Karel Striegel en Gerbert Vandenberghe, co-founders van Venly
NFT’s ofwel non-fungible tokens zijn één van de meest gehypte technologieën van het moment. In 2021 lagen ze aan de basis van een ware goudkoorts voor digitale kunst. Maar wat zit er achter die technologie? Tim Dierckxsens, CEO en medeoprichter van de start-up Venly, die blockchain software maakt, onder andere om NFT-marktplaatsen te bouwen, kan dat als geen ander uitleggen. Volgens hem was 2021 maar een startschot, en zullen we in de toekomst NFT’s misschien zien opduiken in alles van videogames tot notarisakten.
69 miljoen dollar, voor zoveel geld wist de digitale kunstenaar Beeple, echte naam Mike Winkelmann, in maart 2021 één van zijn werken, in NFT-vorm, te verkopen. Het was één van de hoogtepunten van het jaar voor NFT's. Zo laten NFT's toe dat je een soort schaarse versie maakt van iets digitaals. “Een NFT of non-fungible token is een digitaal goed”, begint Dierckxsens. “Als je het wil vergelijken met objecten uit de klassieke wereld, dan is een euro een fungible token, een euro is namelijk perfect inwisselbaar met een andere euro. Een eerste editie van een muziek-CD of poster is dan weer uniek, vergelijkbaar met een non-fungible token. De waarde van de eerste druk zal veel hoger zijn dan die van de tweede druk.”
Dat alles steunt op dezelfde basis als cryptomunten zoals Bitcoin of Ethereum. “NFT's steunen op blockchain-technologie”, stelt Dierckxsens. “De filosofie erachter wil een soort eigendom creëren. Als je een NFT maakt dan zal je die kunnen verhandelen met een andere persoon. Een NFT is een akte die bewijst dat je een uniek digitaal object bezit. Een digitale afbeelding opgeslagen op je computer is dan weer niet uniek, en je kan die gewoon kopiëren zoveel je wil.”
NFT’s vullen een nood in. Het is technologie die de traditionele licentie-markten verandert
Maar wat verklaart dan de enorm hoge prijzen die we zagen tijdens het voorbije jaar? “Er is een schaarste aan NFT's”, stelt Dierckxsens. “Het gaat dus over vraag en aanbod. Een artiest kan bijvoorbeeld enkele NFT's maken, en die dan onder hun miljoenen volgers verkopen. Je zit dus met veel vraag en een beperkt aantal NFT's. Die NFT's kunnen op hun beurt doorverkocht worden. Dat wordt zelfs aangemoedigd. Een deel van de royalties bij elke verkoop gaan vaak terug naar de maker van de NFT. Ook dienen NFT’s soms praktische toepassingen, ze geven je bijvoorbeeld toegang tot community's of ervaringen binnen games. Het vult een nood in. Het is technologie die de traditionele licentie-markten in feite verandert.”
Bubbel
Op NFT's komt vaak de reactie dat ze gewoon een bubbel vormen, en dat er weinig echte waarde onder zit. Volgens Dierckxsens is dat te kort door de bocht. “NFT's zijn geen bubbel omdat er nu eenmaal een kritische massa aan mensen zijn die bereid zijn mee te gaan in die hype, daar geld voor willen neertelen, waardoor die NFT's een reële nieuwe economie vormen”, stelt hij. “Voor sommige projecten is de hype 100% correct, voor anderen is het wel een bubbel. Het is in de praktijk erg moeilijk om het verschil te maken tussen de twee. Elke keer dat je met NFT's te maken krijgt, moet je kijken wat erachter zit. Je moet de afweging maken of het de prijs waard is.”
De scheidingslijn tussen hype en echte waarde ligt zo bij de toepassing die een NFT heeft. “Het moet een utility hebben, je moet er iets mee kunnen”, stelt Dierckxsens. “Bij gaming is het belangrijk dat een NFT ook binnen een videogame nut heeft. Een NFT heeft dus best een toepassing. Je wil ook dat je NFT op lange-termijn nuttig blijft. Je wil voorkomen dat de toepassing maar eenmalig is.”
