Steeds meer mensen investeren in crypto’s, NFT’s en andere web3-producten. Maar wat als je effectief winsten begint te genereren en op je Belgische rekening zou storten? Zijn die winsten dan onderhevig aan belastingen? Wie beter dan een fiscaal advocaat om daar antwoord op te geven?

Die fiscaal advocaat in kwestie is Gertjan Verachtert, partner bij Sansen International Tax Lawyers, een kantoor dat mensen ondersteunt bij hun vragen over vermogen en investeringen. De focus daarbij ligt op Belgische belastingen, maar het kantoor heeft ook een sterk internationaal netwerk, zodat klanten in het buitenland even goed kunnen geholpen worden.

“Helpen kan op velerlei domeinen”, steekt Verachtert van wal. “Dat kan gaan over private equity, meerwaarde op aandelen, verkoop van familiebedrijven, onroerend goed, enzovoort. Vooral sinds de hausse eind 2020 – maar ook al daarvoor – doen we ook crypto currency, dat voor ons niet meer is dan een logisch verlengstuk van de dienstverlening die we al boden op vlak van investeringen en beleggingen in het algemeen. Crypto valt in de financiële wereld niet meer te ontkennen, zeker als je ziet welke bedragen erin circuleren. Bovendien worden de dossiers ook groter. Het is dus niet langer het exotische broertje dat velen er nochtans nog altijd in zien.”

20220412 - Amerikalei, Antwerpen - portretreeks Sansen International Tax Lawyers
Gertjan Verachtert (©Caroline Dupont)

Nul procent meerwaardebelasting

Vooral op vlak van fiscaliteit is er wellicht een grote nood aan advies en ondersteuning inzake crypto, omdat veel (potentiële) beleggers hierover in het duister tasten: moet je de winsten vermelden op je belastingbrief of op een andere manier aangeven bij de fiscus? Kan je die winsten inzetten om andere investeringen te doen?

“Volgens het hoofd van de dienst Fiscale Administratie van de FOD Financiën zijn winsten gemaakt op crypto en NFT’s belastbaar op 33 procent. Dit impliceert dat die inkomsten effectief gerapporteerd moeten worden. We kijken daar als fiscale advocaten met een iets genuanceerdere blik naar: zeker in individuele dossiers zijn er argumenten om te stellen dat er nul procent meerwaardebelasting is, en dat die inkomsten dus niet in de personenbelasting moeten worden opgenomen. Of die stelling het haalt in een discussie met de fiscale administratie is een andere vraag, maar a priori is er niet noodzakelijk een aangifteplicht voor elke crypto investeerder.”

Goede huisvader

“Hoe dat mogelijk is? Wel, je kan vrij ver gaan in het kwalificeren van dossiers als goede huisvaderdossiers, zeker als het privématige investeringen betreft”, licht Verachtert toe. “Je moet namelijk een onderscheid maken tussen privaat en professioneel inkomen – mensen die om den brode cryptocurrency traden vallen uiteraard in een heel andere categorie, te weten die van beroepsinkomsten. Dus dan moet je die bijgevolg anders kwalificeren. Bij een investering met puur privévermogen is het aan de fiscale administratie om te bewijzen dat er belastbaarheid is. Zolang die investeerder handelt in het zogenaamde ‘normaal beheer van privévermogen’, kan hij stellen dat hij een goede huisvader is, waardoor er geen belastbaarheid is.”

“Het wordt een beetje spannender wanneer op heel korte termijn meerwaarde gerealiseerd wordt. Dat moet niet per se tot belastbaarheid leiden, maar daar durft de fiscale administratie wel eens anders over denken. Ten tweede moet je altijd vermijden dat er sprake zou zijn van speculatie – ook al een betwistbaar begrip, kijk maar naar de beurs – waarbij mensen schulden aangaan om te investeren en vervolgens toch een mooie meerwaarde realiseren. Maar de doorsnee belegger die met privégeld uit normale inkomsten crypto’s of NFT’s koopt of belegt in de metaverse, moet in principe geen belastingen betalen. Ook de hoogte van het bedrag is eigenlijk niet doorslaggevend – dat mogen zelfs meerdere miljoenen euro’s zijn. Dat privégeld is immers al belast geweest. Alleen als er rentes uit die bedragen voortkomen, zullen die moeten aangegeven worden in de personenbelasting.”

