ontstaan, en ook bestaande jobs veranderen of de vraag ernaar verhogen. Ik denk aan app-ontwikkelaars, UX-designers, productieoperatoren, procesanalysten en nog vele andere profielen.”
Robots en digitale systemen nemen al veel routinematige taken over. Maar het werk waarvoor creativiteit, empathie en denkvermogen nodig is, blijft nog steeds een exclusief menselijk domein. “De komende jaren zullen de technologische ontwikkelingen zich verderzetten en enkel aan belang winnen. De digitalisering brengt veel meer kansen en mogelijkheden met zich mee dan bedreigingen en gevaren. Ik raad dan ook alle werkgevers aan om ervoor open te staan en de voordelen te omarmen. Wie niet digitaliseert, valt er vroeg of laat uit”, aldus Deblanc.
Een andere kijk op arbeid
De noodzaak van zo’n open houding beklemtoont Deblanc eveneens als het gaat over mensen en hun kennis. “Ik wens bedrijven in 2024 vooral een open mind toe. Ze moeten bij het aanwerven van talent verder kijken dan competenties en contractvorm - dé witte raaf bestaat niet. De juiste attitude is belangrijker dan een bepaald diploma.” Werkgevers doen er volgens haar goed aan om actief op zoek te gaan naar gemotiveerde mensen die misschien niet alle ‘vakjes’ afvinken maar die met de juiste opleiding en begeleiding wel on the job kunnen bijleren en groeien. Zo ontstaat er ook voldoende diversiteit in het bedrijf.
In economisch uitdagende tijden, zoals we die momenteel beleven, is het des te belangrijker om álle mensen in te zetten die willen werken. Deblanc raadt aan om daarbij maximaal gebruik te maken van de expertise en de frisse kijk van buitenaf die freelancers kunnen bieden. “De combinatie van gedreven en getalenteerde eigen medewerkers met gespecialiseerde freelancers die flexibel inzetbaar zijn, is de beste strategie voor bedrijven om wendbaar in te spelen op de veranderende arbeidsmarkt. Zo kunnen ze blijven groeien, ook in moeilijkere tijden”, besluit ze.