Elke keer dat je met NFT's te maken krijgt, moet je kijken wat erachter zit. Je moet de afweging maken of het de prijs waard is
Maar wat dan met erg populaire projecten zoals Cryptopunks en Bored Ape Yacht Club? Zij verkopen gewoonweg digitale collectibles die weinig toepassingen lijken te hebben. “Er zit ook een community en culturele waarde achter”, reageert Dierckxsens. “Het nut is dat je lid wordt van een besloten clubje dat zo'n Cryptopunk of Ape heeft. Het wordt ook aanzien als cultuur, en de projecten beginnen partnerschappen af te sluiten met allerhande merken. Zo creëren ze waarde. Op een bepaald moment wordt het cultureel erfgoed. Heel weinig projecten behalen echter die status. Er zijn nog duizenden andere van die projecten die niet de waarde halen van de grote namen.”
Dit is volgens Dierckxsens alvast geen herhaling van vorige crypto-hypes. “Er is een verschil tussen vandaag en 2017”, stelt hij. “Toen was er een veel grotere belofte, terwijl er vandaag meer wordt gebouwd. De NFT-hype is veel tastbaarder dan de crypto-hype van 2017. Er zijn natuurlijk overgewaardeerde projecten, maar evengoed ook ondergewaardeerde. Dat is overal zo, ook buiten de wereld van NFT's. Je hebt evengoed aandelen van bedrijven die overgewaardeerd zijn.”
Metaverse
Voorlopig ging de meeste aandacht van NFT's naar digitale kunst. Maar ook daarbuiten heeft het toepassingen. “Het wordt al veel gebruikt in de gamewereld”, stelt Dierckxsens. “In games zoals pakweg Fortnite kan je al digitale zaken kopen, denk maar aan andere kledij of skins voor je karakter. Met een NFT zou je dat via de blockchain aankopen, en kan je die zogenaamde skin ook doorverkopen. Je wordt zo deel van een community, en hele business modellen veranderen daardoor. In plaats van gewoon zaken te verkopen aan spelers maak je een soort sandbox waarin iedereen een stakeholder is. Je creëert als het ware een virtuele economie waarin iedereen participeert. De game-studio kan dan een percentage op elke transactie verzamelen.”
Dat loopt echter niet altijd van een leien dakje. Toen de grote game-studio Ubisoft voorstelde om NFT's te introduceren in games zoals Ghost Recon werd dat onthaald door een storm van kritiek vanuit haar community. Maar volgens Dierckxsens is dat een foute aanpak. “Verandering is altijd moeilijk”, stelt hij. “De keuze van Ubisoft was ook niet zo goed doordacht. Het werd geïntroduceerd in een bestaand spel, waarmee erg veel geld gemoeid was. Andere games introduceren NFT's echter met de juiste filosofie. Maar als je vandaag in een hyper-populair spel een NFT introduceert, dan is het moeilijk om dat aan bestaande spelers uit te leggen. Het is veel nuttiger om het vanaf dag één in je spel in te bouwen. Zo zijn spelers vanaf het begin mee.”
NFT's gaan volgens mij blijven bestaan, en in meerdere industrieën beginnen opduiken
Ook andere sectoren ondervinden invloed van NFT's, denk maar aan mode of zelfs events. “Nike heeft bijvoorbeeld net een NFT studio opgekocht”, stelt Dierckxsens. “Nu kunnen ze hun fysieke schoenen koppelen aan een NFT. Zo heb je een digitale versie van je schoenen. Dat helpt de product placement van je brand, en geeft een digitale kant aan bijvoorbeeld limited edition versies van schoenen. Maar het gaat veel breder. Tomorrowland streamt bijvoorbeeld tegenwoordig haar festivals. Maar wat als die rechten opgekocht worden door een metaverse? Daarmee kan je een parallel digitaal festival organiseren waarbij NFT's als tickets dienen. Zo creëer je een digitale belevenis.”
Op lange termijn kopen we misschien zelfs ons huis met een NFT. “NFT's gaan volgens mij blijven bestaan, en in meerdere industrieën beginnen opduiken”, stelt Dierckxsens. “Het bestaat al in kunst en gaming, maar het wordt ook populair in de sport en muziekwereld. Op de lange termijn zou zo'n NFT zelfs een eigendomsakte van een huis kunnen vervangen. Maar het duurt nog wel 10-15 jaar eer dat er komt.”