De transfers op zich zullen nooit de aandacht van de fiscus triggeren of bij de bank vragen oproepen. Toch is er in vrijwel elk dossier discussie met de bank

In elk dossier discussie

Maar komt er dan nooit een moment waarop de bank en eventueel de fiscus argwanend begint te kijken naar de tienduizenden of zelfs honderdduizenden euro’s die op de rekening worden bijgestort? Vanaf wanneer kom je in het vizier van die instanties, willen we weten. “De transfers op zich zullen nooit de aandacht van de fiscus triggeren of bij de bank vragen oproepen. Toch is er in vrijwel elk dossier discussie met de bank”, antwoordt Verachtert. “Dat heeft niet zozeer te maken met de fiscaliteit, maar vooral met de vraag of het kan geverifieerd worden dat er alleen geïnvesteerd is met normaal belaste gelden. De bank wil met andere woorden gerustgesteld worden op vlak van de betrouwbaarheid van de fiscale inkomsten. In bepaalde dossiers is dat moeilijker te verdedigen dan in andere. Zo zullen mensen soms bedragen investeren in crypto die niet in verhouding staan tot hun totale vermogen. Daar bestaan geen wettelijke criteria rond, maar als men ziet dat er all-in wordt gegaan, zal men sneller uitgaan van belastbare meerwaarde. Ook is het vaak een vereiste – zeker bij grootbanken, die zichzelf logischerwijs willen beschermen – dat het geld van een gereguleerde en gelegitimeerde beurs naar een eigen rekening gestort wordt. Dan spreek ik over platformen als Coinbase, Litebit of Kraken. Er mag namelijk nooit een vermoeden van witwaspraktijken zijn. Overigens: gelden die uit het buitenland komen, wat bij die platformen het geval is, zullen altijd bevraagd worden, dus is het zaak die te kunnen verantwoorden. Dat doe je idealiter door je dossier te documenteren, ook al omdat het in de wereld van crypto heel snel gaat. Keep track on your investments. Dat kan heel gemakkelijk, via een historiek op je laptop.”

Wat met privacy?

Privacy is ook een issue bij cryptomunten: kan de fiscus zomaar dossiers inkijken om te zien of er geïnvesteerd of belegd wordt, en kan die informatie opvragen bij platformen als Litebit? “Het zou daar in the end wel eens op kunnen neerkomen” volgens Verachtert. “We hebben die evolutie gezien bij reguliere bankrekeningen en investeringsfondsen, waarbij Europese banken vandaag informatie betreft de woonstaat van de investeerder en de bedragen uitwisselen met de fiscus. Die evolutie zien we nu ook bij cryptocurrency, zoals blijkt uit een voorstel van de OUSO. Maar ik denk dat het uiteindelijk niet geïmplementeerd zal worden, omdat je zo op termijn tot de situatie komt waarbij iedereen die ook maar een beetje in cryptocurrency investeert de vraag zou kunnen krijgen om verdere toelichting te geven. Zelfs als je het gewoon op je beursrekening laat staan, want dan spreken we van latente meerwaarde.”

De paradox is een beetje dat vandaag heel veel mensen zich zorgen maken over de fiscaliteit van hun investeringen, maar dat de fiscale discussies er eigenlijk nog niet zijn: er is namelijk nog heel veel niet bekend bij de Belgische fiscale administratie

“De paradox is een beetje dat vandaag heel veel mensen zich zorgen maken over de fiscaliteit van hun investeringen, maar dat de fiscale discussies er eigenlijk nog niet zijn: er is namelijk nog heel veel niet bekend bij de Belgische fiscale administratie. Die geschillen zullen er de komende twee à drie jaar zeker komen, zeker als het standpunt van de administratie inzake die 33 procent niet bijgesteld wordt. Onderschat dus zeker de fiscaliteit niet en neem die altijd serieus. Anders kan je zeker in de problemen komen. Anderzijds moet je ook de belastbaarheid niet zomaar aannemen, want zoals gezegd zijn er argumenten voor nul procent, afhankelijk van de investeringen en de herkomst van de gelden. Mijn ultieme advies daarbij? Dat een goede fiscale advocaat nooit ver weg is (lacht).”

Beluister de volledige podcast hier: