Elke Vijverman (Health Hub Aalst) en Céline Van Den Abeele (Provincie Oost-Vlaanderen)
Er is geen sector die ons meer aanbelangt en die tegelijkertijd zo onder druk staat: daarom zet Provincie Oost-Vlaanderen, in het kader van haar slimme specialisatiebeleid, meer dan ooit in op zorginnovatie. Dit leidde onder meer tot een strategische samenwerking met Health Hub Aalst, een nieuwe innovatiehub voor healthtech bedrijven dat werd opgericht vanuit een consortium van zeven spelers uit de sector. Tel daar nog bij dat de stad Aalst dé zorgstad van (Oost-)Vlaanderen is en je komt tot de conclusie: daar gebeurt iets. Even luisteren wat precies.
Céline Van Den Abeele is als beleidsmedewerker bij de Provincie Oost-Vlaanderen verantwoordelijk voor de uitbouw van de speerpuntcluster zorgeconomie en -innovatie. “Dat houdt concreet in dat we ondersteuning bieden aan en netwerkmogelijkheden creëren voor partijen die hierrond werken”, vertelt ze daarover, “met specifieke focus op zorg- en kennisinstellingen en ondernemers.”
“Noden detecteren, bruggen bouwen en faciliteren, met als bedoeling innovatie en economische meerwaarde voor de provincie te creëren: daar komt ons beleid in een notendop op neer.”
Zorgstad Aalst
Een van de concrete initiatieven rond zorgeconomie en innovatie is Health Hub Aalst, waar Provincie Oost-Vlaanderen een van de oprichtende partners van is. Daarnaast werkt de Provincie nauw samen met Zorglab Aalst dat experimenteer- en testruimtes aanbiedt, net als begeleidingstrajecten voor ondernemers en mogelijkheden tot co-creatie met de eindgebruikers. Wat zit daar toch in het water van de Ajuinenstad waardoor de focus er zo hard op zorg ligt?
“De feiten zijn wat ze zijn: één op vier jobs in de regio is zorg gerelateerd”, aldus Elke Vijverman, general manager van Health Hub Aalst. “Bovendien zullen de twee ziekenhuizen, het O.L.V. Ziekenhuis en het Algemeen Stedelijk Ziekenhuis tegen 2025 fusioneren en duiken we de top 3 van grootste ziekenhuizen van Vlaanderen binnen. De dienst cardiologie wordt dan zelfs de grootste van de Benelux, geen wonder dus dat innovatie in de zorg ons nauw aan het hart ligt.”
De dienst cardiologie wordt de grootste van de Benelux, geen wonder dus dat innovatie in de zorg ons nauw aan het hart ligt
“Verder hebben zowel Odisee als Hogent een campus in Aalst die jaarlijks heel wat zorgprofessionals aflevert. Dus ook op vlak van onderzoek en onderwijs hebben we sterke troeven in handen. En met Becton Dickinson hebben we een toonaangevende wereldspeler in de zorg-industrie op Aalsterse bodem. Deze partijen vormen samen met de stad Aalst en de Provincie de stichtende partners van de Health Hub Aalst. Met dit initiatief willen we ondernemerschap, innovatie en samenwerking binnen de sector stimuleren door aan zorgondernemers, - verleners en -onderzoekers de plaats, de expertise en het netwerk te bieden om hun activiteiten verder uit te bouwen.
“Aalst heeft overigens nog heel wat ambities op vlak van zorg, bijvoorbeeld met het bedrijvencentrum Health & Care Valley dat hier komt. Er beweegt hier dus enorm veel. Leuk weetje: een aantal artsen en specialisten die in Aalst actief zijn, doen ook medische opvolgingen in het Vaticaan, wat onze burgemeester eerder deed concluderen dat de paus een Ajuin is (lacht).”
Podium voor zorgverleners en zorgonderzoekers
“We werken uiteraard ook samen met andere Oost-Vlaamse spelers”, zegt Céline Van Den Abeele. “Maar het is nu eenmaal zo dat Aalst zich expliciet als zorgstad profileert, waardoor wij elkaar gemakkelijk vinden. Zo brachten we onlangs zorgonderzoekers, zorgverleners en ondernemers samen tijdens de eerste editie van het evenement ‘Pitchen voor de zorg’.”
“De vaststelling is namelijk dat zorgonderzoekers vaak goede innovaties hebben, maar er niet altijd even goed in slagen om die te commercialiseren. Terwijl zorgverleners dan weer voor heel specifieke uitdagingen staan waar ze oplossingen voor zoeken die ze, bijvoorbeeld door tijdgebrek, zelf niet kunnen ontwikkelen.”
De vaststelling is namelijk dat zorgonderzoekers vaak goede innovaties hebben, maar er niet altijd even goed in slagen om die te commercialiseren
“Tijdens het evenement werden deze groepen samengebracht én vervolgens geconnecteerd met zorgondernemers, want uiteraard zijn zij nieuwsgierig naar het commercialiseren van diensten of producten die relevant zijn voor zorgverleners en patiënten.”
Impactvolle innovatie
Er beweegt veel binnen zorgtechnologie, maar waar zien mijn gesprekspartners het meest potentieel in? “Digitalisering zal steeds belangrijker worden”, antwoordt Céline Van Den Abeele. “En dat moeten we niet per se altijd heel groot zien. Zo werd tijdens het evenement ‘Pitchen voor de zorg’ onder meer het idee gelanceerd om een app te ontwikkelen waarbij patiënten beter geïnformeerd worden over de wachttijden in dokterskabinetten en ziekenhuizen.”
“Het hoeft dus zeker niet altijd high-tech te zijn om een grote impact te hebben. Zo won de pitch van AZ Sint-Lucas waarbij werd aangegeven dat er nood is aan een oplossing waarbij medicatie-informatie die bij ontslag uit het ziekenhuis wordt meegegeven, digitaal beschikbaar wordt gesteld voor de apotheker, huisarts, thuisverpleging, mantelzorger, ...”
“Want patiënten krijgen in een ziekenhuis heel wat informatie te verwerken waardoor ze niet altijd meer goed weten wat er hen allemaal verteld werd over hun medicatie. Digitalisering kan dus even goed betekenen: een betere link tussen eerstelijns- en tweedelijnszorg.”
Meer menselijkheid creëren dankzij digitalisering
“Het is uiteraard niet zo dat wij vanuit Health Hub specifiek kijken naar welke subsector of technologie het meeste potentieel heeft”, vult Elke Vijverman aan. Waar het in essentie voor onze hub op neerkomt is dat we de efficiëntie in de zorg willen verhogen.”
Waar het in essentie voor onze hub op neerkomt is dat we de efficiëntie in de zorg willen verhogen
“Zo moeten verpleegkundigen veel tijd achter de computer doorbrengen om administratie in orde te brengen en dat willen we zoveel mogelijk automatiseren, zodat die verpleegkundigen meer kunnen focussen op wat hun echte drijfveer is: zorg geven aan mensen.”
“Of digitalisering en innovatie in de sector dan met open armen onthaald worden? We merken dat er veel openheid en nieuwsgierigheid is, maar dat de sector zo onder druk staat – door de grote personeelstekorten – dat er vaak geen tijd meer overschiet om het wiel uit te vinden of te testen. Dat maakt het niet evident om samen mét zorgverleners te innoveren, het is dus kwestie van die vicieuze cirkel te kunnen doorbreken”.
