Hadiel Holail Mohamed: “We moeten maatschappelijke meerwaarde centraal stellen in het economisch model van de toekomst”

‘Only a life lived for others is a life worthwhile.’ Of deze quote van Albert Einstein ook Hadiel Holail Mohamed aanspoorde om in 2019 haar Kaira Fund op te richten als kickstarter voor ideeën die de wereld zullen verbeteren? Het had best gekund want beiden delen dezelfde filosofie: wie geeft, maakt van de maatschappij een betere plek. “Ik geloof heel sterk in de kracht van verbinding. Als we ons verbonden voelen met elkaar en onze omgeving, zullen we beter beseffen: we are in this together”, aldus de Kaira-oprichtster.

Donuteconomie als inspiratiebron

Kaira zet in op systemische maatschappelijke verandering en impact, vanuit een grote sense of urgency. “Het is een filantropisch draagvlak waar mensen met sterke ideeën de nodige omkadering en fondsen vinden om ze uit te werken. Kaira fungeert met andere woorden als een veilige haven voor ondernemers die focussen op maatschappelijke impact”, zegt Hadiel Holail Mohamed.

“Veel mensen willen hun schouders zetten onder projecten die de maatschappij structureel vooruithelpen of maatschappelijke systemen veranderen. Bij Kaira kunnen ze versneld hun proof of concept testen. De maatschappelijke impact primeert. Financiële meerwaardecreatie is van ondergeschikt belang.”

Het is een idee waarin ze niet alleen staat. “Vooral de ‘Donuteconomie’ van Kate Raworth is voor mij een grote inspiratie, omdat zij heel helder stelt dat we onze economische activiteit binnen twee cirkels moeten houden: de buitenste cirkel geeft de grens aan van onze natuurlijke bronnen en de binnenste is het welzijn van de mens. Het bewustzijn dat er geen rek zit op het uitbaten of uitbuiten van de aarde groeit traag maar zeker.”

Naïef of ambitieus?

“Willen we de planeet vrijwaren voor al te grote economische en ecologische calamiteiten, dan dienen we al onze handelingen daarop af te stellen”, benadrukt Hadiel Holail Mohamed. “Het is een model dat Kaira echt in het hart sluit en waar we alle projecten waar we mee aan de slag gaan aan aftoetsen. Wat is de systemische maatschappelijke impact, hoe groot is de invloed ervan op menselijke interacties en interacties met de natuur, de aarde?”

Kaira zoekt dus filantropisch kapitaal. De investeerder of donateur krijgt maatschappelijke return, geen financiële . Een zeer disruptieve aanpak, en misschien een tikkeltje naïef? “Ja, ik hoor dat wel vaker, maar ik hou het liever op ambitieus”, lacht de founder. “Zonder het geloof in de goedheid van de mens kom je nergens. We wonen allemaal op dezelfde planeet en die moet nog een hele tijd meegaan. Is het niet voor onszelf, dan toch voor de generaties na ons. Ik geloof heel sterk in de kracht van verbinding. Als we ons verbonden voelen met elkaar en onze omgeving, zullen we beter beseffen: we are in this together.”

Slapend kapitaal wakker maken

“Er is heel wat slapend kapitaal, ook in België’, zegt de Oost-Vlaamse. “Kapitaalkrachtige mensen zijn meer en meer op zoek naar zingeving en maatschappelijke meerwaarde. Het is daar dat Kaira een hefboom wil zijn.”

Of voldoende mensen de weg vinden naar haar investeringsfonds? “Ideeën zijn er, jazeker. Maar hoe meer we creativiteit in de richting van maatschappelijke meerwaardecreatie stimuleren, des te beter en diverser de ideeën zullen worden. Wat de funding betreft, kost het heel wat werk en tijd om mogelijke donateurs te vinden en te overtuigen om hun vaak zuurverdiende centen in een project te steken waar de maatschappelijke return misschien pas over jaren zichtbaar is.”

“Er is wel een wil om engagement meer aandacht te geven, maar weinig mensen durven nog echt de sprong te maken. Potentiële investeerders wachten af tot iemand anders de eerste stap zet. Ik sprak onlangs over Kaira met Michael Lunt, de man achter de Lunt Foundation. Of ik wel besefte wat voor een moeilijke weg ik gekozen had? Ja, natuurlijk, ik voel het elke dag (lacht). Maar ik geloof dat deze weg het grootste hefboompotentieel heeft.”

“En ik ben er ten stelligste van overtuigd dat een andere kijk op ons economisch systeem en volop inzetten op maatschappelijke meerwaardecreatie kan zorgen voor de maatschappelijke verandering die we nodig hebben.”

