Hyperscale en Microcare zijn de belangrijkste drivers van de digitale economie. Centraal staan digitale diensten die schaalbaar zijn en tegelijkertijd op een klantgerichte manier de job-to-be-done van consumenten of businessgebruikers invullen. Hoe kijken beslissingsnemers hiernaar? Deze week: Nicolas Vautrin, Team Leader Industrial Research, en Kourosch Abbaspour Tehrani, Scientific Director, van Innoviris, het Brusselse instituut voor onderzoek en innovatie. “De chemie die ontstaat tussen talent met heel diverse achtergronden, zoals in Brussel, is in de nieuwe economie zo cruciaal.”
Het merk Brussel
“Brussel is tegelijkertijd een stad en een gewest, wat een specifieke 'Brusselse' dynamiek geeft”, zegt Nicolas Vautrin bij het begin van ons gesprek. “Deze stad heeft zo een aantal specifieke elementen die haar uniek maakt binnen een Belgische en Europese context. Wij proberen daar als regionale R&D organisatie - onze tegenhangers in de andere Belgische regio’s zijn VLAIO en DGTRE - zo optimaal mogelijk op in te spelen.”
“Brussel is een sterk internationaal merk”, treedt Abbaspour Tehrani zijn collega bij. “Zowel Brussel als België hebben een wereldwijd naam en faam, we zouden deze meer moeten uitspelen. Een label 'Made in Brussels' kan daar zeker een belangrijke rol in spelen en is een enorme troef in de war for international talent.”
“Je hebt hier een enorme diversiteit per vierkante kilometer. Nergens zijn onderwijs, onderzoek, bedrijven, start-ups, politieke macht en cultuur-initiatieven zo sterk met elkaar verweven als in Brussel. Een uitstekend openbaar vervoer connecteert dat allemaal. Voorbeelden uit het buitenland zoals Boston aan de Amerikaanse Oostkust tonen aan dat fysieke nabijheid en diversiteit belangrijk zijn voor succesvolle ecosystemen.”
De hoofdstad kiest ervoor om ondernemerschap en het leven van alledag samen in harmonie te laten evolueren, klinkt het. “We willen sociale en duurzame initiatieven een extra duwtje geven”, aldus Vautrin. “De bouwsector experimenteert met nieuwe duurzame modellen en technologieën. De bouw is net als mobiliteit een belangrijke sector voor ons door zijn grote impact op ruimte en grondstoffen. De stad is voor velen een proeftuin om te testen wat wel of niet haalbaar is en hoe je dat best kan aanpakken.”
Denken en werken als een start-up
Gewestelijke organisaties, zoals Innoviris, passen hun werking aan aan de groeifase en noden van ondernemingen en niet omgekeerd, benadrukt Abbaspour Tehrani. “Een mooi voorbeeld is ons nieuw programma Proof of Business dat technologiegedreven ventures ondersteunt alsook de Innovative Starters Award die groeiers extra middelen geeft. We proberen de juiste steun op het juiste moment te bieden.”
Vautrin knikt instemmend. “We denken en werken dus zelf als een start-up, heel lean en agile. Brussel is een stad met een sterke agile dynamiek. En zelfs overheden moeten zich daarin vinden als ze hun missie op een relevante manier willen blijven uitoefenen. Wat natuurlijk niet evident is, want de inzichtgedreven stapsgewijze vooruitgang van Agile Design vloekt met de Think-hard-and-Plan-fixed cultuur van een overheidsadministratie. Om maar te zeggen dat we de laatste vijf jaar een stevige weg hebben afgelegd.”
Digitaal is het nieuwe normaal
“De economie in Brussel is in se digitaal”, zegt Vautrin. “Zo zijn het agile werken en de design aanpak - typisch voor digitale businessmodellen - doordrongen tot alle actoren, ongeacht de sector: van de gevestigde grootbank tot de nieuwe micro-onderneming in artisanale voeding. Sectoren vervagen langsom meer, alles bevat een digitaal element en software en data vermengen zich intens met een specifieke industrie, zoals we bijvoorbeeld zien in FinTech en eHealth.”
“The Industry of Tomorrow: Green, Human & Smart Green is trouwens dit jaar het thema van ons Joint R&D Project, een programma waarin we de samenwerking tussen de academische en industriële wereld sterk aanmoedigen. Waarschijnlijk staan we nog maar aan het begin van de digitale evolutie, en zien we vandaag slechts de eerste tekenen van de echte impact die deze op de meeste industrieën zal hebben.”
Talent met een diverse achtergrond
Brussel heeft de facto een belangrijk rol als hub in de Europese Unie, veel Europeanen actief in entrepreneurship en technologie ontmoeten elkaar in de Belgische hoofdstad. “We zien hiervan een spill-over effect in het feit dat starters aanspoelen en hun team vanuit een diverse achtergrond bijeensprokkelen”, aldus Abbaspour Tehrani. “In een digitale business, die vanaf dag één internationaal gekleurd is, is dat een plus. Born Global is hier geen loze kreet. Dat past in een lange stedelijke traditie waar Brussel de stad van de ontmoeting is tussen Noord- en Zuid-Europa, tussen protestant en katholiek, tussen Franse koning en Duitse keizer, tussen vrijzinnigheid en geloof.”
“De kans dat er een bepaalde chemie tussen verschillende actoren ontstaat, is dan ook groter in een dergelijke hub dan in een meer monoculturele omgeving. En het is net deze chemie tussen talent met zeer diverse achtergronden die in de nieuwe economie zo cruciaal is. Meer nog dan toegang tot kapitaal of tot exclusieve intellectuele eigendom, de kritische succesfactoren uit de vorige fossiele economie.”
Technologie is de voorwaarde voor vooruitgang
“Als stadsgewest heeft men dezelfde bevoegdheden op het vlak van economie en innovatie als Vlaanderen of Wallonië. Dit kan een plus of een min zijn”, weet Vautrin. “Zo zien we 5G als een kritische technologie, niet alleen als infrastructuur maar ook als startpunt voor nieuwe diensten van bedrijven. Denk aan een bouwbedrijf dat 5G gebruikt in haar procesinnovatie.”
“Een ongelijke uitrol over de drie gewesten betekent dan een serieus competitief nadeel en een rem op innovatie van lokale spelers. Net zoals de cloud lijkt 5G een kritisch ingrediënt te zullen worden voor heel wat bedrijfsmodellen.”
Nieuwe technologie blijft de weg naar welvaart en levenskwaliteit. En dat start bij onderzoek, maar daarvoor heb je wel geld én sterke teams nodig. We willen daarin blijven investeren
“Scale-ups en start-ups, grote bedrijven en kmo’s, ziekenhuizen en universiteiten,... heel wat organisaties in Brussel zijn bezig met toponderzoek en toonaangevende toepassingen in hun domein”, onderstreept Abbaspour Tehrani.
“Zo is Audi Brussel in Vorst het speerpunt van de assemblage van elektrische voertuigen voor het merk op wereldschaal, recent wonnen ze trouwens de Factory of the Future Award. Collibra, één van de weinige Belgische unicorns, is een spin-off van de VUB. Onze ziekenhuizen zijn wereldtop in domeinen zoals fertiliteit. Nieuwe technologie blijft de weg naar welvaart en levenskwaliteit. En dat start bij onderzoek, maar daarvoor heb je wel geld én sterke teams nodig. We willen daarin blijven investeren.”
Hoe zijn jullie voor het eerst met de digitale economie/technologie in contact gekomen?
Abbaspour Tehrani: “Ik ben scheikundige van opleiding en in de chemische wetenschap heb je digitale rekenkracht nodig om onderzoek te doen naar het gedrag van moleculen en hun onderlinge interacties. Het inzicht dat het digitale ook op andere vlakken disruptief is, kwam voor mij persoonlijk pas veel recenter. Vooral m'n job als Scientific Director bij Innoviris heeft me doen inzien hoe snel en hoe grondig de wereld verandert.”
Vautrin: “Meteen na mijn studies informatica kwam ik terecht in de ICT wereld, als SaaS-projectleider bij verschillende corporate bedrijven. Dat was in 2004, dus in het prille begin van Cloud, AI en XaaS. De start van de digitale revolutie heb ik dus bewust meegemaakt.”
Zijn dit (Hyperscale en Microcare) elementen die je herkent?
“Beide elementen zien we eveneens als sleutelelementen van een duurzaam digitaal businessmodel. De visie in jullie boek Hyperscale and Microcare – the Digital Business Cookbook op de commoditisering van technologie zien we vanuit twee niveaus.”
“Enerzijds is er de drive om slim toe te passen wat voorhanden is, van opensourcesoftware over API’s tot web services. Dit zien we in de groei van AI-toepassingen gebaseerd op de infrastructuur en de algoritmes aangeboden door derden. De uitdaging is hier om de bestaande state-of-the-art aan te passen aan de noden van een bepaalde sector of bedrijfstoepassing en dat haast op een klantcentrische - of Microcare - manier. Zo bouw je een schaalbare niche-oplossing met een beperkt R&D budget.”
Europa moet leidinggevend blijven in een aantal technologiedomeinen en geen pure afnemer worden van de infrastructuur en patenten uit de VS en China
“Anderzijds blijft er de aandacht voor de fontein van nieuwe technologie die het verschil maakt en die potentieel disruptief is. Denk maar aan Quantum Computing. Belangrijk voor ons is de aanwezigheid van beide technologische niveaus in het Gewest. Europa moet leidinggevend blijven in een aantal technologiedomeinen en geen pure afnemer worden van de infrastructuur en patenten uit de VS en China. Een aantal nieuwe Innoviris-programma’s gaan zulke technologische voorlopers ondersteunen.”
“Op het eerste niveau - slim toepassen wat bestaat - hebben België en Brussel een achterstand op de sterkere digitale landen en regio’s in Europa, zoals Scandinavië, Parijs en Berlijn. We willen die inhaalbeweging mee verwezenlijken en zien in de huidige positie zowel een nadeel als een opportuniteit. Vanuit deze achterstand kunnen we onmiddellijk gaan voor de meest recente oplossing.”
“Op beide technologische niveaus - dus ook voor nieuwe leading edge technology - zien we de interactie tussen de grote ondernemingen en de start-upscene als zeer belangrijk. De ene heeft het geld en de kanalen, de andere de innovatiesnelheid en de vernieuwende ideeën. De spin-off Soft Kinetic is nu het Brusselse R&D-filiaal van het Japanse electronicaconcern Sony. Daarmee is het onderzoek naar haptische technologie op basis van time-of-flight camera’s lokaal verankerd.”
“Laten we ook niet vergeten dat dit voor filialen van multinationals dikwijls een levenslijn is. Door de intense samenwerking met lokale start-ups kunnen ze hun positie binnen de groep differentiëren en hun groei naar het hoofdkantoor verantwoorden. Jullie Sirris-collega Omar Mohout heeft die dynamiek goed beschreven in het boek 'Corporate Venturing'. Dit is niet nieuw, het inkopen van innovatie door de grote bij de kleine is al tientallen jaren aan de orde in sectoren zoals chemie en farmacie.”
“We hanteren ook het principe 'walk the talk', en proberen schaalbaarheid en klantcentriciteit ook bij onszelf toe te passen. Dit gaat zowel over nieuwe IT-projecten als over transparante interacties met onze klanten.”
Hoe ervaren jullie het Brussels Gewest als ecosysteem?
“Brussel is een relatief klein gewest en dat heeft ook sterke voordelen. Er bestaat een intense relatie tussen de gewestelijke actoren, zeker in de domeinen van innovatie en technologie. De inhoud van jullie boek 'Hyperscale and Microcare' was voor ons geen verrassing want topics zoals de Software Paradox hebben we – voorafgaand aan de publicatie - samen grondig bediscussieerd. Langetermijnrelaties tussen organisaties op een menselijke schaal - de samenwerking tussen Sirris en Innoviris is er zeker zo één - zijn ook in Brussel van onschatbare waarde.”
“Technologie is immens belangrijk – zonder heb je geen hyperscale – maar economie blijft een intermenselijke aangelegenheid. Openheid en empathie – de ingrediënten voor microcare – zullen in toenemende mate belangrijke succesfactoren worden.”
