Batterijen vloeken in zowat alle opzichten met duurzaamheid: ze zitten tjokvol zeldzame grondstoffen, hun productie vraagt veel energie en zijn ook nog eens relatief duur. Dat is slecht nieuws, nu de elektrische wagen stilaan op de rand van de grote doorbraak staat. De 34-jarige ingenieur Aimilios Orfanos maakt nu van de nood een deugd: met zijn start-up ReVolta biedt hij bedrijven en particulieren hardware én software aan om afgedankte batterijen uit elektrische auto’s een nieuwe toekomst te gunnen.

“Het was eigenlijk mijn vrouw – die net als ik ingenieur is - die met het idee kwam aandraven: waarom geen business opzetten rond het hergebruik van afgedankte batterijen uit elektrische auto’s? In 2017 al, ik werkte toen nog voor netbeheerder Elia, zijn we samen het businessconcept en de technologie beginnen uitwerken. Eind 2018 was de oprichting van ReVolta een feit.”

Aimilios Orfanos, 34 jaar, groeide op in Griekenland maar verkaste na zijn studies naar Frankrijk, waar hij enkele jaren werkte voor supermarktgigant Casino. Hij was er verantwoordelijk voor de ontwikkeling van nieuwe projecten om energie te besparen in grote Casino-vestigingen over het gehele land. Orfanos ontwikkelde er ook een nieuwe technologie om het energieverbruik van die gebouwen beter af te stemmen op het aanbod op het elektriciteitsnet.

In 2015 ging hij in België voor Elia aan de slag. “Een bedrijf dat echt een centrale positie inneemt in de energietransitie die we momenteel doormaken”, zegt hij. “Daar ben ik stilaan ook tot het inzicht gekomen – enigszins geholpen door mijn vrouw – dat er voor batterijen binnen die energietransitie een heel mooie toekomst kan weggelegd zijn.”

“Weliswaar op voorwaarde dat we een oplossing vinden voor twee grote problemen: enerzijds blijft de productie van batterijen vanuit ecologisch perspectief bijzonder problematisch, anderzijds zijn nieuwe batterijen ook nog altijd bijzonder duur. En dus is het niet onlogisch dat er zeker vanuit het bedrijfsleven almaar meer vraag komt naar batterijen die goedkoper én milieuvriendelijker zijn.”

Energiekost naar beneden

Vanuit die dubbele vaststelling is ReVolta geboren: de start-up biedt bedrijven én particulieren tweedehandsbatterijen aan die kunnen worden ingezet als backup bij stroompannes. Daarnaast kunnen ze natuurlijk ook dienen als opslagplaats voor groene energie die niet meteen na de productie wordt verbruikt. Daarvoor zet ReVolta dus gebruikte batterijen van elektrische auto’s in. “We zijn in Europa uiteraard niet alleen met dit idee, de markt van de tweedehandsbatterijen is sinds 2016 in volle opkomst”, geeft Orfanos aan.

“Waar wij op Europese schaal wél uniek in zijn, is dat we onze bedrijfsklanten naast die batterijen zelf ook de expertise en technologie aanbieden om hen te helpen hun energiegebruik en -opslag vanop afstand te optimaliseren. Daarvoor hebben we eigen software ontwikkeld. Onze duurzame insteek is dus dubbel.”

“Enerzijds maken we gebruik van al eerder gebruikte batterijen, waardoor er op het einde van de rit zelfs geen sprake meer is van een minimale ecologische voetafdruk. Dit is lang niet het geval bij iemand die een nieuwe thuisbatterij zou aankopen en die vervolgens in zijn bedrijf of in de eigen woning zou installeren. Denk daarvoor maar aan de grondstoffen die in een batterij verwerkt zitten en aan de CO2-uitstoot die vrijkomt bij de productie van dergelijke nieuwe batterijen.”

“Anderzijds stellen we onze klanten software ter beschikking waardoor ze telkens opnieuw ook zo efficiënt mogelijk gebruik kunnen maken van hun stroom, of die nu gewoon afkomstig is van het net dan wel van windenergie of zonnepanelen. Hierdoor kunnen ze hun energiekost stevig naar beneden halen.”

“Iemand die vandaag een thuisbatterij in huis haalt, kan daarop pakweg stroom opslaan die afkomstig is van zonnepanelen, maar dit is zeker niet altijd de meest efficiënte en goedkope oplossing. In de winter bijvoorbeeld zal er weinig of geen stroom worden opgeslagen, waardoor je batterij dan amper gebruikt wordt. Op andere momenten kan het gewoonweg ook voordeliger zijn om op zo’n batterij eerder netstroom te gaan stockeren en zo de piekafname te verminderen. Dankzij onze slimme software maken wij van je batterij ook een intelligente batterij.”

Supermarktketens

Het aantal afgedankte batterijen van elektrische auto’s is momenteel nog relatief beperkt – omdat die markt zelf ook nog niet zo sterk ontwikkeld is. Mede daarom stapte ReVolta onlangs ook in het nieuw consortium Watt4Ever, waarvan onder meer ook Febelauto deel uitmaakt. Zo wil het bedrijf uitgroeien tot een belangrijke partner in de recyclage van afgedankte batterijen van elektrische wagens in ons land.

“Die sourcing is voor ons natuurlijk heel belangrijk, en daarvoor kijken we vandaag ook al over de grenzen.” Bedrijven die met ReVolta in zee gaan, betalen voor zo’n gerecycleerde batterij zowat 65 procent van de prijs van een volledig nieuwe batterij. “Reken vandaag op minder dan 300 euro per kilowattuur voor een tweedehandsbatterij, versus 600 tot 700 euro voor een gloednieuwe batterij”, geeft Aimilios Orfanos aan.

We zijn eigenlijk pas enkele maanden echt operationeel, en we merken dat er in tal van sectoren groeiende belangstelling bestaat voor onze innovatieve aanpak

De Brusselse start-up sloot eind vorig jaar al een contract af met één van de grootste supermarktketens van het land, die voor twee vestigingen een gerecycleerde batterij bestelde. Die worden eind maart geïnstalleerd, en als dit project een succes blijkt, zullen er op termijn meer winkels op de kar springen. “We zijn eigenlijk pas enkele maanden echt operationeel, en we merken dat er in tal van sectoren groeiende belangstelling bestaat voor onze innovatieve aanpak”, klinkt het. “Dat gaat van grootwarenhuizen over grote, vaak zeer energie-intensieve bedrijfssites en datacenters tot bedrijven die al heel wat zonnepanelen hebben geïnstalleerd en het rendement daarvan willen verhogen.”

“De meeste industriële bedrijven doen vandaag nog een beroep op een traditionele generator om stroompannes op te vangen, maar de nadelen daarvan zijn legio: ze maken veel lawaai, zijn allesbehalve milieuvriendelijk en vragen regelmatig onderhoud. Een tweedehandsbatterij is dus een interessant alternatief, maar het klopt natuurlijk wel dat het aanbod aan batterijen afkomstig uit elektrische wagens nog niet zo overweldigend groot is.”

“Daar staat tegenover dat dit de komende jaren heel snel zal aangroeien, en dat er toch al heel wat batterijen op de markt komen die niet de volledige levensduur in zo’n elektrische wagen – reken standaard op 8 jaar - doorlopen hebben. Bijvoorbeeld omdat ze een kleine productiefout vertoonden, of omdat sommige automodellen vroegtijdig werden teruggeroepen.”

Financiële hefbomen

Vandaag mikt ReVolta in eerste instantie op de industriële markt. De energieprijzen vertonen daar immers sterkere schommelingen, in functie van pieken in de stroomvraag. “Hierdoor zien we vandaag meer potentieel in die markt, de financiële hefbomen om uit te kijken naar innovatieve alternatieven zijn er een stuk sterker”, zegt Orfanos.

“Tegelijk zien we op termijn ook wel brood in de particuliere markt, zeker als je de stroom opgewekt door zonnepanelen binnenkort niet meer terug naar het net mag sturen. Dan wordt het interessant om software én hardware in huis te halen die je op elk moment kan helpen je energieverbruik en -opslag te optimaliseren.”

In tijden waarin iedereen de mond vol heeft van vernieuwende circulaire economische modellen, lijken herbruikbare batterijen die groene energie kunnen stockeren een geschenk uit de hemel. Aimilios Orfanos twijfelt dan ook geen seconde aan het potentieel van zijn technologie en businessmodel, maar wijst ook op de belangrijke rol van de overheid in de energietransitie.

“Het is nu vooral afwachten of de overheid op termijn ook verdere stappen zal zetten, bijvoorbeeld door de toegevoegde waarde van batterijen in de volledige energietransitie juist in te schatten en te vergoeden. Zonnepanelen werden jarenlang zwaar gesubsidieerd, zonder dat daarbij echt rekening werd gehouden met de doorgaans grote schommelingen waar zonne-energie mee af te rekenen heeft.”

“Thuisbatterijen of batterijen die bedrijven helpen om overtollige stroom op te slaan, zullen in de toekomst voor veel meer stabiliteit zorgen, ook als je afhankelijk bent van groene stroom zoals zonnepanelen of windmolens. Die toegevoegde waarde zou op een of andere wijze ook financieel gecompenseerd moeten worden.”