The proof of the pudding

“Venture philantropy houdt risico’s in omdat je je geld schenkt aan projecten die nog geen track record hebben. België is één van de meest risico-averse landen van Europa, wat meteen het wantrouwen verklaart inzake seed funding voor maatschappelijke impactprojecten. Het marktonderzoek dat ik deed voor ik met Kaira aan de slag ging, toonde dat er een zeer grote maatschappelijke winst kan zijn als we durven te investeren in maatschappelijke impactprojecten. Dat werd trouwens door iedereen met wie ik sprak bevestigd: sociale investeerders, filantropen, academici, ondernemers,...”

“Vandaag is zoektocht naar particuliere schenkers volop aan de gang”, geeft Hadiel Holail Mohamed aan. “We hebben niet meteen één groot maatschappelijk thema gekozen waar projecten moeten aan voldoen. Bij Kaira komen alle sterke ideeën die systemische verandering ambiëren in aanmerking. En dat kan heel breed gaan: van projecten rond vrouwenemancipatie, afvalvermindering, minder racisme, herstellende landbouw,...”

Interessant aan Kaira is dat het een incubator is en tegelijk zelf nog in een start-upfase zit waar geen incubator- of acceleratorprogramma voor bestaat. “Een beetje een schizofrene situatie. Ik heb wel gekeken of het kon hoor, meestappen in een bestaand acceleratorprogramma, maar dat ging blijkbaar niet. Wil je als start-up in aanmerking komen, dan moet je een businessplan kunnen voorleggen waarin de financiële return voorop staat.”

“Het toont meteen ook mooi aan dat we met Kaira een gat in de markt opvullen. En het maakt meteen ook duidelijk dat we nog steeds op een zeer traditionele manier kijken naar economie en wat economie moet zijn. Het gaat steevast over het lanceren van een product of een dienst waar financiële winst en groei voorop staan.”

“Ik zie de toekomst wél positief tegemoet, niet enkel van Kaira maar ook van maatschappelijk ondernemen in het algemeen”, zegt Hadiel Holail Mohamed. “Ik geef ook les aan HOWEST waar maatschappelijk verantwoord ondernemen in de opleiding economie één van de fundamenten is. Social entrepreneurship is een volwaardige richting. Het streven naar maatschappelijke impact schuift meer op van de rand naar de kern van ons economisch systeem.”

Allemaal op hetzelfde schip

“Kaira bestaat nu goed twee jaar, en we hebben ondertussen al wat projecten kunnen begeleiden. ‘Kans op balans’ bijvoorbeeld, dat in het leven werd geroepen door Julie Geirnaert en Jan Mangeleers met als doel om mensen met financiële problemen op een holistische manier te coachen. Er is een IT-platform waarop mensen duidelijk te zien krijgen welke schulden ze hebben en bij wie, en hoe ze dat kunnen aanpakken.”

“Verder krijgen ze empowerment-sessies van een lifecoach die hen helpt om hun sterktes in kaart te brengen, en hen een duwtje in de rug geeft om uit die incidentele armoede te komen. Omdat je vaak ziet dat mensen die een financiële optater krijgen soms in structurele armoede verzeilen. Niet omdat ze niet beschikken over de juiste capaciteiten of skills maar doordat ze het even niet meer weten. ‘Kans op balans’ pakt niet enkel de armoede aan, maar geeft ook omkadering. En voor dat project faciliteren we een test van hun proof of concept bij een groot nutsbedrijf en helpen we mee met de fundraising.”

Of Kaira niet bij de overheid kan aankloppen? “Ik wil Kaira a-politiek houden en het onafhankelijk laten bestaan”, antwoordt de founder. “Systemische maatschappelijke impact gaat over iedereen. We zitten allemaal op hetzelfde schip. Ik wil niet dat Kaira op een dag niet langer kan bestaan omdat de kraan wordt toegedraaid. Vandaar dat onze focus in fundraising ligt op particulieren en bedrijven. Subsidies zouden kunnen, maar dan eerder aanvullend.”

Everyone can chip in

Kan iedereen een financiële boost geven, willen we tot slot nog graag weten? “Iedereen is welkom,” lacht Hadiel Holail Mohamed. “We hoeden ons uiteraard voor greenwashing of voor instanties die hun zieltje wit willen wassen. Het is daarom dat Kaira voorlopig enkel in zee gaat met filantropische particulieren omdat zij meestal vertrekken vanuit een persoonlijk, maatschappelijk engagement en niet te koop willen lopen met hun weldaden. De mensen die al bij Kaira aanklopten, willen het liefst van al in de luwte blijven.”

Maar wat als er een bedrijf komt aankloppen dat in het verleden niet al te koosjer was wat pakweg mensenrechten betreft, in eigen boezem is gaan kijken en beseft dat ze iets moeten terugdoen voor de maatschappij? “Het is soms een dunne lijn, maar ik ben vooral een pragmatisch idealist met integriteit en de donut als kompas. En ik ben zeer verheugd te merken dat steeds meer mensen de essentie van maatschappelijk ondernemen beginnen in te zien en er ook naar handelen.”